Türkiye’den KKTC’ye Su Temin Projesi kapsamında yapılan ‘Yönetim’ tartışmaları genel olarak ‘geciktiğimiz’ yönünde bir eğilim gösterse de 2013’te konuyla ilgili çalışma gurubu oluşturarak siyasetin kapısına giden akademisyenler öyle demiyor…

Kıbrıs Postası

Dönemin DAÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı, Prof. Dr. Hasan Amca, 2013’te emekli Prof. Dr. Tahir Çelik’le bir araya gelerek gelecek suyun, Geçitköy Barajı’ndan sonraki safhasında ‘Suyun Yönetimi’ ile ilgili 30 kişiden oluşan tamamen yerli bir çalışma gurubu oluşturmuş olduklarını ve Çevre Doğal Kaynaklar Bakanlığı uhdesinde raporlar hazırladıklarını anlatarak “Suyu yönetebilirdik; Buna hazırdık” dedi.

Suyu yönetebilecek bilgi birikimi; İnsan Kaynakları, irade ve bunun da ötesinde bir ‘motivasyonumuzun’ olduğunu anlatan Amca, “Şu an konuşulan, çözemediğimizi düşündüren tüm konuları çözecek fikirleri yayımlamıştık. Raporlarımız Bakanlıktadır. Muazzam emek vermiştik… Devlet erkânı bize ‘Türkiye yapmış, size yapacak bir şey kalmadı’ dediler ve biz de kendimizi işsiz kalmış gibi hissettik” diye konuştu.

2013’teki toplantılara DSİ KKTC Proje ekibinin de üst düzeyde katıldığına dikkat çeken ve “onlar da kabul ettiler yapabileceğimizi…” diyen Amca, artık kılıçların çekildiğini, kimin keskinse onun kazanacağını da sözlerine ekleyerek “Keşke yaptığımız çalışmalar devam etseydi” ifadelerini kullandı.

Türkiye’den KKTC’ye Su Temin Projesi kapsamında yapılan ‘Yönetim’ tartışmaları genel olarak ‘geciktiğimiz’ yönünde bir eğilim gösterse de 2013 yılında konuyla ilgili çalışma gurubu oluşturarak siyasetin kapısına giden akademisyenler öyle demiyor…

Dönemin Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Mühendislik Fakültesi Dekanı olan, Prof. Dr. Hasan Amca, 2013 yılında emekli Prof. Dr. Tahir Çelik’le bir araya gelerek Türkiye’den gelecek suyun, Geçitköy Barajı’ndan sonraki safhasında ‘Suyun Yönetimi’ ile ilgili 30 kişiden oluşan tamamen yerli bir çalışma gurubu oluşturmuş olduklarını ve Çevre Doğal Kaynaklar Bakanlığı uhdesinde raporlar hazırladıklarını anlatarak “Suyu yönetebilirdik; Buna hazırdık” dedi.

Kıbrıs Postası’na değerlendiren Amca şöyle konuştu; “Doğu Akdeniz Üniversitesi’nden emekli Prof. Dr. Tahir Çelik’le birlikte bir araya geldik 2013’te ve ‘bu denli mühendisimiz var, profesyonel proje yöneticileri olarak bu işin en başında yer alıp suyu yönetebiliriz’ dedik ve bu konuda herkesi mobilize edebileceğimizi düşündük… Yerli bir çözüm üretebiliriz, dedik. İlk olarak projeyi ayrıntılarıyla inceledik. Gördük ki suyun Türkiye’den buraya kadar gelişine bizim müdahil olma şansımız yok. Ama buraya, baraja kadar geldikten sonra suyun akıbetini ile ilgilenmeli idik. Çünkü Güzelyurt aküferinin yüzde 80’nin Rum tarafında olduğunu biz biliyoruz… Bu uydudan da görülmez… Buradaki teknik konuları bizler, Kıbrıslı Türkler bilebiliriz. Toplumun suya vereceği bedelin ne olduğunu belediyelerden öğrenebiliriz. Bu kapasiteyi biz bilebiliriz…

Neticede bir araya geldik ve 28 kişilik hem teorik hem de aralarında saha çalışmalarında tecrübeli yerli bir ekip kurduk. Ve vizyonu, amacı ortaya çıkardık…”

“Hiç kimsenin ‘bu da nereden geldi’ diyemeyeceği 28 kişi bir araya geldik”

“Önce kendimiz toplandık ve Türkiye’den KKTC’ye gelecek olan 75 Milyon m3 suyun, KKTC Geçitköy Barajından sonraki safhasında yapılması gereken çalışmalara KKTC Üniversitelerinin ve Kamu Kurumlarının koyacağı katkıların belirlenmesi ve bu sürecin nasıl yönetileceğinin belirlenmesi konusunda çalıştık… Ülke sathında sudan anlayan herkesi dâhil ettik… Sonra da dönemin konu ile ilgili Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hamit Bakırcı’ya gittik ve ‘bizim böyle bir düşüncemiz var’ dedik. ‘Suyun baraj sonrası tüm safhalarını yönetebiliriz’ dedik. Hiç bir çıkar beklemeden ve gönüllü olarak. Ben o zaman DAÜ Mühendislik Fakültesi Dekanıydım ve ekibime de danıştım. Sayın Bakan ilgilendi ve hüsn-ü kabulle yaklaştı konuya…

