2011 yılında Ulusal Birlik Partisi hükümetinin Bakanlar Kurulu kararı ile Girne’de on kat yüksekliğe kadar bina yapma izni vermesi Girne’de dikey büyümeye neden oluyor.

Girne’de denize karşı dikey büyümenin oluşmaya başlaması ise hem çevreciler hem de şehir plancıları tarafından büyük endişe ile karşılanıyor.

10 katlı binalara izin veren ve 2011 yılında UBP tarafından yürürlüğe koyulan Girne Emirnamesi nedeniyle artan 10 katlı binalara karşı Girne Belediyesi de mücadele başlattı.

Girne Belediye Başkanı Nida Güngördü, Girne’nin yapısının emirnameden sonra giderek bozulduğunu ifade ederek hükümetle beraber bir Girne İmar Planı için çalışmaya hazır olduklarını ifade etti.

Şehir Plancıları Odası ise Havadis’e yaptığı açıklamada İçişleri Bakanlığı’na emirnamenin iyileştirilmesi için öneri sunduklarını ve bakanlığın harekete geçmesini beklediklerini söyledi. Oda başkanı Can Kara, dikey büyümenin yanı sıra 10 katlı binaların alt yapı sıkıntılarını da bir arada getireceğini söyledi.

Güngördü: Girne’ye zararı büyük

Girne Belediye Başkanı Nidai Güngördü, konuyla ilgili Havadis’e yaptığı açıklamada 10 katlı binaların Girne’ye zarar verdiğini ifade ederek, Girne İmar Planı’nın bir an önce yürürlüğe girmesi gerektiğini belirtti. Girne İmar Planı’nın Şehircilik Dairesi ve İskan Banaklığı tarafından yapılması gerektiğini kaydeden Güngördü, belediyelerin izin yetkisinin olmadığını belirtti.

“Gerekirse maliyeti biz karşılayalım”

Güngördü, Şehircilik Dairesi Müdürü ile görüştüklerini ve gidişatın doğru olmadığını onlara da aktardıklarını söyledi. “Planlı bir Girne’nin gelişmesinden yanayım. Belediye meclisim de aynı hassasiyeti gösteriyor. Hemen oturalım yapalım dedik. Şehircilik Dairesi’ne teknik eleman da verebiliriz. Maddi katkı da yapabiliriz. Maaşlarını da verelim dedik” diye konuştu.

“Plan tüm Girne’yi kapsasın”

Girne İmar Planı’nın tüm Girne’yi kapsaması gerektiğini gerekli mercilere ilettiklerini kaydeden  Güngördü, bu planın kamu binalarını nerede yapılacağını, oto parkları ve bunun gibi bir çok önemli noktanın belirlenmesinden kilit rol oynadığını kaydetti. Güngördü, “Bugün bu adımı atarsak 10 sene sonra çocuklarımız bizden güzel bahsedecek. İmar Planı’na ihtiyaç var. Bu plansızlık ve 10 katlı binalar, su sorunu, kanalizasyon ve otopark sorunu da getirir. 10 katlı bir binanın ihtiyacı ile 5 katlı bir binanın ihtiyaç bir değil. Bunlar hep yüktür şehre. Bunun da sınırı olmalı. Girne’ye yönelik bir tekrardan yapılanma gerekir” diye konuştu.

Öztek: Çalışmalar sürüyor

Şehir Planlama Dairesi Müdürü Ertan Öztek ise, Girne’de bir imar planının oluşturulması için çalışmalarının sürdüğünü ifade ederek belediyenin bu yönde talebine olumlu cevap verdiklerini söyledi. Öztek, mevcut durumların dökümünü aldıklarını ve detaylı bir çalışma için teknik personelin çalıştığını söyledi. Öztek, çalışmanın yakın zamanda son bulacağını ve Girne’nin yeni imar planına kavuşacağını ifade etti.

