BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer’in, değiştirilmesini isteyen Rum Yönetimi ile kırgın olduğu öne sürüldü.

Downer’ın geçtiğimiz gün Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis ve Cumhurbaşkanı Dr. Derviş Eroğlu ile yaptığı görüşmelerle, özellikle de Anastasiadis’le görüşmesinin perde gerisiyle ilgili haberler dünkü Rum gazetelerinde geniş yer buldu.

Rum basınında, Rum yönetiminin kendisinin değiştirilmesini istediğini bildiği için rahatsız görünen Downer’ın, 2008-2012 dönemi görüş birlikleri-görüş ayrılıkları belgesini iki tarafa 30 Nisan tarihinde verdiğini açıklayarak, BM Genel Sekreteri Ban’a mektup yazarak, kendisini şikâyet eden Anastasiadis’ten “intikam aldığı” yorumu yapıldı.

Fileleftheros haberi “Downer’ın İntikam Menüsü... Anastasiadis’in Şikâyetlerine, Başkanı İfşa Etmeye Çalışarak Tepki Gösterdi” başlığıyla manşete çekti.

Anastasiadis’in BM Genel Sekreteri’ne kendisini şikâyet etmek için mektup göndermesinden duyduğu rahatsızlığı göstermek için görüş birlikleri belgesinin liderlere eşzamanlı olarak 30 Nisan’da verildiğini söylen Downer’in, Anastasiadis’i teşhir etmeye çalıştığını belirten gazete, Rum liderin bu nedenle daha önce yaptığı açıklamayı düzeltmek zorunda kaldığını ve Rum iç cephesinde tartışma çıktığını yazdı.

Downer rahatsız...

“Downer, ya makamından ayrılacağını düşünerek yaylım ateşiyle gidecekti, ya da makamında kalarak, Rum tarafından intikam alacaktı” yorumunu yapan gazete “Downer rahatsız. Sanki birileri kendisine, Lefkoşa’nın değiştirilmesi yönünde hareket ettiğini söylemiş gibi görünüyor” ifadesini kullandı.

Downer’ın Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi Başkanı Anastasiadis ile ayrı ayrı görüştüğünü hatırlatan gazete, BM diplomatının Rum liderle görüşmesinin sakin bir ortamda geçtiğini yazdı.

Anastasiadis’in, Downer’ın liderler yemeğini kullanarak Kıbrıs sorununda hareketlilik görüntüsü yaratma çabalarından duyduğu rahatsızlığı dile getirdiğini yazan gazete, Downer’ın da Avustralya’da olduğunu ve kendisine atfedilenlerin hiçbirini yapmadığı söylediğini belirtti.

Gazete, Anastasiadis-Downer görüşmesinin perde gerisini şöyle aktardı:“Alexander Downer, Anastasiadis’in şikâyetlerini dinledi ve görüşmenin ardından, görüş birlikleri belgesini 30 Nisan’da teslim ettiğini söyleyerek, Anastasiadis’e saldırdı. Özel danışmanın, bu tavrıyla ya mevkiinden ayrıldığı ve yaylım ateşiyle gitme düşüncesinde olduğu veya mevkiinde kaldığı ve Kıbrıs Rum tarafından, özellikle de Anastasiadis’in Ban Ki Moon’a yazdığı mektubun içeriği nedeniyle intikam alma düşüncesinde olduğu açıktır.

Mektubun içeriğine öfkelenmiş!

Downer, mektubun içeriğini öğrendiğinde çok sert tepki göstermiş. Avustralyalı diplomatın, Lefkoşa’nın kendisi aleyhindeki hareketlerini de öğrenmiş görünüyor.

Görüşme sırasında önce Anastasiadis, cereyan edenlerden ve özellikle Downer’ın liderler yemeğini kullanarak Kıbrıs sorununda hareketlilik görüntüsü yaratma çabalarından duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Anastasiadis, bütün bunların güven eksikliğinden kaynaklanıyor göründüğünü söyledi. Downer, düşük ses tonuyla cevap verdi. görüşme de ılımlı bir ortamda gerçekleşti. Avustralya’da olduğunu ve kendisine mal edilenlerle hiçbir alakası olmadığını söyledi.

