“Eğer herhangi bir şey yapmaya niyetiniz yok ise garantörlerin olmasından niye çekineceksiniz”

“Garantilerde Kıbrıslı Rumların sorunu Türkiye ile ilgilidir. Kıbrıslı Türklerin sorunu ise, Kıbrıslı Rumlar ile ilgili güven duymaktır” 

“Garantiler çözümü zorlaştırmıyor”

“Eğer Kıbrıslı Rumlar Kıbrıslı Türklere herhangi bir şey yapmayacaksa garantörlerin yapacağı herhangi bir hareket de yoktur. Pasif kalacak ve varlığı bile fark edilmeyecek demektir”

“Garantörler bir süre daha devam etsin ta ki iki halk birbirine güven duysun”

Özge KİZİR

Cumhuriyetçi Türk Partisi - Birleşik Güçler (CTP-BG) eski Genel Sekreteri Kutlay Erk, garantilerin çözümü zorlaştırmadığını, Rumların bu konuda gerçekçi davranması gerektiğini vurgulayarak, “Eğer herhangi bir şey yapmaya niyetiniz yok ise garantörlerin olmasından niye çekineceksiniz” dedi.

Garantiler ve mülkiyet konusunun çözümü zorlaştırmadığını ifade eden Cumhuriyetçi Türk Partisi - Birleşik Güçler (CTP-BG) eski Genel Sekreteri Kutlay Erk, Haberal Kıbrıslı gazetesine çarpıcı açıklamalarda bulundu. Erk, “Bence garantiler çözümü zorlaştırmıyor. Kıbrıs Rum tarafı gerçekçi davranırsa, garantilerin devamının çözümü zorlaştırmadığını görür. Eğer herhangi bir şey yapmaya niyetiniz yok ise garantörlerin olmasından niye çekineceksiniz?”dedi. 

“İki halk birbirine güven duyana kadar garantiler devam etsin”

Garantörler konusunda Güneyin pasif kalacağını belirten Erk, “Bu durumda pasif kalacaklar demektir. Adada herhangi bir şey olmadığına ve yapmayacağınıza göre garantörler bir süre daha devam etsin, tâ ki iki halk birbirine güven duysun. Garantiler ve Kıbrıslı Rumların sorunu Türkiye ile ilgilidir. Kıbrıslı Türklerin sorunu ise Kıbrıslı Rumlara güven duymaktır. Eğer Kıbrıslı Rumlar Kıbrıslı Türklere herhangi bir şey yapmayacaksa garantörlerin yapacağı herhangi bir hareket de yoktur. Garantörler pasif kalacak ve varlığı bile fark edilmeyecek demektir” dedi. 

 “Eğer siz illa ki Türkiye’nin garantörlüğü iptal edilsin derseniz, o zaman Kıbrıslı Türklerin de güvenlik konusunda bir takım kuşkuları doğar”

Erk sözlerini şöyle sürdürdü: “Eğer siz illa ki Türkiye’nin garantörlüğü iptal edilsin derseniz, o zaman Kıbrıslı Türklerinde güvenlik konusunda bir takım kuşkuları doğar. Yani hiç bir şey yapmayacaklarsa bize neden garantörlerden rahatsız oluyorlar? Şiddetle garantilere karşıysa, Kıbrıslı Türkler, ‘bunların niyeti iyi olmayabilir’ diye düşünebilirler. 

“Güney’de Kıbrıslı Türklere yapılan saldırılar var”

Bir de bununla beraber son zamanlarda olan olaylar vardır. Güney kesimde Kıbrıslı Türklere yapılmış saldırılar da vardır. Onlarla beraberde baktığınızda Kıbrıslı Türkler garantilerin devamına daha fazla sarılır. Fakat bu konu Kıbrıs’ın çözümüne engelleyecek bir konu olmadığı düşüncesindeyim.

“Rum kesimi garantörlük konusunda kafa bulanıklığı yaratmaya çalıştı”

Rum kesimi aslında garantörlük konusunda çok kafa bulanıklığı yaratmaya çalıştı. Fakat normal koşullarda çok zor olmayan bir konudur. Üç garantörle Kıbrıs’ın iki tarafı bir araya gelecek ve garantilerin ne olacağını değerlendirecek. Bütün hassasiyetlere dikkat edilecek. Yani Kıbrıslı Rumların hassasiyeti kadar, Kıbrıslı Türklerin hassasiyetinin de göz önüne alındığı bir çözüm garantilerde bulunacak diye görüyorum” ifadesini kullandı.

“Ülkede yaşanan en önemli olay Kıbrıs sorununun görüşülmesidir”

Adada yaşanan siyasi gelişmeleri değerlendiren Erk şunları söyledi: “Ülkede yaşanan en önemli olay Kıbrıs sorununun görüşülmesidir. Bu süreci, olması gerektiği gibi ilerlediği şekilde değerlendiriyorum. Kolay bir süreç olmayacak. Bununla beraber sürecinde ilerlemesi gerekiyor. Dolayısıyla zorluklara rağmen ilerliyor. İki lider de zorluklara rağmen ilerliyorlar. Birleşmiş Milletler (BM) Temsilcisi Espen Barth Eide, çok çeşitli temaslar yapmaktadır. Türkiye, Yunanistan, IMF ve Avrupa Birliği (AB) ile temaslar yapmaktadır. Dolayısıyla önümüzdeki bütün süreçleri kurtaracak şekilde bir girişimleri vardır diye anlıyoruz. İyi ve olumlu ilerliyor fakat zorluklarıyla beraber ilerliyor.” 