Şehir Plancıları Odası rahatsız

Şehir Plancıları Odası Yönetim Kurulu adına açıklama yapan Can Kara ise Girne Kenti içerisindeki temel sorunların artmasına neden olan bir emirname dokümanının acilen revize edilmesi gerektiğini söyledi. Girne’deki sorunları; Atıl Konut ve Parsel Stoğu, Yeşil Alan Miktarının Kişi Sayısına veya Konut Sayısına Göre Düşmesi, Kentsel Silüet ve Yapı Karakterinin Bozulması, Trafikte Artan Bekeleme Süreleri diye açıklayan Kara, bu sorunların ortaya çıkmasının Girne İmar Planı’nın gecikmeye uğradığının göstergesi olarak niteledi.

“Yoğunluk verimli olarak kullanılmıyor”

Kara, Girne Beyaz Bölge içerisinde mevcut konut stokunun ancak yüzde 80'inin kullanıldığını belirterek yüzde 20'ye yakın bir konut stokunun kullanılmadığını ifade etti.  Kara, “Devlet Planlama Örgütü verilerine göre Girne Beyaz Bölge 10 bin 367 adet konut birimi bulunuyor. Ancak bunların 2 bin 118 tanesinde ikamet edilmiyor. Devlet Planlama Örgütü’nün 2011 nüfus sayımına bakıldığı zaman var olan yoğunluk verimli şekilde kullanılamadığını görüyoruz. Ayrıca bu bölge içerisinde yaklaşık tüm parsellerin yüzde 20'si de boş olarak bulunuyor. Bu anlamda 2010 yılından sonra uygulanana emirname metni bu sorunu göz ardı ederek daha fazla konut ve yapı yoğunluğunun Girne Kenti merkezinde artırılmasını sağlamaktadır” diye konuştu.

“Kentsel silüet ve doku bozulmaya başladı”

Girne Beyaz Bölge içerisinde mevcut kat yükseklikleri bir kentsel doku niteliği taşımakta olduğunu kaydeden Kara, mevcut yapılaşmış adaların kat yüksekliklerine tamamen farklılık getiren çok katlılar kentsel formun ve siluetin değişmesine neden olduğunu söyledi. Kara, özellikle konut alanları içerisinde 3-4 katlı apartman tiplerinin tek bir parsel ile 8 kat yüksekliğine çıkmasının kemikleşmiş dokunun bozulmasına neden olduğunu söyleyen Kara, 2010 yılından sonra değiştirilen “Girne Emirnamesi”nin var olan kent siluetinin ve bozulmasına ve gelecekte de bir karakterinin kalmamasına neden olacağı uyarısında bulundu.

“Altyapı 10 katlı binaların ihtiyacını karşılayamaz”

Kara, Girne Merkez bölgede mevcut altyapısı olan sokakların 3 katlı apartmanların su ihtiyacına göre düzenlenmiş olduğunu kaydederek “3 katlı bir apartman da toplam 6 daire olduğunu varsayalım. Bugün bu rakam 10 katlı binalar ile toplamda 20 daireye kadar bir su ihtiyacı doğurmaktadır. Mevcut su ihtiyacının 3 misli su ihtiyacını kaldırabilecek bir su hatlarının tüm merkezde revize edilmesi gerekmektedir. Bu açıdan 10 katlara izin planlama anlayışı ile altyapı birbiri ile bağdaşmamaktadır” dedi.

“İmar Planı neden hala erteleniyor?”

Tüm sorunlardan dolayı Girne için bir imar planının hazırlanmasının bir seçenek olmaktan çıktığını kaydeden Kara, bu anlamda Şehir Planlama Dairesi ve ilgili yerel yönetim birimlerinin acilen bir ekip kurarak Girne İmar Planı’nın hazırlanması için sürecinin başlatılmasını istedi. Kara, Girne Belediyesi bu konularda birçok kez resmi başvuru yapmıştır. Ancak resmi başvurulara rağmen Planlama Makamı 90 günlük katılım sürecini başlatmamıştır. Bu durum düşündürücüdür” diye konuştu.

