BAŞBAKAN YARDIMCILIĞI, EKONOMİ, TURİZM, KÜLTÜR VE SPOR BAKANLIĞI BÜTÇESİ DÜN AKŞAM KABUL EDİLDİ

Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, dün akşam geç saatlere kadar süren toplantısında, 146 milyon 205 bin 570 TL’lik Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı bütçesini oy çokluğuyla kabul etti.

Bütçe görüşmeleri kapsamında bugün, Gıda, Tarım ve Enerji Bakanlığı Bütçesi, Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı Bütçesi ile Yüksek Denetim Denetçisi (Ombdusman) Bütçesi görüşülecek.

Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı bütçesi görüşülürken ilk sözü alan Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş, dün akşamki DP/UG Tüzük Kurultayı’na katılmak için belirli saatler arasında bütçe görüşmesinden ayrılacağını söyledi ve özür diledi.

“Bakan burada yok eleştirisini lütfen yapmayın bu tarih belirlendiğinde görüşme günü belli değildi” diyen Denktaş, sekiz sularında geri dönüp eleştirileri yanıtlamaya hazır olacağını belirtti.

ÜSTEL

UBP milletvekili Ünal Üstel, ülkenin lokomotif sektörünün turizm olduğunu ancak hükümetin turizme bakış açısını yeterli bulmadığını söyledi.

Turizm sektörünün kendi dönemlerinde iyi bir noktaya geldiğini söyleyen Üstel, turizm fonu gelirlerinde artış yaşanırken bütçede fona ayrılan payın azaltılmasına anlam veremediğini söyledi.

Hükümetleri döneminde turizmi yılda 12 aya çıkarmaya çalıştıklarını ancak şimdiki hükümet döneminde ise yüksek sezon için bile endişelerin gündeme geldiğini söyleyen Üstel, “Aralık ayındayız, Ocak-Şubat rezervasyonları geldi ama teşvik sisteminin belirsizliğinden dolayı iptaller geliyor” diye konuştu.

Fuarların turizm sektörü için önemli olduğunu ifade eden Üstel, bazı fuarlara katılımın “parasızlık” nedeniyle iptal edildiğini öne sürdü.

Yatırımcılara gerekli olanaklar sağlanmazsa hedef olarak konan bir milyon turiste ulaşılamayacağını kaydeden Üstel, “turizmin durma noktasına geldiğini” ve buna neden olan bütçeye onay veremeyeceklerini kaydetti.

Üstel teşviklerin yetersiz olduğunu ifade ederek, “hükümet bir an önce turizme hak ettiği payı ayırmazsa turizmde ciddi sorunlar meydana gelecek” dedi.

Bütçede tüm kalemlerde azalmalar olurken yurt dışına gönderilen broşürlerde de kısıtlamaya gidildiğini belirten Üstel, “Bu pazarlarda ülkenizi tanıtmadan nasıl bu insanları ülkenize getireceksiniz” dedi.

Kumarcılar Hanı’nın yapımı için ayrılan payda da kısıtlamaya gidildiğini belirten Üstel, bölgenin yayalaştırıldığını hatırlatarak Kumarcılar Hanı’nın tamamlanmasıyla bölgeye daha fazla turistin gelmesinin sağlanacağını belirtti.

Üstel, ülkedeki eski eserlere de gereken önemin verilmediğini söyledi.

Üstel, hükümetin UBP’nin turizm politikasını incelemesini ve turizme gereken önemi vermesini istedi.

DÜRÜST

UBP Milletvekili Kemal Dürüst yaptığı konuşmada, Başbakan Yardımcılığı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanlığı’nın çok sayıda alanı bünyesine aldığını ifade ederek, bu bakanlığın ilgili alanlara ne kadar hizmet verebildiğinin araştırılması gerektiğini belirtti.

Dürüst, hükümetten turizmin önünü açmasını istedi.

Turizmin önünün açılması konusunda Türkiye’nin desteğinin öneminin yadsınamayacağını belirten Dürüst, “bu ilişkileri geliştirmek, ilgili mevkidaşlarla temas kurmak, onların vizyonlarından yararlanmak önemlidir. Bizim hükümetten beklentimiz bu konuda başarılı olmasıdır” dedi.

Gençlik Dairesi’nin nereye bağlı olduğunun uzun süre anlaşılmadığını söyleyen Dürüst, bu daireye gereken önemin verilmesini istedi.

Hükümetin spor politikalarının da iddialı ve kararlı olmadığını; Spor Bakanlığı’nın “ağır davrandığını” söyleyen Dürüst, sporla ilgili adımlar atılması ve bunun da paylaşımlı şekilde olması gerektiğini söyledi.

