Kıbrıs sorununun çözümü müzakerelerinde atılacak sonraki adımlar konusunda, Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis arasında büyük anlaşmazlık olduğu ve Birleşmiş Milletlerin (BM) bu anlaşmazlığın ortadan kalkması için Ağustos ayında müdahale üsteleneceği iddia edildi.

Kathimerini gazetesi: “BM Müzakereleri Kurtarmak İçin Müdahale Ediyor” başlığı altında verdiği haberinde, Kıbrıs sorununda bir sonraki adımlar konusunda “iki lider arasında büyük görüş ayrılıkları bulunduğunu, BM’nin de Ağustos ayında adım adım yaklaşımla bu uzlaşmazlığı ortadan kaldırmaya çalışacağını” iddia etti.

Gazete, BM’nin liderlerin 2 Eylül tarihinde yapacakları görüşmede müzakerelerin üçüncü aşamasının başlayabilmesi için iki lider arasında “itfaiye” görevi üstleneceğini belirtirken, Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun, Rum lider Anastasiadis’in “tezlerin kayıt edilmesi ve listelenmesi” şeklinde iki önerisini reddetmesi sebebiyle beklentilerin nerdeyse yok denecek kadar az olduğunu savundu.

BM’nin, uzlaşı noktalarından hangisine ağırlık verileceğine ilişkin metodolojinin belirlenmemesinin müzakerelerin çökmesine sebep olacağının farkında olduğunu ve uluslar arası toplumun böyle bir gelişmeyi arzulamadığını ifade eden gazete, bu sebepten ötürü BM’nin Eylül ayında itibaren, Alexander Downer’in yerine yeni BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı atanması girişimlerini yoğunlaştıracağını yazdı.

Gazete hedefin, KKTC’de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılacağı 2015 Nisan ayından sonra, 2015 yılının sonuna kadarki sürede Kıbrıs sorununa çözüm bulunması için nihai bir çabanın ortaya konması olduğunu savundu.

“MÜZAKERE MASASI DONDU”

Gazete haberinin devamında, Eroğlu ile Anastasiadis arasında Perşembe günü gerçekleştirilen görüşmeye değindi ve tarafların “sadece müzakerelerin nasıl devam edeceğin konusunda değil hangi düşük düzeyde güven yaratıcı önlemleri ileri götürebilecekleri konusunda da anlaşamadıklarını” öne sürdü.

Perşembe günkü liderler görüşmesinde, Anastasiadis’in “üçlü liste ve metodoloji” önerilerine sıra geldiğinde ortamın bozulduğunu ve Eroğlu’nun “eğer yeni kayıtlar başlarsa önceki müzakerelerde başarılan uzlaşı noktalarının kaybolacağı” tezini ortaya koyarak bunu reddettiğini iddia eden gazete, Anastasiadis’in Eroğlu’na, Kıbrıs Türk tarafının tezlerinde, eski uzlaşı noktalarıyla (Hristofyas-Talat’ın 31 belgesi ve Downer belgesi) uyuşmayan 29 nokta tespit ettiğini söylemesinin de Eroğlu’nun fikrini değiştirmediğini savundu.

Habere göre Anastasiadis bu sefer de, müzakerecilerin 11 Eylül ortak açıklamasını ve müzakere masasına sunulan tezleri alarak, uzlaşı ve uzlaşmazlık noktalarının belirlenmesi için karşılaştırma yapmalarını önerdi ancak bu öneri de Eroğlu tarafından, ortak açıklama ve özellikle açıklamanın AB’nin rolüne ilişkin ifadelerine dair çekinceleri bulunduğu gerekçesiyle kabul görmedi.

Gazete, bu noktada BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Lisa Buttenheim’in müdahale ederek “ortak açıklamanın tüm tarafları ve BM’yi bağladığını söylediğini” yazdı.

Gazete, Anastasiadis’in müzakerelerin “bu kadar zor olmasından ötürü sinirlendiğini ve elini masaya vurduğunu” belirtirken, Kıbrıs Türk basınında Anastasiadis’in gözlüklerini masaya attığı, müzakere gurubuna kötü konuştuğu ve gitmek üzere kalktığı şeklindeki haberlerin Kıbrıs Rum tarafınca yalanlandığını hatırlattı.

Buna karşın, “durumun sakinleşmesi için ara verilmesinin gerekli görüldüğünü” vurgulayan gazete, ara sonrasında devam eden müzakerelerde GYÖ’ler konusunda da uzlaşıya varılamadığını savundu.