Downer’ın çalışma arkadaşları, Başkanlık ile irtibata geçerek, akşam yemeğine Kıbrıslı Rum müzakerecinin de katılıp, katılmayacağını sormuşlardı. BM Genel Sekreteri’nin kendisine güven açıklamasının arkasında da, buraya gelmesinden önce Lefkoşa’yı kazanmaya çalışan Downer vardı.

Görüşmenin sakin tonda gerçekleşmiş olmasına karşın Downer daha sonra yaptığı açıklamada, Başkan’ı ‘eli böğründe/ortada’ bırakmaya çalıştı. Downer, belgenin Başkan Anastasiadis’e ve Derviş Eroğlu’na aynı gün (30 Mart), eşzamanlı teslim edildiğini söyledi. Bu açıklama Anastasiadis’i, yazılı açıklama yaparak belgeyi 30 Mart’ta aldığını itiraf etmek zorunda bıraktı. Ancak yazılı açıklamada, Anastasiadis’in belgeyi önemli bulmadığı da belirtildi.

Downer’dan Anastasiadis’in Genel Sekreter’e gönderdiği mektubu değerlendirmesi istendi. O zamanlar Kıbrıs’ta olmadığını ve son 3-4 haftadır Avustralya’da olduğu cevabını verdi. Mektubu Anastasiadis’le konuşup konuşmadıkları sorulduğunda da, Anastasiadis ve diğer kişilerle yaptığı özel görüşmelerin içeriğini yorumlamak gibi bir âdeti olmadığı cevabını verdi. Downer Eroğlu’yla da görüştü.”

Anastasiadis’ten zorunlu açıklama...

Aynı gazete “Önemli Görülmedi!.. Selefinin Bütün Taahhütlerini Kabul Etmiyor” başlıklı haberinde de, Rum liderin, Downer’ın belgenin iki tarafa aynı gün ve eşzamanlı teslim edildiği açıklamasının ardından yaptığı yazılı açıklamaya yer verdi.

Yazılı açıklamada, “Başkan Anastasaiadis, ‘Downer belgesi önemsiz addedildi, bu nedenle Başkan’a bildirilmedi’ diyor ancak hükümet sözcüsü 16 Mayıs’ta belgenin o gün alındığını açıklamıştı. Anastasiadis, Downer’ın açıklamasından sonra, Diplomatik Bürosu’ndaki çalışma arkadaşlarının belgeyi, içerik açısından acil olmayan, önemsiz bir referans belgesi görerek kendisine vermemiş gibi gösterdi” ifadesi kullanıldı.

Gazeteye göre kendi değerlendirmesinin de aynı olduğunu bu nedenle hiçbir arkadaşına sorumluluk yüklemediğini belirten Anastasiadis, şunları da kaydetti:

“Kesin bir dille vurgulamak isterim ki, Downer’a da izah ettiğim gibi, yeni tur müzakereler 2012’de bittiği noktadan başlamayacak. Buna ilaveten, Kıbrıs Rum tarafınca sunulmuş ancak siyasi güçlerin ve halkın büyük çoğunluğu tarafından reddedilen öneriler beni hiçbir şekilde bağlamaz, reddedilirler.

Defalarca açıkladığım gibi Kıbrıs sorununun siyasi yönetimi 15 Haziran’daki toplantı sırasında (gazeteye göre partilere Ulusal Konsey toplantısı tarihi 14 Haziran olarak bildirildi) ortaya çıkacak Ulusal Konsey’in işbirliğinde şekillendirilecek. O toplantıda, hükümet programım temelinde, yalnız Ulusal Konsey’in yükseltilmiş rolüyle değil, müzakerecinin, çalışma gruplarının ve uzmanların atanması, kapsamlı öneriler çerçevesinin hazırlanması ve yeni tur müzakerelerin başlamasından önce uzlaşılması gereken yeni prosedürle ilgili kapsamlı önerilerimi sunacağım.”

