Haluk DOĞANDOR
Beyarmudu bölgesindeki 39 hayvancının ağılına elektrik için TC yardım Heyeti’nin 2007 yılında Maliye Bakanlığı’na ağıl başına 9000 TL yatırdığı para KIB-TEK’e aktarılmadı, kurum şimdi bu parayı hayvancıdan istiyor.
Bu para yatmazsa elektrik kesilecek ve dava açılacak
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu geçtiğimiz hafta 23.03.2015 tarih, S2 EK: 103 / 1094 / 324 /2015 sayı, “proje maliyeti Borcunuz hk.” konu ile Beyarmudu bölgesinde hayvancılık yapan 39 üreticiye gönderdiği resmi yazı ile ağıl başına 9000TL tutan elektrik proje bedelini aradan sekiz yıl geçtikten sonra %18 faizi ile hayvancıdan istedi. Üstelik hayvancılara geçtiğimiz hafta gönderilen resmi yazıda 9000 liranın %18 faizi ile en geç 30 gün içinde ödenmesi, ödenmediği takdirde elektriklerinin kesileceği ve borcun tahsili için hukuk yoluna gidileceği ifade edildi.

Ağıl başına 9000 lira %18 faizi ile binlerce lira tutar
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’ndan kendilerine böyle bir yazı gelmesi karşısında şaşkına dönen hayvan üreticileri, sekiz yıl sonra 9000 liranın biriken %18 faizi ile binlerce lira tutan miktarı ödemelerinin olanaksız olduğunu, zaten bu borcun kendilerinin değil, TC Yardım Heyeti’nin hesaplarına yatırdığı 2007 yılının Maliye Bakanlığı’nın olduğunu söyledi.
Maliye Bakanı Ahmet Uzun bu parayı ne yaptı?
2007 yılında Enerjiden sorumlu bakanlık olan Maliye Bakanlığı’nın TC Yardım Heyeti’nden aldığı 39 adet hayvan ağılına elektrik bağlanması için 9000 liralık proje bedellerini KIB-TEK’e aktarmadığı ortaya çıktı. 2007 yılında Maliye Bakanı olarak görev yapan Ahmet Uzun’un bu konuda ne söyleyeceği de merak ediliyor. Bunun açıkça suiistimal olduğunu söyleyen hayvan üreticileri, Ahmet Uzun Bakanlığı’ndaki Maliye Bakanlığı’nın TC Yardım Heyeti’nden aldığı bu parayı nereye harcadığı da merak ediyorlar.
Bu proje TC Yardım Heyeti destekli gerçekleşti
Devletin sorumsuzluğuna isyan eden hayvan üreticileri, “ Bunların ceplerinden para çıkmadığı gibi TC Yardım Heyeti’nin verdiği paraya da göz dikmişler” diye sitem etti. 2007 yılında Tarım Bakanlığı Hayvancılık Dairesi Müdürü Öztürk Bey’in kendilerini tek, tek ziyaret ederek form dağıttığını, ağıllarına elektrik akımı bağlanması için TC Yardım Heyeti’nin parasal destek sağlayacağını söylediğini aktaran hayvan üreticileri, bunun üzerine dağıtılan formları imzalayarak, proje hazırladıklarını belirtti. Bu projede toplam tutarın 9000 bin lirasının TC Yardım Heyeti tarafından finanse edildiğini, geri kalan kısmını da kendilerinin zamanında ödediğini söyledi.
Bu yolsuzluktur, sorumluyu bulup cezalandırsınlar
Hayvan üreticileri, eski defterleri karıştıran KIB-TEK’in bu paranın kasasına yatmadığını fark ederek, 8 yıl sonra asıl parayı KIB-Tek’e yatırmayan zamanın Maliye Bakanlığı’ndan değil de kendilerinden bu parayı istemesini manidar bulduklarını söyledi.  “O zaman da iktidarda CTP vardı, şimdi de iktidarda CTP var. Kendi aralarında bu sorumsuzluğu bulsunlar, hayvancı ile uğraşmasınlar” diyerek tepki gösteren Beyarmudu bölgesindeki hayvancılar, “Ayrıca bu bir yolsuzluktur, araştırıp ihmali olanlara hesap sorsunlar, bakalım o parayı nereye harcamışlar” şeklinde konuştular.