Haberde, Kıbrıs Türk tarafının Lefke sınır kapısının açılmasını talep ettiği ancak “Türk askerinin tepkisinden çekinerek Athienu’da (Kiracıköy) geçiş noktası açılmasını kabul etmediği” öne sürüldü.

“EROĞLU’NUN ÇEVRESİNDE ÖFKE”

Gazete, yukarıdaki alt başlık altında verdiği haberinde ise “iyi bilgi sahibi bir Kıbrıslı Türk kaynağa” dayandırarak Perşembe günkü görüşmeye yaşananlara ilişkin “Eroğlu’nun çevresinin Anastasiadis’e kızgın olduğunu” iddia etti.

Habere göre söz konusu kaynak özetle, “Kıbrıs Rum tarafının hedefinin tüm uzlaşı noktalarını yeniden ele almak olduğunu” belirterek “Eroğlu liderliğinin Anastasiadis’in yüksek tonlarının arkasında saklanma nedenlerini anlamakta zorlandığını” vurguladı.

Söz konusu kaynak: “İki müzakerecinin görüştüğü her üç konunun 2 buçuğunda uzlaşıya varmıştık. Sn. Anastasiadis aniden ayağa kalkarak sesinin tonunu yükseltti ve Hristofyas-Talat ve Hristofyas-Eroğlu dönemlerinde varılan tüm uzlaşı noktalarının yeniden ele alınmasını talep etti. Kıbrıs Rum tarafının lideri bir adım daha ileri giderek, uzlaşı noktalarının yeniden ele alınmasına ilişlin, Kıbrıs Türk tarafınca reddedilen bir yöntem de önerdi” şeklinde konuştu.

Görüşmede ayrıca 8 GYÖ ele alındığını ve Anastasiadis’in “bunlardan ikisini,  mayınsızlaştırma ve Türkiye ile Yunanistan’ı Kıbrıs limanlarıyla bağlayacak turistik bir deniz seyahati hattının başlamasını, karşılık talep ederek” reddettiğini de ifade eden söz konusu kaynak, al-ver sürecine geçilmesinin vaktinin geldiğini de vurguladı.

Fileleftheros gazetesi: “Eylül Ayına Kadar Ara” başlığı altında verdiği haberinde, 24 Temmuz liderler görüşmesinde ortaya çıkan unsurların, müzakerelerin Eylül ayına kadar kesilmesine yol açtığını, müzakerecilerin 26 Ağustos, liderlerin ise 2 Eylül’de görüşeceklerini yazdı.

Gazete, tarafların ellerinde tezlerinin bulunduğunu ve ilk kez Türk tarafının tezlerini tam olarak sunduğunu (yaklaşık 15 belge) iddia ederken, Kıbrıs Türk tarafının “yönetim ve vatandaşlık” konularında sunduğu tezlerin, daha önce “uzlaşılanlardan daha kötü olduğunu” iddia etti.

Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun bu iki başlık konusunda sunduğu tezlerin, “bunca zamandır taahhüt altında olduğunu açıkladı önceki uzlaşı noktalarından daha geride olduğunu” savunan gazete, Türk tarafının tezlerinin önceki uzlaşı noktalarından çok uzak olduğunu öne sürdü.

Haberde, Türk tarafının “suçlama oyununa” başladığı ve bunun göstergesinin “Anastasiadis’in müzakere masasından kaçtığına ilişkin yalan haberler olduğu” iddia edildi.

Gazete, Eylül ayında liderler düzeyinde görüşmelerin başlayacak olmasının yanı sıra, birçok temasın yapılmasına imkan sağlayacak BM Genel Kurul toplantısı ve Anastasiadis’in ABD’yi ziyaret ederek ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’le görüşmesi gibi önemli olayların da yaşanacağını vurguladı.

Mahi gazetesi ise konuya ilişkin haberini: “Sorumluyu Göstersinler – Lefkoşa BM’nin Türk Tutumu Konusundaki Hoşnutsuzluğunu Bekliyor” başlıkları altında verdi ve Türk tarafının sözde uzlaşmaz tutumunu gören Buttenheim’in Perşembe günkü görüşmede müdahale etmek zorunda kaldığını iddia etti.

Gazete, Kıbrıs Rum Yönetimi’nin, BM’nin bu hoşnutsuzluğunu ortaya koymasını beklediğini de belirtti.

TAK