Bakanlık himayesinde bir araya gelelim dedik ve organize ettik. Bize inanması oldukça değerli idi. O inanınca biz de O’na inandık ve güvendik. Bakanlığın ev sahipliğinde de bilahir bir araya geldik. Konunun uzmanı, hepsi birbirinden değerli ve hiç kimsenin ‘bu da nereden geldi’ diyemeyeceği yaklaşık 30 kişi bir araya geldik ve mesele ile ilgili Çalışma Gurubu oluşturduk ve ilerlemeyi sağlayabilmemiz için gerekli ortamın oluşturulması yönünde Bakanlığın ilgililerine talimat verdi. Bize ve Bakanlık ekibine ‘ne gerekiyorsa yapın’ dedi… Öncelikle yöntemi belirledik. Çalışma planı ortaya koyduk aşamalara ayırdık. Planlama, Ara değerlendirme ve Sonuç takdimi… Yani o dönem siyasetten sonuna kadar ilgi gördük…”

“Dönemin devlet erkânı, ‘her şey bitmiş, Türkiye yapmış, size yapacak bir şey kalmadı’ dedi”

Kendisi ile birlikte Bakanlık bünyesindeki ilk toplantıya Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Müsteşarı Hakan Uran, Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Özel Kalem Müdürü Mehmet Osmanlılar, Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Bakanlık Müdürü Efsun Salel, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı: Prof. Dr. Tahir Çelik, Lefke Avrupa Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı: Prof. Dr. Ayşen Türkman’ın da katıldığını ifade eden dönemin DAÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı, Hasan Amca, “Peki, bu safhadan sonra ne oldu, başınıza ne geldi?” şekkindeki soruya yanıtla ise, “ip koptu… Hamit Bakırcı gitti ve sair... Ve sonrası da zaten ‘Türkiye yapsın, biz seyredelim’ yaklaşımı ortaya çıktı. Yani ekibimizi kurmuş, siyaseti o dönem için yanımıza almış ancak resmen devam etmemiz gerekirken ipler koptu… Bize dönemin hükümetteki devlet erkânı, ‘her şey bitmiş, Türkiye yapmış, size yapacak bir şey kalmadı’ dediler… İşsiz kalmış gibi hissettik kendimizi ve hayatımıza, üniversitelerdeki görevlerimize devam ettik…” dedi.

“Tüm konuları çözecek fikirleri ortaya atmış ve yayımlamıştık”

Söz konusu toplantılara Türkiye Cumhuriyeti (TC) Devlet Su İşleri (DSİ) KKTC Proje ekibinin de en üst düzeyde katıldığına dikkat çeken ve “onlar da kabul ettiler yapabileceğimizi…” diyen Hasan Amca sözlerine şöyle devam etti; “Devamla suyun yönetimi konusunda somut “Ekonomik Analiz; Risk Faktörleri ve Önlemler; Yönetim ve Siyasi Konular; Kullanım Alanları; Enerji Altyapısı ve Politikası; Çevresel Etkiler; Kapasite Kontrolü ve Yasal Mevzuatın Düzenlenmesi’ başlıkları altında projenin yönetilmesi için bilimsel Çalışma Gurupları oluşturduk… 3. Aşamada da projenin takdimimizi yaptık. Bu konuda bir basın toplantısı dahi düzenledik. İşte o noktadan sonra devletin konuyu artık resmi olarak görevlendirmesi gerekirdi… Şu an kamuoyunda konuşulan, çözemediğimizi düşündüren tüm konuları çözecek fikirleri ortaya atmış ve bunları yayımlamıştık. Çalışmalarımız, raporlarımız ilgili Bakanlıktadır. Gerçekten muazzam bir emek vermiştik… Özetle biz o günlerde bu işi yapabilecek bilgi birikimiz olduğunu; İnsan Kaynaklarımız ile ‘irademiz’ olduğunu ve bunun da ötesinde bir ‘motivasyonumuz’ olduğunu ortaya koyduk…”

“Artık kılıçlar çekildi, artık güçlü olan kazanacak. Kimin ki keskinse…”

“Önce bize fevkalade destek olan, hatta hayret edilecek kadar uyumlu olan dönemin Bakanı Hamit Bakırcı’nın -biz ekip olarak konudan koptuktan yaklaşık bir yıl sonra da- ‘suyu yönetemeyiz’ açıklaması bu noktada ilginçtir… Yani biz suyu yönetmeyi dev bir kadro ile becerebileceğimizi ortaya koyduk. Keşke yaptığımız çalışmalar bir proje olarak devam etseydi ve suyun barajdan sonraki kısmı için yerli bir çözüm üretebilseydik. Artık kılıçlar çekildi, artık güçlü olan kazanacak. Kimin ki keskinse…”

‘Suyu biz yönetebiliriz’ diyen dönemin kadrosu

2013 yılında konu ile ilgili çalışma gurubu ve o döneme ait unvanları şöyle;