Hayvan üreticilerine gönderilen ödeme yazısı hakkında bilgisi olan ve konuyu yakından takip ettiğini söyleyen Beyarmudu Belediye Başkanı İlker Edip, Haberal Kıbrıslı Gazetesi’ne bilgi verdi.
Beyarmudu bölgesindeki hayvan üreticilerinin ağıllarına elektrik bağlandığı yıllarda da belediye başkanlığı görevini yürüttüğünü ifade eden Edip şunları kaydetti:
T.C Yardım Heyeti 9000’er lira yardım etti
“O yıllarda elektrik akımı bağlanan hayvan üreticilerinin ağıllarının bir kısmı İngiliz Üsler Bölgesinde, bir kısmı da bizim bölgede olmak üzere yaklaşık 39 hayvan ağılı vardı. Hatta biz Üsler Bölgesi içinde kalan hayvan üreticilerine İngiliz zorluk çıkarmasın diye, önce su kuyularına motor bağlamak için elektrik izni aldık, yoksa İngiliz hayati bir konu olduğu için zorlukla izin verdi o dönem. Daha sonra TC Yardım Heyeti’nin ağıl başına 9000 lira katkı yapacağı söylendi ve üreticiler o proje kapsamında elektrik aldı.”
Hayvancıyı tehdit ediyorlar
O yıllarda TC Yardım Heyetinin her ağıl başına 9000 lira olmak üzere 39 ağıla katkı yaptığını ve bu parayı Maliye Bakanlığı’na yatırdığını hatırlatan İlker Edip, eski defterleri açan Elektrik Kurumu’nun bu parayı hayvancıdan istemesinin haksızlık olduğunu savundu. Elektrik kurumunun adresinin Maliye Bakanlığı ile Tarım Bakanlığı olması gerektiğine işaret eden İlker Edip, hayvancıdan sekiz yıl sonra bu parayı faizi ile istemenin, ödenmemesi durumunda elektrikleri keseceğini belirtmesinin çok yanlış, haksız ve tehditkâr bir durum olduğunu söyledi.
Üreticiler tepki gösterdi
Kendilerine faizi ile ödeme emri gelen ve otuz gün içerisinde ödenmemesi karşısında elektriklerinin kesileceği tehdidi ile karşı karşıya kalan bir kısım hayvan üreticisi, ellerindeki ödeme emri ile Haberal Kıbrıslı Gazetesi’ne konuşarak tepkilerini gösterdi.

 
Engin ÇAPLI: Ben eşim Özcan Çaplı adına 2007 yılında ilk ben elektrik akımı aldım ağılımıza. Bize çıkarılan projeye göre 6800 TL ve 1000 lira bağlama parası gibi bir miktarı KIB-TEK’e yatırdık. ‘Geriye kalan 9000 lirayı da T.C Yardım Heyeti karşılayacak’ dediler. Yaklaşık sekiz yıldır problemsiz faturalarımızı öderken, önceki gün bize bu ödeme emri gönderildi.
Ergün KARGINER: Ben de eşim Necla Kargıner adına kayıtlı ağılımız için elektrik akımı aldım. Bize o yıllarda Hayvancılık Dairesi öncülük etti. Ağılımızın elektrik maliyetleri çıktı ve bize, ‘siz Elçiliğin yapacağı yardım parası da düştükten sonra kalan miktarı ve1000 TL bağlama parasını ödeyeceksiniz’ denildi. Biz ağıl sahibi olarak 9000 lira hariç diğer miktarı ödedik ve elektriklerimiz bağlandı. Tam sekiz yıl sonra elçiliğin yaptığı katkı parasını bizden istiyorlar. Bu kurumun yaptığı bir haksızlıktır.