Gazeteye göre Downer, liderler yemeği tarihinin defalarca değiştiğini ve 29 Mayıs’ın BM Barış Gücü mensuplarını anma günü olduğunu söyledi. BM’nin liderlere bugün öğleden sonra çelenk sunma töreni yapılmasını, yemeğin de ertesi günün akşamı gerçekleştirilmesini önerdiğini, önerinin kabul edildiğini söyleyen Downer, “Bir gün, Kıbrıs sorununun çözülmesi büyük konusunda bir fark yapmaz” dedi.

Rum gazetecilerin, yemeğin, 29 Mayıs’ın İstanbul’un fetih yıldönümü olması nedeniyle 30 Mayıs’a alındığını söylemesi üzerine, “Doğu Akdeniz’in 600-700 yıl öncesine kadarki tarihini analiz etmek benim görevim değil” yanıtını verdi.

Muhalefet her zamanki gibi tepkili...

Fileleftheros “Gündemde Downer, Belge ve Yemek... Avustralyalıya ve Başkana Yaylım Ateşi... Partilerden Tepkiler” başlıklı haberinde ise Alexander Downer’ın, görüş birlikleri belgesinin iki tarafa 30 Nisan’da eşzamanlı teslim edildiği açıklamasının Rum iç cephesindeki “ateşe benzin döktüğünü” yazdı.

Habere göre, Rum Ulusal Konseyi’nden gizlenen belgeyle ilgili gerçeğin ortaya çıkmasından sonra Anastasiadis ile ilgili siyasi düzen meselesi olduğu görüşünde olan AKEL, Downer’ın ilgili açıklamasının “Rum Yönetimi Başkanı’nın itibarını zedelediğini ve çok daha ciddi milli meselelerin gelecekteki yönetim yöntemine gölge düşürdüğünü” açıkladı.

Vatandaşlar Hareketi Başkanı Yorgos Lillikas, Anastasiadis’in, Downer belgesiyle ilgili niyeti konusunda ciddi soru işaretleri doğduğunu belirterek, Rum lidere “seçim öncesi ilanlarına bağlı ise BM Genel Sekreteri’ne mektup göndererek, bu belgenin Rum tarafınca alınmasının ne prosedür, ne de içeriği açısından kendilerini bağlamadığını açıkça belirtmeye” çağırdı.

EDEK ise liderler yemeğinin “hiçbir mantığı, hiçbir faydalı maksadı ve hiçbir perspektifi olmadığını” iddia ederek “Türkiye’nin kısır tavrı devam ettikçe, sosyal veya başka nitelikte hiçbir görüşmenin Kıbrıs sorununa katkıda bulunması söz konusu değildir” görüşünü ortaya koydu. EDEK, AKEL ve Rum Yönetimi eski Başkanı Dimitris Hristofyas’ın Rum tarafınca masaya konulan “kabul edilemez taviz-önerilerde” ısrar etmesine de şaşırdığını belirtti.

EURO.KO, Anastasiadis’i, 30 Mayıs akşamı gerçekleşecek liderler yemeği sırasında Kıbrıs sorununun ne prosedürü, ne de özü hakkında taahhütte bulunmamaya çağırdı ve Downer’ın, yemeğin sosyal nitelikte olacağı açıklamasının kendilerini yatıştırmadığını kaydetti.

Ekologlar ve Çevreciler Hareketi de liderler yemeğinin sadece sosyal çerçevede gerçekleşeceğine inanmıyor. Hareket “Downer’ın hedeflediği gibi müzakereler prosedürünün yeniden başlamasının başlangıcı olacak” görüşünü ortaya koydu.

Anastasiadis artık Downer ile dost değil...

Politis “Downer’la Dostluk Sona Erdi... Avustralyalı Diplomat Dünkü Açıklamasından Sonra Gözden Düştü... Perşembe Günkü Menü Dikenli Balık” başlıklı manşet haberinde, Anastasiadis ile Downer arasındaki dostluk ortamının artık var olmadığını ve BM diplomatının belgelerin liderlere aynı gün eşzamanlı teslim edildiği açıklamasının Köşk tarafından “intikam hareketi” olarak algılandığını yazdı.

