Lapta Belediyesi adına Girne Kaza Mahkemesi’ne başvuran belediye avukatı, elektriği kesilen su pompaları için dün sabah ara emir çıkarttı. Belediyenin, bağlı köylerdeki şubelerin ve pompa sayaçlarının elektrikleri mahkeme kararı sonrası KIB-TEK tarafından bağlandı. Yaklaşık 10 gündür susuzluk çeken Lapta ve bağlı köyleri suya kavuştu.

Sayın bakan randevu talebimize cevap bile vermedi

Lapta Belediye Başkanı Fuat Namsoy, “aylardır bu konudaki feryadımızı ne Çevre Bakanı ne de Su Dairesi Müdürü duydu” dedi. Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek’in randevu talebine bile cevap vermediğini söyleyen Fuat Namsoy, “Mahkeme, haklı olduğumuzun ispatlanması bakımından bize bir şans vermiştir” diye konuştu. “Biz bakanlığı göreve davet ediyoruz. Yıllardır yılan hikâyesine dönen bu sorunu artık bir çözüme kavuşturalım” çağrısı yapan Namsoy, Su Dairesi’ndeki tutarsızlıkların da artık bir son bulması gerektiğine işaret etti.

Önce pompalar sonra belediye ofisleri

Devlete ait olan ve Su Dairesi’nin kontrol, tasarruf ve mülkiyetinde bulunan Lapta bölgesindeki su kuyularının KIB-TEK’e olan borçları nedeniyle yaklaşık 10 gün önce elektrikleri kesildi. Ardından belediyeyi bu borçların ödenmesi için sıkıştıran KIB-TEK, önce Lapta belediyesi ile belediyeye bağlı şubelerin elektriğini kesti. Konut ve işyerlerinin depolarındaki su rezervlerinin tükenmesinin ardından Lapta’da su sıkıntıları başladı.

Kuzey Kıbrıs’ın tek suları kesilmeyen ve düzenli akan beldesindeki bu sıkıntı halkı bunalttı. Evlerine tankerlerle su almaya başlayan halk isyan ederken, belediye avukatının yargıya başvurarak ara emir almasıyla, su pompalarına dün itibarıyla elektrik verilmeye başlandı ve evlere su verildi.

Su Dairesi hiçbir zaman su kuyularına sahip çıkmadı

Lapta Belediye Başkanı Fuat Namsoy süreci şöyle değerlendirdi:

“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti tahtında tüm doğal kaynaklar devlete ait olup bunların revize edilip su temin edilmesi ve belediyemizin ana su deposuna kadar düşürülmesi Su Dairesi’nin asli görevidir. Buna rağmen her ay kullanmış olduğumuz su tonaj miktarının Lapta Belediyesi tarafından düzenli olarak Su Dairesi’ne ödenmiş olmasına rağmen, bu sorunlar yaşanmaktadır. Buna karşın elektriği kesilen su kuyularındaki pompaların elektrik sayaçlarının devri Lapta Belediyesi adına yapılmamış ve tek taraflı olarak faturalar belediyemiz adına çıkarılmıştır. Tüm bunlara karşın Lapta bölgesinde bulunan su kuyularının bakımı için Su Dairesi’nin ilgisizliği ve zamanında müdahale etmemesinin sonucu, halkı susuz bırakmamak adına belediyemiz tarafından son dört yılda toplam 2 milyon 800 bin TL masraf edilmiştir. Bizim tarafımızdan müracaat edilmeden adımıza çıkarılan su kuyularına ait pompaların elektrik faturalarını Su Dairesi’nin ödememekteki ısrarı sonucu, Elektrik Kurumu elektrik saatlerine gelen akımı kesmiştir.”

Hükümetin oyununu ara emir bozdu

Su Dairesi ve ilgili bakanlığın partizanca davrandığını iddia eden Lapta Belediye Başkanı Fuat Namsoy, bakanlığın kendisine randevu dahi vermezken, ait olduğu hükümete yakın bazı belediyelerin kullandığı su kuyularının elektrik faturalarını üstlendiğine veya borçlarını yapılandırmak suretiyle ödenmesine olanak sağladığına dikkat çekti. Oysa bugüne kadar susuzluk çekmeyen ve kaliteli su kullanan Lapta halkını susuzluğa mahkûm etmek suretiyle belediyeyi cezalandırmak isteyen hükümetin oyununu Girne Kaza Mahkemesi’nin “ara emri’nin” bozduğunu iddia eden Namsoy, “Biz Çevre Bakanlığı ve Su Dairesi’nden yasalar çerçevesinde adil bir şekilde bu sorunu çözmek için adım atmasını istiyoruz” dedi. Fuat Namsoy, hükümetin başarısızlıklarını bu tür hareketlerle örtbas ettiğini de savundu.