Kendi dönemlerinde çok sayıda gençlik merkezi kurulduğunu ve şölenler düzenlendiğini anımsatan Dürüst, bu çalışmaları hayata geçiren ekiplere teşekkür etti.

Hükümet dönemlerinde pek çok icraatı hayata geçirdiklerini söyleyen Dürüst, bu icraatların geriye götürülmesini istemediğini dile getirdi.

Dürüst, Dr. Fazıl Küçük oyunlarının bu yıl düzenlenmemesini de eleştirdi. Bu sırada yerinden  söz alan Başbakan Yorgancıoğlu, bu oyunların hazırlıklarının kendi iktidarlarından önce yapılması gerektiğini ve yapılmadığını hatırlattı.

Dürüst, eğitim, gençlik ve sporla ilgili gerekli adımların atılmasını istedi ve bütçeye ret oyu vereceklerini sözlerine ekledi.

ATUN

UBP Milletvekili Sunat Atun, görüşmede yaptığı konuşmada, dört yıl boyunca bakanlık yaptığı bir yapının devamı olan bakanlığın en önemli bakanlıklardan biri olduğunu söyledi.

Atun, KKTC bütçe rakamlarına bakıldığında ekonominin sürdürülebilir bir halde olmadığının görülebileceğini söyledi.

Atun, KKTC ekonomisinin sürdürülebilir yapıda olabilmesi için ilave borçlanma ihtiyacının ortadan kaldırılmasına, bunun için ise üretimin artırılmasına ihtiyaç olduğunu ifade etti.

Bunun yanında borç stokunu düşürmeye de ihtiyaç olduğunu anlatan Atun, UBP döneminde bütçe felsefesinin bu gereklilikler üzerine kurulduğunu ve şu anki hükümetin bu mirastan yararlandığını söyledi.

Atun, “Umuyorum bir hata yapıp şu anda sağlıklı yürüyen nakit akışı bozulmaz ve 13’üncü maaş ödenir” diye konuştu.

Bütçe açığının arttığını söyleyen Atun, mevcut borç stokunun artacağını ifade etti.

Türkiye ile imzalanan protokollerin açıkları finanse ettiğini söyleyen Atun, kendi hükümetlerinde her geçen mali dönemde kamu harcamalarına ayrılan pay azalırken reel sektöre ayrılan payın arttığını ifade etti.

UBP’nin ortaya koyduğu sistemin devam ettirilmesi halinde bütçe açığının sıfıra indirileceğini savunan Atun, büyümenin de dünyadaki beklentilerinin ötesine taşınabileceğini ifade etti.

Türkiye finansmanlı yatırım bütçesinin çok küçük bir bölümünün kullanıldığını söyleyen  Atun, bunun yeni hükümetin yatırım yapmadığını gösterdiğini ifade etti.

Hükümetin iç talebi harekete geçirmek için doğru harcama politikalarını hayata geçirmesi gerektiğini ifade eden Atun, kredi imkanlarının da artırılması gerektiğini anlattı.

Bütçede reel sektöre ayrılan payın düşürüldüğünü söyleyen Atun, sanayiye ayrılan payın da yetersiz olduğunu söyledi.

Atun, yasa tasarısında, geçici personelden boşalan yerlere istihdam edileceklerin özelleştirme yasası kapsamında işe alınacağına dair bir madde bulunduğunu söyledi.

Bütçe açığının artacağını söyleyen Atun, vergilerin artırılıp artırılmayacağına dair sorularına cevap verilmediğini söyledi.

SANER

UBP milletvekili Ersan Saner de, görüşmede yaptığı konuşmada, 2014’te turizmin 2013’e göre kötü seyredeceğini iddia etti.

Saner, hükümet programına yazılan bazı maddelere bütçede yer verilmediğini de belirtti.

Seyahat acentelerinin alacaklarını almadığını ve bu durumda yeni yıla dönük planlama yapmalarının mümkün olmadığını ifade eden Saner, kendi dönemlerinde turizmin iyi bir seviyeye taşındığını söyledi.

Saner, turizm sektörünün küçülmemesi için gereken çabanın ortaya konması gerektiğini dile getirerek, elektrik zammının turizm sektörüne darbe vuracağını anlattı.

Saner’in Kıbrıs Türk Hava Yolları’yla ilgili süreci eleştirmesiyle Başbakan Yardımcısı Denktaş yerinden, “Madem öyle neden kapattınız” diye sordu. Saner de, KTHY’nin kendisi göreve geldikten çok kısa sonra kapatıldığını söyledi.

Saner, hükümeti denetleyeceklerini söyleyerek konuşmasını bitirdi.

TATAR

UBP milletvekili Ersin Tatar, UBP’nin iyi bir bütçe bıraktığını söyleyerek, dövizin artışı, elektrik ve benzin zamlarıyla ekonominin daralacağını ve bütçe açığının artacağını anlattı.