Gazete, Anastasiadis hükümetinin Downer meselesini nasıl yöneteceği ve uzaklaştırılması konusunu açıkça gündeme getirip getirmeyeceğinin artık ciddi ciddi düşünülmekte olduğunu vurguladı. Muhalefet kanadının da Anastasiadis’in siyasi düzen meselesini (taammüm) gündeme getirme fırsatını kaçırmadığını belirten gazete, özetle şu detayları aktardı:

“Downer’ın belgenin teslim tarihiyle ilgili açıklaması, Köşk’ü hazırlıksız yakaladı ve alarm zilleri çaldı. Nikos Anastasiadis yakın çalışma arkadaşlarıyla, durumu nasıl idare edebileceklerini istişare etti. Bunun sonucunda öğle saatlerinde, Downer belgesinin Başkanlık Diplomatik Bürosu tarafından 30 Nisan’da alındığı ancak önemsiz bulunarak Başkan’a bildirilmediği açıklaması yapıldı. Bazı kaynaklar, Downer’ın bu şekilde Anastasiadis’in BM Genel Sekreteri’ne gönderdiği mektuba cevap vermiş olabileceğini değerlendiriyor. Aynı kaynaklar, Anastasiadis ile görüşme sırasında Downer’ın bu hareketini haklı gösterecek hiçbir gelişme olmadığında ısrar ediyor.

Downer’ın, Nikos Anastasiadis ile arasında iletişim sorunu yaratacağını bilerek sözkonusu açıklamalarda bulunduğu değerlendirmesi yapıldı. Downer’ın, Nikos Anastasiadis ile iyi ilişkilerinin artık mazide kaldığına inananlar da var. Artık ortaya çıkan soru, Kıbrıs Rum tarafının Downer meselesini nasıl idare edeceğidir.

Dinamik tepki gösterilmesi düşüncesi de var ancak Anastasiadis’in daha önce Ban’a gönderdiği mektup yüzünden Downer’ın uzaklaştırılması konusunun gündeme getirilmesi için uygun an olup olmadığı konusunda da kuşku belirtiliyor.”

“Downer Anastasiadis’i yaktı”

Haravgi haberi “(Anastasiadis’i) Downer Yaktı... Başkan Görüş Birlikleri Belgesi Konusunda Yalan Söyledi ve Var Olmayan Diplomatik Bürosu’nu Adres Gösterdi” başlığıyla manşete çekti.

Gazete, Downer’ın, görüşmenin ardından yaptığı açıklamayla Rum Yönetimi Başkanı’nı “yaktığı” yorumunda bulundu. Rum Başkanlık Köşkü tarafından yapılan düzeltme açıklamasında sorumluluğun, Anastasiadis’in seçilmesinden sonra Rum Dışişleri Bakanlığı’na aktarılan ve artık Köşk’te var olmayan “Diplomatik Büro”ya yüklendiğini vurguladı.

Alithia, Downer’ın Rum tarafında “intikam” olarak algılanan açıklamasından sonra Rum Başkanlık Köşkü’nden yapılan yazılı açıklamaya yer verdiği haberini “Anastasiadis Hristofyas’ın Kabul Edilemez Önerilerini Geri Çekiyor... Başkan Anastasiadis Downer Belgesini İçeriği Açısından Aciliyeti Olmayan Basit Bir Referans Belgesi Olarak Değerlendirdi, Ulusal Konsey’i 15 Haziran’da Toplantıya Çağırdı” başlığıyla aktardı.

Simerini ise “Alexander Downer, Nikos Anastasiadis’in ‘Karalamasına’ Misilleme Yaptı... Yarınki Akşam Yemeğinden Önce Ağır İştah Açıcı” başlığıyla verdiği haberde, “yemeğe 24 saat kala Kıbrıs sorunundaki gelişmeler ibresi tavan yaptı” yorumunda bulundu.

Aynı gazete, TC Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Brüksel’de yaptığı açıklamayı “Davutoğlu’nun Füle’ye ve Diğer Avrupalılara Tezi... Ya Ekspres Çözüm Veya ‘İki Devlet’... Kıbrıslı Rumlar Oyalamakla Suçluyor ve Anastasiadis Başkanlığına Beslediği Ümidi Kaybetti” başlığıyla verdi.

Kaynak: Kıbrıs