“Çözümü bulmakta güçlük yaratan konu mülkiyet ve bölgesel ayarlama yani sınır düzenlemesidir”

Özellikle mülkiyet konusunun kolay bir konu olmadığına dikkat çeken Erk, çözümü bulmakta güçlük yaratan konunun mülkiyet olduğunu vurgulayarak, “Çözümü bulmakta güçlük yaratan konu mülkiyet ve bölgesel ayarlama yani sınır düzenlemesidir. Onlarda da tarafların yavaşta olsa ilerlediğini anlıyoruz. Zaten bu konularda çokta süratli ve büyük gelişmeleri bir anda beklemek gerçekçi olmazdı” ifadesini kullandı.

“Mülkiyet konuşulurken güvenlik, bölge ayarlaması ve belki güç paylaşımı hepsi paralel konuşulacak”

Eide’nin mülkiyet konusundaki açıklamasına değinen Erk, “Liderlerin bu dönem görüşmelerinde sistem olarak uyguladıkları, her şey anlaşılmadan tümü anlaşılır sayılmayacak ve paralel görüşülecek. Yani mülkiyet konuşulurken güvenlik, bölge ayarlaması ve belki güç paylaşımı hepsi paralel konuşulacak. Bu al ver süreci şeklinde gidiyor ise ki öyle gidiyor. Dolayısıyla mülkiyet konusunda bir başka konu da görüşülmüş olabilir.  Mülkiyet kapanmadan örneğin iyi yol aldık dedikleri yönetim veya Avrupa Birliği başlığı da kapanmamıştır. Belki birinden alırken birinden vermek gibi bir görüşme süreci şeklinde götürülüyor olabilir. Bunlar görüşme tekniği olarak normaldir. Olması gerektiğini gibidir” dedi. 

“Biz hazırız”

Adanın ikili hükümet modeline hazır olup olmaması konusunda açıklamada bulunan Erk, “Ada olarak iki tane federal devletin kendi hükümetlerinin bir tane de ortak hükümetin olmasına biz hazırız” şeklinde konuştu. Erk, “Kıbrıslı Türkler olarak kendi coğrafyamızı yöneteceğiz ve bütün coğrafyanın yönetiminde de siyasi, eşit ve katılımcı bir taraf olacağız. Biz buna hazırız” şeklinde konuştu.

“Bizim o nitelikte diplomatımız var mı”

Ülkenin çözüm sonrasında küçük üreticilerin yeni ekonomik ve pazar ikliminde korunması gerekeceğini belirten Erk şunları söyledi: “Belki niteliksel olarak bazı eksiklerimiz vardır. Yeni federal Kıbrıs Cumhuriyeti kurulduğunda örneğin bütün dünyada yanlış bilmiyorsam 60’dan fazla büyükelçiliği var. Şimdi biz bunu paylaştığımızda bizi 60’dan fazla büyükelçiliğin neresinden baksanız 20-25’ine talibiz. Bizim o nitelikte diplomatımız var mı? 
Ayrıca bununla beraber elçiliklerde görev yapacak diplomatlarımız var mı? Bu durum vardır. Bir taraftan da kurumlarımız hazır değildir. Limanlarımız, vergi ve üretim sistemimiz hazır değildir. Küçük üreticilerimiz yeni ekonomik ve pazar iklimin de korunması gerekecek. Bütün bu hazırlıkların bu zaman zarfında yapılması gerekiyor. Fakat adayı yönetmeye kendi coğrafyamızı yönetmeye hazır olup olmama konusunda tabi ki hazırız. Niyet vardır. Diğer eksiklerimizi tamamlayacak çalışmaları da yapmamız lazımdır.” 

“Çözüm sonrasında geçiş dönemi yaşanacak”

Çözüm sonrasında bir geçiş döneminin yaşanacağını vurgulayan Erk sözlerini şöyle tamamladı:  “Çözüm sonrasında bir geçiş dönemi yaşanacaktır. Her hâlükârda bir geçiş döneminden bahsediliyor. Dolayısıyla karşı tarafta bir geçiş döneminde elbette ki destekleyici, hoşgörülü ve katılımcı olacaktır. Neresinden baksanız anlaşma imzalansa yeni devletin bütün kurumları, meclislerin oluşumu, yeni yerel parlamentoların ve yeni federal parlamentoların seçilmesi en azından 1 yıllık bir süreçtir. Bu 1 yıllık süreç içerisinde de bizim eksikliklerimizin tamamlanması gerekiyor. Kıbrıs Türk tarafı olarak Avrupa Birliği’ne katılmış olacağız. Avrupa Birliği ile ilgili uyum çalışmalarını da bu süre içerisinde yapabilmemiz gerekiyor. Bu 1 yıllık süreç içerisinde bizim bu eksikliklerimizi tamamlamamız mümkündür. Rum tarafının da bu yönde destekleyici ve katılımcı olması gerekiyor. Umarım öyle olacaklar.” 

Haberal Kıbrıslı