Girne Amerikan Üniversitesi Beşeri Bilimler Fakültesi Psikoloji Bölüm Başkanı Uzman Doktor Aysın Sınal, ülkede uyuşturucu konusunda kullanıcılar üzerinde uygulanan cezalandırma yöntemleri hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.

Sınal, özellikle içici olarak isimlendirilen madde kullanıcılarının cezalandırılmasının sorunu daha da baş edilmez hale getirdiğini belirterek, bu kişilerin ancak değerli birer birey oldukları hissettirilerek topluma kazandırılabileceklerini söyledi.

Uz. Dr. Aysın Sınal, özellikle gençlerin toplumda yapacak aktivite bulamadıkları için uyuşturucuya yöneldiklerine dikkat çekerken, Devletin de bu konuyla ilgili hiçbir önlem almamasının her geçen yıl sorunun daha da baş edilmez hal aldığına değindi ve “Bu iş böyle olmaz” dedi.

Aysın Sınal, ayrıca dünyada uyuşturucu konusunda en etkili uygulama olan Denetimli Serbestlik Yasası’nın da yürürlüğe girmesi gerektiğine değinerek, yasanın içinde bulunması gereken ana hatlara değindi.

Abbas ELMAS

Girne Amerikan Üniversitesi Beşeri Bilimler Fakültesi Psikoloji Bölüm Başkanı Uzman Doktor Aysın Sınal, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde uyuşturucuyla mücadele konusunda yapılan hatalara ve kişilerin topluma kazandırılması yerine nasıl suça itildiğini açıkladı.

Uz. Dr. Aysın Sınal, bir sorunu önlemenin tedavi yapmaktan daha kolay olduğuna dikkat çekerek, KKTC’deki gençliğin ileriye dönük bir gelecek göremediği için uyuşturucuya yöneldiğini söyledi. Sınal, “Bakıldığı zaman küçük bir nüfusuz ve gençlerin sosyalleşeceği çok fazla bir sosyal aktivite yoktur. Ülkede olan sosyal aktiviteler de ya diskolardır ya barlardır ya da gece kulüpleridir. Bir genç eğlenmek istediğinde veya bir şeyleri unutmak istediğinde bu mekanlarda eğlenmek ve kafa dağıtmak yerine onlara sunulan uyuşturucularla tanışıyor” şeklide konuştu.

HERKES DENEME POTANSİYELİNE SAHİP

Gençlerin ise ‘Başkaları deniyor ben de deneyim’ mantığıyla hareket ederek bu alışkanlığa kolaylıkla düşebileceğine, alışkanlıkların ise insanın yaşadığı ve bilinçaltında yer eden bazı olayların etkileşim kazanmasından kaynaklanmakta olduğunu kaydeden Sınal, bu gibi gençlerin polis tarafından yakalanması ve mahkemeler tarafından cezalandırılmasının kişiyi alışkanlıklarından caydırmadığına hatta daha fazla teşvik unsuru olma özelliği taşıdığını kaydetti.

İÇİCİ SATICI AYRIMI YOK

Uz. Dr. Aysın Sınal, “Ülkemizde içici satıcı ayrımı yapılmamaktadır. Aslında bu konuda polisimize çok büyük görevler düşmektedir. İçici ile satıcıyı ayırt etmek çok büyük bir uzmanlık gerektirir. Dolayısı ile benim anladığım kadarı ile polis KKTC’de caydırıcı bir güç rolü oynamaya çalışıyor. Polis, “Sen bunu yaparsan sana bir damga vurayım ki, buna bir daha bulaşmayasın” mantığıyla hareket ediyor ancak, bu böyle olmamaktadır” şeklinde konuşarak, uyuşturucu kullanımı ile mücadelenin polis etkeni ile değil ancak eğitimle sağlanabileceğine dikkat çekti.

SAVCILIĞA BÜYÜK GÖREVLER DÜŞÜYOR

“Bir kişi polis tarafından üzeri aranıyor. Bir miktar bir şeyler bulunuyor ve kişi bu maddeyi kendisinin kullandığını söylüyorsa, Aslında bunu kanıtlamak savcılıkların görevidir” ibarelerini de kullanan Sınal,  Savcılığın bu kişinin üzerinde bulunan maddenin kendisinin mi kullandığını ya da kuryelik mi yaptığını kanıtlaması gerektiğine dikkat çekti.