Hüseyin YALINCA: Ben Hasan Vaiz isimli arkadaşımla birlikte aynı diğer arkadaşlarımın dediği gibi, proje bedelini T.C Yardım Heyetinin 9000 lira katkısı dışında yatırdık. Yaklaşık sekiz yıl sorunsuz kullandık. Ancak önceki gün elimize gelen yazı ile şaşkına uğradık. Bize 30 gün süre veriyorlar ve sekiz yılın %18 den faizi ile toplam parayı istiyorlar. Bir de ödemezsek elektriğimizi kesmekle tehdit ediyor kurum. Biz şimdi bu parayı nasıl ödeyebiliriz?
Aysın ESKİ MUHTAROĞLU: Bizim bu parayı bu kadar faizi ile ödememiz olası değildir. Ancak önemli olan bu parayı zamanında KIB-TEK’e yatırmayan Maliye Bakanlığı hakkında bir soruşturma açılmadan, yanlışın nerede olduğunu öğrenmeden, doğrudan hayvancıdan tahsil etmeye kalkmaları büyük bir adaletsizliktir.
Mustafa KORKMAZHAN: Elçilik vasıtasıyla elektriklerimiz bağlandı. Bu aradaki farkı o tarihte TC Elçiliği ödedi. KIB-TEK’e yatırılmayan bu parayı kim kaybetti veya ne yaptılar? Kendi hatalarını bulmak yerine, işin kolayına kaçıp “acaba hayvancıdan bunu tahsil edebilir miyiz? “ diyorlar. Bu parayı kim kaybettiyse hesap sorsunlar.
Gürkan: “Envanterde gözükmüyor”
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu tarafından Beyarmudu bölgesinde faaliyet gösteren hayvan üreticilerine sekiz yıl önceki bir projenin ödenmemiş faturası hakkındaki resmi ödeme yazısı altında imzası olan kurum müdürü Mehmet Salih Gürkan gazetemize konu hakkında açıklama yaptı.
Gürkan, 39 civarında ağıla bağlanan elektrik projesinin maliyet bedelinde ağıl başına 9000 TL gibi bir rakamın kurum envanterinde gözükmediğini söyledi ve şöyle devam etti:
“KIB-TEK o yıllarda bir hizmet vermiş ve karşılığı kasasına girmemiştir. İşte yıllarca gelmiş geçmiş hükümetler tarafından özensizce kullanılan KIB-TEK sonunda batma noktasına gelmişti. Ancak son bir yılda yeni yönetimin çalışmaları sayesinde KIB-TEK ayağa kalkmış ve pozitif noktasına ulaşmıştır. Kurum hizmet veriyor, ama karşılığını alamadığı için hep zarar ediyordu. Sekiz yıl önce de bir hizmet verilmiş, neredeyse milyon liraya ulaşan bir rakam KIB-TEK kasasına yatmamıştır. Bizler de yönetici olarak kurumun alacaklarının peşine düştük.”
Tarım Bakanlığı yazımıza cevap dahi vermedi
Mehmet Salih Gürkan’a “neden önce hayvancının peşine düştünüz, adresiniz orası mı?” diye sorduğumuzda şöyle cevap verdi:
“Biz aylar önce Enerji ve Tarım Bakanlığı’na bir yazı yazmamıza rağmen bize dönmediler. Bizlerde hayvancılara bu resmi yazıları göndermek suretiyle bir çıkış noktası aradık. Bir şekilde bu paranın KIB-TEK kasasına girmesi gerekir.”
Mehmet Salih Gürkan, amaçlarının hayvancıları zor durumda bırakmak olmadığını, ancak birilerinin bu konu ile ilgilenip, KIB-TEK’in alacağı olan paranın tahsili olduğunu ifade etti.

Haberal Kıbrıslı