İsrail-Türkiye ilişkilerinde ‘normalleşme umudu’ yeşerirken İsrail’in Kıbrıslı Rumlarla Yunanistan’ı yanında tutmaya çalışacağına; Yunanistan’ın Filistin’i sembolik ve bağlayıcı olmayan ‘tanıma kararının’ bunu etkilemeyeceğine işaret eden Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. İsmail Kemal, gelişmelerin Kıbrıs’ı da kapsayacak bölgesel dinamikleri etkilemesi bakımından 28 Ocak’ta Lefkoşa’da yapılacak Anastasiadis-Çipras- Netanyahu zirvesini hatırlattı…

İsrail-Türkiye ilişkilerinde ‘normalleşme umudu’ yeşerirken İsrail’in Kıbrıslı Rumlarla Yunanistan’ı yanında tutmaya çalışacağına; Yunanistan’ın Filistin’i sembolik ve bağlayıcı olmayan ‘tanıma kararının’ bunu etkilemeyeceğine işaret eden Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. İsmail Kemal, gelişmelerin Kıbrıs’ı da kapsayacak bölgesel dinamikleri etkilemesi bakımından 28 Ocak’ta Lefkoşa’da yapılacak Anastasiadis-Çipras- Netanyahu zirvesini hatırlattı…

Sisi yönetimindeki Mısır’a da dikkat çeken Dr. Kemal, “resmi olarak bu işbirliklerinin üçüncü ülkelere karşı olmadığı söylense de ortak rakibin kim olduğu tartışma götürmez” dedi…

“BM üyesi 193 devletin 136’sı Filistin’i tanıdı; tarafları müzakere sürecine zorlamak”

Kıbrıs Postası’na değerlendiren Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. İsmail Kemal şu değerlendirmeyi yaptı; “İsrail-Filistin anlaşmazlığının BM kararlarında öngörüldüğü gibi iki devlete dayalı bir çözüme kavuşturulamaması, ufukta çözüm görünmemesi karşısında uluslararası toplumda Filistin’i tanıma eğilimi giderek güçleniyor… Bu tanımalar daha çok sembolik öneme sahip.

Bu yılın Eylül ayı itibarıyla BM üyesi 193 devletin 136’sı Filistin’i tanımıştı. AB üyesi devletler arasında da bu eğilim var.

Geçen yılın Aralık ayında Avrupa Parlamentosu ‘ilke olarak’ Filistin’in tanınmasını destekleme kararı almıştı.

Son 14 ay içerisinde İngiltere, Fransa, İspanya, İrlanda, Belçika, Portekiz, İsveç gibi Avrupa ülkeleri Filistin’i tanıdı. Vatikan da benzeri bir karar aldı. Bunlar sembolik kararlar. Amaç tarafları müzakere sürecine zorlamaktır…”

“Hükümeti, devleti bağlayıcı bir ‘tanıma’ değil…”

“Yunanistan’ın kararını bu çerçevede düşünebiliriz. Yunanistan parlamentosunun oy birliğiyle aldığı tanıma kararı da sembolik niteliktedir ve hükümeti, devleti bağlayıcı değildir…”

İsrail’in eski Atina büyükelçisinin unutulmaz yaklaşımı…

“Yunan dış politikasında Türkiye çok önemli bir yere sahip olduğu için İsrail-Filistin anlaşmazlığına yaklaşımlarında Türkiye faktörünün etkili olması doğaldır. Türkiye’nin İsrail’e yakın ilişkiler içinde olduğu dönemde Yunanistan Filistinlilere yakın duruyordu. Böylece Arap dünyasını da yanına almaya çalışıyordu. PASOK iktidarları, özellikle Andreas Papandreu Başbakanlığı döneminde Yunanistan çok net bir şekilde Filistinlilerden yana tavır alıyordu.  İsrail’in bir eski Atina büyükelçisinin, Lefkoşa’daki bir konferansta, ülkesi ile Yunanistan arasında ilişkilerin ne kadar zor ve sorunlu olduğunu aktardığını, sonra da nasıl ‘balayına’ geçildiğini memnuniyetle ifade ettiğini hatırlıyorum…”

Zirvelerin ifade edilmeyen ortak rakibi Türkiye…

“Bilindiği gibi 2009’da ‘One minute’ olayı ile başlayıp 2010’da Mavi Marmara krizi ile Türkiye-İsrail ilişkilerinin buzdolabına kaldırılması sonrasında hem Yunanistan, hem de Kıbrıslı Rumlar hızla İsrail’e yaklaştı. İsrail de onlara yaklaştı ve ortaya çeşitli alanlarda işbirliği projeleri çıktı. Üçlü zirve toplantıları düzenli hale geldi. 28 Ocak’ta Lefkoşa’da Anastasiadis-Tsipras- Netanyahu zirvesi yapılacak. Resmi olarak bu işbirliğinin üçüncü ülkelere karşı olmadığı söylense de ortak rakibin kim olduğu tartışma götürmez. Türkiye-Mısır ilişkilerinin krize girmesi sonrasında da benzeri bir işbirliği oluştu. Kısa süre önce Atina’da Tsipras-Anastasiadis-Sisi zirvesi yapılmıştı…”

“Tanıma, Filistinliler ve Araplarla ilişkileri güçlendirme çabası”

Kemal sözlerini şöyle tamamladı; “Gerek Yunanistan, gerekse Kıbrıslı Rumlar İsrail’le çok yakın ilişkiler geliştirirken Filistinliler ve Arap ülkeleri ile ilişkilerini ihmal etmiyorlar. Oluşan fırsatları iyi değerlendiriyorlar. Mısır olayı buna bir örnek. Yunanistan’ın Filistin’i tanıması Filistinliler ve Araplarla ilişkileri güçlendirme bağlamında düşünülebilir. Ancak bunu yaparken İsrail ile ilişkilere zarar vermemeye büyük özen gösteriliyor…

Türkiye-İsrail ilişkileri sonuçta gerçekten normalleşir ve iki ülke arasında işbirliği artarsa Yunanistan ve Kıbrıslı Rumların İsrail’le ilişkileri bundan etkilenir mi? İsrail, bölgede Türkiye’ye daha fazla önem verdiği için bazı değişiklikler gündeme gelebilir. Bekleyip görmek lazım…

Ama İsrail, Kıbrıslı Rumlarla Yunanistan’ı yanında tutmaya çalışacaktır. Yunanistan’ın Filistin’i tanıma kararı bunu değiştirmez. Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi durumunda bunun oluşturacağı bölgesel dinamikleri yakından izlemek gerekecek…”

Kıbrıs Postası