TEDAVİ MERKEZLERİNİN ÖNEMİ

Ülkede bir rehabilitasyon merkezi olmadığına, uyuşturucu tedavisi almak isteyen bir kişinin devletten hiçbir katkı alamadığına değinen Aysın Sınal, kişinin Kendisi bu tedavinin masraflarını karşılamak istediğinde ise aylık bin 200 TL civarlarında bir bedeli olduğunu ifade ederek, “Devletin artık bu masrafları karşılayamayanlar için kedi bünyesi altında bir rehabilitasyon merkezi kurması gerekmektedir” dedi.

GENÇLERE HAPİSANE KAPISI AÇILIYOR

“Çünkü içici olan kişileri ikinci kez bile yakalanmış olsa dahi hapishaneye göndermek aslında o kişilere hapishane kapısını açmak ve daha fazla bağımlılıklara sürüklemekten başka bir işe yaramamaktadır” ibrelerini kullanan Uz. Dr. Aysın Sınal, kişilerin ilk kez hapishaneye girdikten sora bazı korkularını yendiğine ve “Ben içmeye devam edersem zaten en kötüsünü yaşadım. Bundan sonra gene içerim yakalanırsam da yine yatırım 3-5 ay çıkarım. Nasıl olsa ekmek elden su gölden içerde” mantığı ile hareket ettiğine dikkat çekti. Sınal, şu anda yasal olarak madde kullanıcılarına uygulanan prosedürün pek de caydırıcı olmadığını düşündüğünü söyledi.

İLKOKULLARDAN İTİBAREN EĞİTİM

Madde kullanımı ile mücadelenin insanları küçük yaştan başlayarak uyuşturucu konusunda eğitmek sureti ile ve bu kişileri daha fazla sosyal aktivitelere yönlendirmeyle sağlanacağına değinen Sınal, eğitim ve aktivite unsurlarının giderilmesi durumunda bağımlılıkların da otomatik olarak azalacağını dikkat çekti ve “Ancak ülkemizde tüm sosyal aktiviteler paralıdır. Bunun da önüne geçmesi gereken devlettir ve kendi bünyesinde ücretsiz sosyal aktivite tesisleri yapmalıdır” dedi.

KONUYA EĞİLEN KİMSE YOK

“Küçük bir topumda yaşıyoruz. Bunların hepsi de yapılabilecek şeylerdir ancak görüyoruz ki bu konunun üzerine eğilen yoktur. Bunun anlaşılması gerekmektedir ki içicileri devlet eliyle cezalandırmak bu kişileri daha fazla bağımlılığa ve suça itmektedir. Korkusuzlaştırılarak başka kişilerin de bu konuda korkularını yenmesine neden oluyor. Yani bağımlılığa yatkın kişileri kendi cephesine çeker” şeklinde konuşan Aysın Sınal, bu gibi insanların zaten toplumda yapacak bir aktivite bulamadıkları için uyuşturucuya yöneldiklerini aktardı.

KİŞİLER CEZAEVİNİ KABULLENİYOR

Kişilerin uyuşturucuya alıştıktan ve bir kez cezaevine girdikten sonra oradaki şartları kabullendiğini, ondan sonraki hayatını o standartlara endekslediğini kaydeden Uz. Dr. Aysın Sınal, “Yani bu kişiler de toplumda bağımlılıklara yatkın kişilere “Ne olacak içersen. Çok çok seni içeri atacaklar. Yemekleri biraz kötüdür ancak, gardiyanlarla biraz samimi olursan ağa gibi yaşarsın içerde. 2 ya da 3 ayda çıkarsın” denilebildiğini ifade etti.