Şu anki hükümetin ekonomi ve maliye politikası arasında koordinasyonsuzluk olduğunu savunan Tatar, “ülkedeki en büyük faiz mağdurunun devlet olduğunu” ifade etti.

Yabancı öğrenci hedefinin 100 bin olduğunu söyleyen Tatar, eğitim sektörünün kapasitesini artırmasıyla ekonomiye katkısının artacağını belirtti.

Kendi hükümet dönemlerinde aldıkları tedbirlerle ekonomiyi iyi bir noktaya getirdiklerini ve GSMH’nin arttığını ifade eden Tatar, şimdiki hükümetin de ekonomik protokoldeki tedbirlere uyarak istihdam sorununu çözmesi gerektiğini söyledi.

SUCUOĞLU

UBP milletvekili Faiz Sucuoğlu, turizm sektöründe rakamlara bakıldığında geçmiş dönemde iyi bir ivmenin yakalandığının görülebileceğini söyledi.

Turizmin gelişmesi için çevre temizliğine önem verilmesi gerektiğini ifade eden Sucuoğlu, KKTC’nin bu konuda “sınıfta kaldığını” söyledi.

Sucuoğlu, turizm konusunda başarı sağlamanın yolunun eğitimden geçtiğini ifade etti.

Turizmin lokomotif sektör olduğunu ancak hak ettiği ilgiyi yeni bütçede de göremediğini söyleyen Sucuoğlu, turizm acentelerinin teşvik primlerine göre planlama yaptığını, teşviklere kısıntı gelmesinin acenteleri sıkıntıya sokacağını kaydetti.

ÇAKICI

TDP milletvekili Mehmet Çakıcı görüşmede yaptığı konuşmada, “bütçe büyürken turizm bütçesinin küçülmesini anlamakta zorlanıyoruz” dedi.

“CTP’nin paketler konusunda UBP’den farkı nedir” diye soran Çakıcı, Maliye Bakanı Zeren Mungan’ın pakete harfiyen uyacağını söylediğini; hükümetin, muhalefette başka iktidarda başka şekilde hareket ettiğini ileri sürdü.

Geçmişte yüzde 45’lerde olan bütçedeki turizm, sanayi ve tarımın ağırlığının düştüğünü söyleyen Çakıcı, turizme bütçeden ayrılan payın düşürülmesini eleştirdi.

Turizm fonunun azaltılmasının tanıtım faaliyetlerine zarar vereceğini dile getiren Çakıcı, ülkedeki turizmin ağırlıklı olarak “casino turizmi” olduğunu iddia etti.

Ülkedeki kumar bağımlılığı oranlarının oldukça yüksek olduğunu belirten Çakıcı, bakanlığın kumarla mücadele politikasının ne olduğunu sordu.

KOP sürecini “doğru bir süreç” olarak değerlendiren Çakıcı, futbolun dışa açılmak durumunda olduğunu ve bunun da tek yolunun KOP süreci olduğunu savundu.

Çakıcı, bütçe revizyonu konusunda Başbakan Yarcımcısı Denktaş’tan bilgi istedi.

ÇELER

TDP Milletvekili Zeki Çeler, bütçede turizme ayrılan payın 5 milyon TL düştüğünü söyleyerek, “Keşke Denktaş biraz daha baskın olabilseydi” dedi.

Lefkoşa Surlariçi’nin tarihi bir yapıya sahip olduğunu ancak bunu değerlendirmek için yeterli çalışma yapılmadığını ifade eden Çeler, tanıtım faaliyetlerinin de yetersiz olduğunu anlattı.

“Girne Limanı’ndayken Girne Limanı’nda olduğumu hissetmiyorum” diyen Çeler, yaşanan değişimle ülkeye gelen turistlerin “Kıbrıs’a özgü şeyler göremediğini” bunun da turizme zarar verdiğini ifade etti.

Gençlik Dairesi’nin faaliyetlerinin önemli olduğunu kaydeden Çeler, bu daireye ayrılan payın azaltılmasını eleştirdi.

Çeler, “Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçiliği’nin, gençlik kamplarında kız ve erkek çocuklarının ayrılması yönünde talepte bulunduğunu ve bunun reddedilmesiyle Gençlik Dairesi’ne ayrılan payın azaltıldığına” dair bir duyum aldığını söyledi.

DENKTAŞ

Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı Serdar Denktaş, milletvekillerinin ardınsan söz alarak, “Ana muhalefet partisinin eleştirilerini dikkate alacak olsam bu akşam buradan çıkarken kendi ekibimin bütününü görevden almam lazım çünkü görev onlarındı. Görevden aldığım bir iki kişi var, onlar da ya işe gelmeden maaş alan birilerini sakladılar veya almak zorunda olduğum bir kararı ilgili kişiye ‘seni sevmiyor diye bu kararı aldı’ demiştir” diye konuştu.

