Üre nedir? Üre yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?

Karaciğerde üretilen kanda bulunan azot içerikli bir bileşik olan üre hakkında merak edilen tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz... Üre nedir? Üre yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir?

Üre, proteinlerin vücutta parçalanması sonucu karaciğerden ve böbreklerden idrar yolu ile atılan atık bir maddedir. Peki, üre yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Bilinmesi gerekenler haberimizde…

ÜRE NEDİR?

Üre, protein sindirimi sırasında vücudumuzda oluşan bir atık maddedir. Normalde, böbrekler atıkları süzer ve vücutta idrarla dışarı atılmasını sağlar. Üre (BUN) testi; böbreklerin nasıl çalıştığını kontrolü için yapılır. Bu da kandaki üre miktarının ölçülmesiyle olur. Böbrek veya karaciğer zarar gördüğünde üre seviyesi yükselmeye başlar.

Sağlıklı bir insanın kanında 100 ml içinde 5 ile 20 mg aralığında üre bulunmalıdır.

ÜRE YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?

Üre yüksekliği, proteinlerin ihtiyaç duyulandan fazla miktarda yıkıma uğradığı anlamına gelebilir. Ürenin verimli bir şekilde vücut dışına atılamadığı (böbrek sorunları vb. nedeni ile) anlamına da gelebilir. Üre yüksekliği olan insanlarda kalp krizi, kalp yetmezliği ve asteroskleroz riski yüksektir.

Yüksek protein içeren diyetler de kandaki üre seviyesini yükseltebilir, bu da bağışıklık sistemini yavaşlatabilir. Yüksek üre miktarı olan hastaların enfeksiyon riskinin daha fazla olduğu da gözlemlenmiştir.

Üre yüksekliği sebepleri içinde ateşli hastalık ya da enfeksiyon, dehidrasyon (susuzluk), stres, iç kanama, kan dolaşımı sorunları, tiroid hormonu bozuklukları ve böbrek yetersizliği de gösterilebilir.

Üre yüksekliği nedenleri:

– Stres
– Kalp hastalıkları
– Kalp yetmezliği
– Kalp krizi
– Sindirim yolu kanamaları
– Proteinli gıdaların fazla tüketilmesi
– Böbrek hastalıkları
– Ateş
– Enfeksiyon
– Yüksek tansiyon
– Şeker hastalığı
– Yaşın ilerlemesi
– İltihap
– Dokuların zarar görmesi (ciddi yanık kaynaklı)
– Diyabet veya yüksek tansiyon kaynaklı böbrek hastalıkları
– Kalp yetmezliği veya vücudun susuz kalması gibi sebeplerden kanın böbreğe az akması
– Böbreklerde taş veya tümör sebepli idrar yollarında tıkanıklık
– Protein açısından zengin gıdaların çok fazla tüketilmesi
– Sindirim yolunda kanamalar
– Yanıklardan ötürü dokuların zarar görmesi
– Addison hastalığı, stres ve zihinsel şok
– Vücudun susuz kalması
– Bazı ilaçların yan etkileri
– Kan dolaşımında problemler
– Tiroit problemleri
– Kortizon ilacının kullanımı
– Büyüme hormonunun az olması
– Böbrek rahatsızlıkları
– Böbrek yetmezliği
– İdrar yollarında tıkanıklık
– Gut kanaması

ÜRE DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?

Düşük üre seviyeleri ciddi bir problem değildir, genellikle çok su içmek ya da besleyiciliği az olan ve az proteinli diyetler yüzünden ortaya çıkmaktadır.

Nadiren de olsa karaciğer rahatsızlığı yüzünden ortaya çıkan üre düşüklüğü, antibiyotik benzeri ilaçların kullanımıyla da düşebilir.

Emilim sorunları da üre düşüklüğü yaratabilir. Nadir olarak pankreas kanseri, pankreas yetmezliği, bağırsak rahatsızlıkları (kısa bağırsak sendromu, ishal), crohn hastalığı, Zollinger-Ellison sendromu, siroz, şeker hastalığı ve tüberküloz gibi bulaşıcı hastalıklar yüzünden de üre düşüklüğü görülebilmektedir.

Üre düşüklüğü nedenleri:

– İshal
– Pernisiyöz anemi
– Kısa bağırsak sendromu
– Radyasyon
– Laktoz intoleransı ve diğer bazı gıda intoleransları
– Tüberküloz, giyardiyaz, Whipple hastalığı, ankilostomiyaz veya stongiloidiyaz gibi bazı bulaşıcı hastalıklar
– Crohn hastalığı
– Koleastatik sarılık gibi nedenlerle safra salgılarında oluşan düzensizlik
– Kistik fibroz
– Kronik pankreas iltihabı
– Pankreas karsinomu
– Zollinger-Ellison sendromu
– Şeker hastalığı
– Pankreas ve civarına uygulanan cerrahi müdahaleler, pankreasın (tamamı veya bir kısmının) alınması
– Pankreas kanseri
– Otoimmun pankreas iltihabı

Aşağıdaki sorunlar da üre düşüklüğüne yol açabilir:

– Yeterince protein tüketmemek
– Antibiyotik ve anabolik steroid gibi bazı ilaçların kullanımı
– Siroz, karaciğer yetmezliği ve bazı diğer karaciğer hastalıkları
– Aşırı su tüketimi