KÜÇÜK YAŞTA UYUŞTURUCU FELEKETE NEDEN OLABİLİR

Uyuşturucu maddelerin aslında küçük yaşta kullanılmaya başlandığında ve kullanım oranı git gide artırıldığında beyin hücrelerinin ölmesine neden olduğuna dikkat çeken Sınal, bu gibi kişilerin ilerleyen yaşlarda şizofreni, paranoya gibi rahatsızlıklara yakalandığı da kanıtlanmış bir gerçek olduğunu söyledi.  Aysın Sınal, “Benim bu güne kadar ülkede ona yakın insan vardır ki bu durumdadır şu anda. Bunun yanında zamanında iter, bali gibi maddelerde kullandılar paraları olmadığı için. Aslında burada bu insanları cezalandırmak yerine ‘Neden kullanıyorlar?’ sorusunu sormak gerekir. Bunun için devlet ne yapıyor. Gençlerin gece kulüpleri, diskotekler, barlar dışında gidebileceği yerler mi vardır? Ben görmedim açıkçası” dedi.

KİŞİLER KURULA SEVK EDİLMELİ

Ülkede uyuşturucu suçlarından yakalanan kişilere uygulanan sistemin aksine, sivil hizmet heyeti veya kurulu kurularak, bu gibi kişilerin neden uyuşturucu kullandığını, içici mi satıcı mı olduğunu araştırıp ona göre davranması gerektiğine de değinen Sınal, belki de kişinin mafya tarafından uyuşturucuya alıştırılıp daha sonra satıcı yapılmak istenen bir kimse olabileceğine vurgu yaptı.

MAFYA İÇİCİLERİ KULLANIYOR

“Bunu anlamamız gerekmektedir öncelikle. Eğer alışırsanız ve alacak paranız yoksa otomatik olarak kurye olmaya başlarsınız. Baronların ve mafyaların yaptığı en büyük olay da budur. Kişileri önce bağımlı yapıp daha sonra kendi emelleri için kullanıyorlar. Bunun önüne geçmek polisin yaptığı gibi  ‘falan yerden bir ihbar geldi gidelim basalım 1-2 gramla içicileri yargılayalım.’ Bu böyle olmaz. Bu böyle değildir. Bunu bu şekilde önleyemezsin” ibarelerin kullanan Uz. Dr. Aysın Sınal, öncelikle en etkili unsur olan eğitim müfredatlarının ilkokullardan başlayarak gençlere verilmesi gerektiğini söyledi.

ÇOCUKLAR YARGI ÖNÜNE ÇIKMAMALI

“Özellikle genç yaştaki kullanıcıların polis tespitine maruz kalmasından sonrasına bakılmalıdır. Bu gencin ailevi, maddi, sosyal durumu nedir. Suçlu mudur yoksa sadece kullanıcımdır. Suçlu bile olsa daha 16-17 yaşındaki bir çocuğu mahkeme karşısında çıkartmak aslında o kişiye mahkeme kapılarını açmaktan başka bir işe yaramamaktadır” diyen Sınal, bunu yapmak yerine madde kullanıcılarının tespit edilmesi durumunda sosyolog, psikolog ve buna benzer uzmanlarla denetlenmesi gerektiğini ve bu maddelere neden yöneldiği bulunarak sorunu kökünden halledilmesi gerektiğini vurguladı.

UYUŞTURUCULAR DA SINIFLANDIRILMALI

Bir de uyuşturucu maddelerin sınıflandırılması gerektiğine değinen Aysın Sınal, Eroin, kokain, asit, gibi maddelerin diğer hafif uyuşturucu denilen hintkeneviri veya cannabis türü maddelerle ayni kefeye konmaması gerektiğine dikkat çekti. Sınal, “Yani bir eroin satıcısı ile hintkeneviri içicisini ayni kefeye koymamak gerekir” dedi.

UYUŞTURUDAN ÇOK GIDA MADDELERİNDEN ZEHİRLENİYORUZ

“Uyuşturucu maddeler aslında insan bedenine verdiği zararlardan dolayı yasaklanmışlardır ancak, bakıldığı zaman bu zararların daha fazlasını sigaradan, alkolden hatta şu anda ülkede tükettiğimiz nerdeyse tüm gıda maddelerinden bu zararın daha fazlasını alıyoruz” şeklinde de konuşan Aysın Sınal, Uyuşturucu maddeler arasında en zararsızı ve şu anda dünyada medikal ve ilaç sanayide kullanılan “Herbal cannabis” hintkenevirinin birçok ülkede serbest olduğunu ve tamamen sağlık amaçlı kullanıldığını kaydetti.