Turizmin son yıllarda iyi bir noktaya geldiğini gördüğü için eski hükümetten kalan ekibi değiştirmediğini söyleyen Denktaş, “UBP, kurumsal hafızanın devamını sağlamak için çalıştığımıza teşekkür edeceğine eleştiriler yaptı. Hiçbirine cevap verecek değilim. Çünkü öyle bir dönemde devraldık ki, inatlaşma nedeniyle yaz aylarında yapılan seçim nedeniyle turizm planlaması yapılması gereken bir dönemde görev aldım” dedi.

Denktaş, göreve geldiği dönemde turizm politikasını değiştirmesinin mümkün olmadığını çünkü o tarihlerde bunu yapması halinde turizm sektörünün zarar göreceğini anlattı.

Pazarda tanınma sağlandığı için teşviklerde az miktarda bir indirim yapıldığını ifade eden Denktaş, yeni pazarlara eski teşvikin devam edeceğini kaydetti.

UBP’nin “turizm bütçesi düştü” şeklinde eleştirilerde bulunduğunu ancak gelirlerin yeterli olmadığını söyleyen Denktaş, operatörlere teşviklerin yüzde 60’ının ödendiğini, ancak Aralık ayında yaratılan ek kaynakla bir kısım daha ödeme yapılacağını söyledi.

Geriye kalan yüzde 20’lik kısmın ise 2014 yılında ödeneceğini anlatan Denktaş, bunun için 10 milyon TL ek kaynağın aktarılacağını söyledi.

“Önemli olan bütçe kaynaklarının artması değil verimli kullanılması” diyen Denktaş, gelen turist sayısı azalmadan turistlerin yaptığı harcamayı artıracak önlemler alındığını belirtti.

Kendisinin Lefkoşa Surlariçi’nde büyüdüğünü ve bu bölgenin nasıl bir kültürel zenginliğe sahip olduğunun farkında olduğunu söyleyen Denktaş, Lefkoşa Belediye Başkanı Kadri Fellahoğlu’na Surlariçi bölgesinin idaresi için ayrı bir yapı oluşturulması konusunda öneri yaptığını ve cevap beklediğini söyledi.

Hükümet programlarının 5 yıllık olduğunu hatırlatan Denktaş, sadece bu yıla bakarak eleştiri yapılmasının doğru olmadığını ifade etti.

“Bütün enerjimizi, devraldığımız yanlışları düzeltmek için kullandık. 2014 bütçesi geçiş yılı bütçesi” diyen Denktaş, tüm sorunları bir anda çözmelerinin mümkün olmadığını anlattı.

2013-2015 ekonomik programının hedefleriyle çakışmadıklarını ama yöntemlerini halka uygun hale getireceklerini söylediklerini belirten Denktaş, bu 3 aylık dönemde bu tartışmaları yapamamış olsalar da 2014’ün bu tartışmaların yapılacağı yıl olacağını belirtti.

Denktaş, “UBP’nin devletin itibarını ortadan kaldırdığını kendilerinin bu durumu düzeltmeye çalıştıklarını” kaydetti.

Girne Limanı’yla ilgili gereken düzenlemelerin yapılacağını ifade eden Denktaş, kültür diplomasisinin önem verdiği bir konu olduğunu, bu konuda Türkiye’deki ilgili birimlerle görüştüğünü söyledi.

Kültürel mirasa saygısız olunduğu yargısını kırmak için kültür diplomasisinin önemine değinen Denktaş, sanatçıların ülkeyi yurt dışında temsil etmesinin önemli olduğunu kaydetti.

Şu ana kadar hiçbir turizm fuarına katılmadığını ancak sürekli yurt dışı gezilerinde olduğu yönünde eleştiri aldığını kaydeden Denktaş, oturmuş fuarlara katılmasının ülke turizmine yarar sağlamayacağını kaydetti.

Denktaş, diğer ülkelerle nasıl bir ilişki yürütülüyorsa Türkiye ile de aynı şekilde bir ilişki yürütülmesi gerektiğine inandığını anlattı.

Kamu reformu konusunda bir süredir devam eden çalışmaların hükümet tarafından değerlendirildiğini kaydeden Denktaş, sendikalarla da görüştüklerini, Salı gününden sonra sendikalarla birebir tartışma açacaklarını ve en kısa sürede konuyu meclise taşınacak hale getireceklerini belirtti.

Görüşmelerin ardından bütçe oyçokluğuyla kabul edildi.

Tak