Prematüre bebek bakımında mutlaka öğrenmeniz gerekenlerTatlı bir heyecan, minicik patikler, mis kokan bebeğini kucağa almak için gün sayan aile. Ancak Türkiye’de her yıl 130 bin ailenin heyecanı yerini korku, suçluluk, gerginlik gibi duygulara bırakıyor.

Çünkü doğan her 100 bebekten 8’i erken doğuyor. Anne kendisini suçluyor, kuvözde günler hatta aylar geçiyor. Doktorla, hemşirelerle ve hatta aile içinde tartışmalar, krizler çıkıyor. Minicik bebeğini kucağına almayı düşleyen anne onu kuvöze ve kendisinden ayrı bir yere bırakmak zorunda kalıyor.

İnci Candemir oğlu Can 2008 yılında bir Amerika seyahati sırasında erken dünyaya gelmiş. Zor günlerin ardından sağlıkla oğlunu alarak evine dönmüş. Daha sonra Minnesota Üniversitesi’nde “Prematüre Bebek Ebeveyn Danışmanlığı” eğitimi almış ve diğer erken doğum yapan anne ve babalara yol göstermeye başlamış.

İnci Candemir bir prematüre bebek annesi olarak diğer annelere yol gösteriyor. 670 Gram İle Hayata Tutunmak kitabının yazarı Candemir, kitabını ve prematüre annesi olmanın zorluklarını anlattı.

ŞOK, SUÇLULUK, ENDİŞE BİR ARADA

- Prematüre bebek annesi neler hissediyor?

En çok görülen duygular şok, hâkimiyet kaybı, belirsizlik, suçluluk, endişe, çaresizlik, yoksunluk ve derin korku. Zira hamileliği erken doğum ile sonuçlanan ve bebeğinden ayrılan anne bedensel ve ruhsal olarak büyük bir kayıp yaşar.

Erken doğum ile sarsılan aileler 3 evreden geçiyor

1. Aile bebeğini yaşatan hekim ve hastaneye karşı büyük bir minnet duygusu hissediyor.
2. Hastanedeki kalış süresi uzamaya başladığında yıpranan sinirler nedeniyle hemşire veya hekim ile iletişim kazaları, gerginlikler oluyor.
3. Hastanedeki kalış süresi 70 günü aşmaya başladığında eşler arasında tartışmalar ve hatta krizler yaşanmaya başlar.

Bu yazıda üzerinde durmak istediğim duygu ise, kuvözdeki bebeğinizi görme, dokunma veya ona zarar verme korkusudur. İlk günlerde bu koruya birde bebeğe bağlanmaktan korkma duygusu eşlik eder ve anneler erken lohusalık (post-partum) depresyonun etkisi ile bebeği ziyaret etmekte dahi güçlük çekebilirler.

ERKEN DOĞUM BEBEK İÇİN DE TRAVMA

- Peki erken doğan bebek neler yaşıyor?

Ruhsal ve fiziksel olarak anne karnında 9 ay boyunca olgunlaşmaya programlı her bebek için bu erken ayrılış bir travmadır.

Ancak bebeğin hayata kalması için vazgeçilmez olan yeni doğan yoğun bakım birimi, her anne için doğal olarak korkutucu bir ortamdır.

İlk öğrenilen şey ise söz konusu kırılgan bu minik bebekler için hijyenin hayati ve tartışılmaz önemi.
Bu nedenle anneler genellikle bebekleriyle ten temasında bulunamıyorlar. Ancak bebeğin iyileşmesi için annesinin, kokusuna, sesine, tenine, sıcaklığına ihtiyacı var. Burada kanguru bakımı denilen çok özel bir şey var.

 KANGURU BAKIMI NEDİR?
 Annenin çocuğunu sararak, aynı kanguruların çocuklarını taşıması gibi kucağına alarak ona sarılması, sarmalaması çocuğun kan basıncını, kalp atışlarını düzenliyor ve bilimsel olarak da kanıtlanmış bir şekilde gelişimini sağlıyor. Hatta ölü doğan ancak annesinin kucağına verildiğinde hayata döndürülen bebek hikayeleri var.

- Anne bebek birbirine dokunurken aynı zamanda bebeğin mikrop kapmamasına da dikkat edilmeli. Peki, bu nasıl olacak?

Burada söz konusu anne - bebek bağının sürdürülmesi elbette doğru uyaranlar ve koşullar altında sağlanmalıdır. Bunun içinde prematüre bebek sahibi ebeveynlerin bilgi ile desteklenmesi ve yetkinlik kazanmaları gerekmektedir.

Ebeveynlere prematüre bebeklerine gelişimsel ve duygusal desteği nasıl sağlayabileceklerine dair bilgi verilmesi, buna bağlı olarak bebeğin ihtiyaçlarının doğru okunup- uygun olarak karşılanması bir çeşit erken müdahale tedbiri olarak tanımlanmaktadır.

- Siz prematüre bebek danışmanlığı da veriyorsunuz. Bu danışmanlıkta insanlar sizden ne gibi bilgiler öğreniyor?

- Öncelikle yenidoğan yoğun bakım sürecinde ebeveynlere destek ve yol gösterici olmak.
- Bebeğin evdeki bakımı konusunda ebeveynleri eğitmek.
- Prematüre bebeğin iyileşmesine ve gelişmesine ebeveynin katkı yapmasını sağlamak.
- Prematüre bebek ebeveynine düşen 10 görev
- Prematüre bebeklerde temel davranış şekilleri ve uyku düzeni
- Sosyalleşen bebek ve sosyo - duygusal gelişim
- Prematüre bebeklerde ağlama nedenleri ve teskin etme şekilleri
- Prematüre bebeklerde beslenme
- Evde prematüre bebek bakımı
- Prematüre bebeklerde gelişim
- Takibin önemi ve erken müdahale

Buse ÖZEL / Hürriyet