HİNTKENEVİRİ BELİRLİ YAŞ GURUPLARINA SERBEST BIRAKILMALIDIR

“Uyuşturucunun en büyük zararı küçük yaşta kullanılmaya başlandığı zaman kişiyi olumsuz etkilediğini dikkate alırsak, hintkenevirinin belirli yaşlar altında içilir veya satılırsa ceza kapsamına alınmalıdır.” İbarelerini de kullanan Uz. Dr Aysın Sınal,  “Mesela bir EMES hastası yaşı da 30-40 arasında ise ve hintkeneviri kullanmak istiyorsa bu kendi bileceği bir iştir. Yani insanlar nasıl isterse sigara ve alkol içebiliyorsa bunu da kendi inisiyatiflerinde kullanabilmelidirler. Devlet de bu kişileri kendi himayesi alına alarak içici olarak kabullenip ikide bir polislerle evini basıp bu kişiyi cezalandırmaması gerekir” diyen Aysın Sınal, eğer Devlet içicilerden rahatsızlık duyuyorsa onları cezalandırmak yerine tedaviye teşvik etmesi gerektiğini vurguladı.

“Mesela bir kişi hastadır veya sanatçıdır, veya başka bir meslek dalındadır ve “İçmesem hastalığım nükseder. İçmezsem ilham alamıyorum. Sinirlerim yatışması için içiyorum” diyorsa ve devletten içebilir diye rapor alırsa içebilmelidirler” ibarelerine de yer veren Sınal, ülkedeki uygulanan sistemin çok yanlış olduğunu söyledi.

DEĞERLİ HİSSETTİRİLMELİ

Ülkede uyuşturucu bağımlılarının cezaevine göndermemesi, madde kullanıcılarının tedavi edilmesi ve topluma kazandırılması gerektiğini yenileyen Uz. Dr. Aysın Sınal, “Bu kişilere değerli hissettirilmeleri gerekmektedir. Hatta bu kişilerin maddi olanakları da kısıtlı ise devlet bu kişiye istihdam sağlamalıdır hayatını idame ettirebilmesi için.  Bu kişiler daha çok değerli oldukları hissettirilmelidir aksi takdirde polis bu kişileri ayni sepete koyacak, mahkeme de cezalandırarak toplumsal dışlanmalarına neden olacaktır” dedi.

DENETİMLİ SERBESTLİK YASASI

Öncelikle ülkemizde dünyada en iyi sonuca ulaşan Denetimli Serbestlik Yasası’nın hayata geçirilmesi gerektiğine de dikkat çeken Sınal, bu yasa kapsamında sivil hizmet memurlarından oluşan sosyolog, psikolog, avukat, psikiyatri ve söz sahibi vatandaşlar gibi bir heyet kurulması ve araştırmalar yaparak kişilerin suçlu mudur değil midir bunun kararının verilmesi gerektiğini kaydetti.

İÇİCİLİK RUHSATI VERİLMELİ

“Kişiler eğer mesela hintkeneviri içiyorsa ve bunu içmeden duramıyorsa o adama da bir şeyler vermek gerekmektedir. İşte devlet bu kişileri de kendi himayesine almak zorundadır. Mesela tabanca ruhsatı gibi içici ruhsatları verilmelidir. Tabi bunu da devlet ruhsatlandırırken bakacak, uygun mudur değil midir” diyen Sınal, herkese tabanca ruhsatı verilmediği gibi herkese içicilik ruhsatı da verilmemesi gerektiğini ancak, kişi kendini içici olarak kanıtlarsa ruhsatı sahibi olması gerektiğini vurguladı.

YARGI KENDİNE ARAR VEREN BİRİNİ CEZALANDIRMAMALI

Yargının gençler üzerinde biraz daha toleranslı davranması gerektiğine de dikkat çeken Uz. Dr. Aysın Sınal, Bir suçun bir kişinin kaderini tayin etmemesi gerektiğine dikkat çekerek, “Kendi kendine zarar veren bir adamı cezalandırırsak onu kaybetmiş oluruz. Bunun daha dikkatli değerlendirmesi gerekmektedir” dedi.