Uluçay: Gerekli adımlar atılacak

İçişleri Bakanı Teberrüken Uluçay ise Girne’de 2011 yılında çıkarılan emirname ile 10 katlı binalara izin verilmesi konusuyla ilgili Girne’nin emirnameler yerine bir imar planı çıkarılması için çalışmalarını sürdürdüklerini ifade etti. Çalışmanın bir noktaya geldiğini kaydeden Uluçay, çalışmaların tamamlanmasının ardından gerekli adımların atılacağını kaydetti.

Aygın: Girne felakete doğru gidiyor

Uzun yıllar Girne Belediye Başkanlığı yapmış Sümer Aygın da 10 katlı binaların Girne’nin dokusuna zarar vereceğini defalarca gerekli bakanlıklara bildirdiklerini ifade etti. Girne’nin emirnamelerle yönetildiğini kaydeden Aygın, Girne Belediyesi’nin beyaz bölgede inşaat izni verme yetkisinin Şehircilik tarafından ellerinden alındığını söyledi. 20 katlı binaların Girne için korkunç bir durum ortaya çıkardığını ve çıkarmaya devam edeceğini kaydeden Aygın, “buna itiraz ettik halkı sokağa döktük. Hiç kimse oturup Girne’ye bu yakışır mı bu 10 kata kadar bina yapma turizm şehri, için uygun mu? diye sormadı” dedi. Aygın, 10 kata kadar bina yapımı nedeniyle hükümete emirnamelerin iptali için dava açtığını söyledi. Aygın, “Emirnameler yasaların üstünde olamaz. Girne’nin bu yükü kaldıramayacağı için Girne’yi kaybedeceğiz. Girne altyapı olarak da hazır değil 10 katlı binalara. Girne giderek yok olacak bu böyle devam ederse. İmar Yasaları süratli şekilde yapılsın. Apartmanlarda ciddi yasal düzenlemeler olmadığı için yüksek binalarda yaşam kabusa dönecek” diye konuştu.

Karar ne içeriyordu?

2011 yılında dönemin Bakanlar Kurulu sözcüsü Nazım Çavuşoğlu, Girne için çıkarılan emirnameyi şu cümlelerle açıklamıştı: “1993 Girne Beyaz Bölge ön imar sınırı ve bu alan içerisinde uygulanacak kurallar ve koşullar emirnamesine bağlı olarak ‘Tanjant 55’ diye isimlendirilen yükseklik seviyesinin yol ve tüm parsel hudutlarında uygulanması  (arazilerin geniş olması halinde bu yükseklik çok daha fazla artabilir);  ikinci bir prensip olarak da kat yüksekliğini 10 katla sınırlama, katların toplam yüksekliğini de 34 metreyi geçmeyecek şekilde düzenleme yapmak için bakanlığıma Bakanlar Kurulu görev vermiştir. Bu görevi de en kısa sürede emirname düzenlemesiyle yerine getireceğiz. Bu karar uyarınca Girne’de bundan sonra yapılacak binalar en fazla 10 kat olabilecek. 10 katı geçmeyen binaların yüksekliği de en fazla 34 metre olacak. 10 kat yüksekliği, çok yaygın bir yerleşimle artık topraklarımızın bizi sığmaz hale gelebileceğini veya ovaların yok olacağını düşünerek getirdik. Tanjant 55’e de 4 taraflı olmak kaydıyla mimarlarımız ve mühendislerimiz dahil herkes mutabıktır, bunu çok doğru buluyor. Bizim Girne bölgesine ek olarak kat ve yükseklik sınırlaması getirmemiz, Girne şehrine verdiğimiz değeri ve önemi gösteriyor. Bu karar Girne halkının, KKTC halkının, KKTC devletinin turizm politikalarıyla örtüşen bir karardır.”

Havadis