Biz hükümeti bu konuda defalarca uyardık

Hükümeti, ilgili bakanlığı ve Su Dairesi’ni defalarca uyardıklarını söyleyen Fuat Namsoy şöyle devam etti:

“Bizim daha önce bahsettiğimiz gibi yaşadığımız bu sorunların bir an önce halledilmesi ve halkın susuz kalmaması bakımından geçici çözüm amacıyla Su Dairesi’ne sözlü ve yazılı olarak önerdiğimiz tüm tekliflere yanıt alınamamıştır. Bu bakımdan, Başbakanlık, Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Spor ve Kültür Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu Yönetim Kurulu Başkanlığı bilgilendirilmiştir. Ancak yoğun çalışmalarından olacak ki, bu hususta ilgili mercilerden hiçbir girişim ve yanıt alınamamıştır.”

Su kuyusuna hiçbir katkısı olmayan Su Dairesi

Fuat Namsoy, geçtiğimiz günlerde yine Lapta ve Karşıyaka köyüne yönelik takviye içme kuyusu kazdıklarını, saatte 60-70 ton arası su çıkan bir damar bulduklarını ifade etti. Bulunan su ile ilgili olarak, isale hattının tamamlandığına ve pompaya akım için gerekli elektrik direklerinin döşendiğine dikkat çeken Namsoy, bu kuyunun 15 gün sonra devreye gireceğini söyledi. Yapılan bu çalışmanın 1 milyon 600 bin lira tuttuğunu ifade eden Namsoy, bu miktarın yarısının T.C. Büyükelçiliği tarafından, diğer yarısının ise tamamen Lapta Belediyesi öz kaynaklarıyla karşılandığını belirtti. “Bu kadar özverili bir çalışmanın ardından hem halkı susuz bırakmayacağız, hem de bu projede tek bir katkısı olmayan bir Su Dairesi’nin bu anlaşılmaz tavırlarına maruz kalacağız” diyen Namsoy, normalde tüm bu işlemleri Su Dairesi’nin yapması gerektiğine dikkat çekti.

Sorunları çözmeye davet

İlgili bakanlığı ve Su Dairesi’ni yaşanan bu süreçte daha duyarlı olmaya davet eden Fuat Namsoy, suyun en temel ihtiyaç maddesi olduğuna dikkat çekerek, su ile oyun olmayacağını, belediyeyi cezalandırmak adına halkın suyu ile oynamanın çok tehlikeli olduğuna işaret etti. En kısa sürede bu sorunun çözülmesi adına harekete geçilmesini söyleyen Namsoy, bir daha böyle sorunlarla vakit kaybetmek yerine halkın sorunlarına eğilmeyi önerdi.

Devlet belediyelere eşit davranmadı, belediyeler de vatandaşa

Lapta beldesinde yaşanan su sorunu ile ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek şunları söyledi:

“Yıllardır devlet belediyelere karşı, eşit davranmadı. Yine yıllardır belediyeler de vatandaşa karşı eşit davranmadı. Sonuçta hizmeti alan vatandaş iki kademeden doğan eşitsizlikten mağdur oldu. Birincisi, devlet-belediyeler iki farklı grupta seçenek sunarak belediyeleri ikiye böldü. Birinci gruba giren belediyeler, kuyulardan aldıkları suyun pompa elektrik faturalarına hiç karışmadan ton başına 25 kuruş ödemeyi kabul etti. Ve yıllarca bu şekilde suyu 25 kuruştan alan kimi belediyeler, suyu halka istediği fiyattan sattı ve kuyuların elektrik faturalarına hiç karışmadı. Diğer gruba ise suyu tonu 10 kuruştan sattı, ancak suyun çıktığı kuyuların ait olduğu pompa elektrik faturalarını ise belediyelere devretti. Geçen yıllar sonrası gerek petrolde, gerekse de dövizde yaşanan artışlar sonrası elektrik fiyatlarında da artışlar yaşandı. Suyu 10 kuruşa, ucuz elde ettiğini savunan belediyeler, aslında elektrik fiyatlarındaki artışla suyun tonunun 25 kuruşu geçtiğinin farkına vardılar. Bu biriken elektrik bedelleri de zamanla ödenemeyecek duruma geldi belediyeler için.

Şimdi bu suyu yıllarca 10 kuruşa alıp kullanan ve hukuki bir mazeret bularak ödemeyi reddeden belediyeler bu süreçten sıyrılmaya çalışmaktadırlar. Geçmişte iyi niyetle belirli prosedürleri bilerek veya bilmeyerek ihmal etmiş ve ayrı bir akit yapılmamış ise, bu da Su Dairesi’nin sorumluluğunda olan bir durum olarak gözükmektedir.”

“Sorunun çözümü için çalışma başlatacağız”

Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Hakan Dinçyürek, halkın susuz kalmasına seyirci kalınmayacağını, ancak bunu yaparken de hukuk kuralları ve yasalar çerçevesinde hareket edilmesi gerektiğini söyledi. Dinçyürek, bu aşamada bakanlığının Su Dairesi ile yapacağı çalışmalar sonucunda bu işin çözüleceğine olan inancını belirtti. 

“Lapta Belediye Başkanı Fuat Namsoy’un bu konu hakkındaki görüşme talebini neden kabul etmediniz?” sorusuna karşılık olarak Dinçyürek, “Bu sıralar çok yoğunuz, bütçe görüşmelerinin yoğunluğu buna engel oldu, ancak iki hafta sonra vaktimiz olacak” diye yanıt verdi.

Haberal Kıbrıslı