Kuzey Kıbrıs’ta kanser hastalıklarına yakalananların sayısındaki artış herkesi korkutuyor. Kanser Hastalarına Yardım Derneği Başkanı (KHYD) Başkanı Raziye Kocaismail, sadece kayıtlı hasta sayısının 8 bine ulaştığını belirtirken, son zamanlarda 15-16 yaşlarındaki gençlerde, hatta 2 ile 6 yaş arasındaki çocuklarda dahi kanser sorunu yaşandığına dikkat çekti.

Yaptığı açıklamada kanserin adanın bir sorunu haline geldiğini söyleyen Kocaismail, KKTC’de her yıl 700 kişinin kansere yakalandığına dikkat çekerek, “Hergün iki kişi aramıza katılıyor. Bu sayı bizim bildiklerimizdir ama bilmediklerimiz de vardır” dedi.
Eskiden 50 ile 60’lı yaşlarda olan kansere yakalanma yaşının günümüzde 15- 16 hatta çocuk yaşına kadar düştüğünü ifade eden Kocaismail, sıfır ile altı yaş arasında yılda 2-3 vaka geldiğini söyledi.
5-6 yılda bir altı çocuk hasta olurken şu anda 1-2 yıl içerisinde altı çocuğun kansere yakalandığını anlatan Kocaismail, ancak erişkinlerde kansere yakalanmanın arttığını ifade etti.
Teşhislerin ve tedavilerin bir kısmının Güney Kıbrıs’ta bazılarının ise ülkemize yapıldığını kaydeden Kocaismail, kanser olup da kendisinin bunu bilmediği vakaların da olduğunu anlattı. Kocaismail, vatandaşları, nisan ayı sonuna kadar yapılacak kanser tanı taramalarına katılmaya çağırdı.
Derneğin amacının, kanser olan hastaları, tedavi konusunda bilinçlendirmek, teşhisleri ile ilgili gidecekleri doğru merkezlere yönlendirmek olduğunu anlatan Kocaismail, “Artık insanımızı korumak için neler yapabiliriz; buraya yoğunlaştık” dedi.
Kuzey Kıbrıs’ın yanı sıra Güney Kıbrıs’ta da bir milyon nüfusa göre bakıldığı zaman kanser vakalarının oldukça yüksek olduğunu anlatan Kocaismail, Rum kesiminde her yıl 2 bin vaka görüldüğünü; Kıbrıs genelinde verilen rakamın içerisinde cilt kanserinin olmadığını; bunun katılması halinde oranların daha da yükseleceğini söyledi.  
     
“Her tarafta artış var”
Güzelyurt’un yıllar önce kanser vakalarının en yoğun olduğu bölgeyken, bugün her yerden beklenmedik bir anda insanların güne kanser hastası olarak uyandığını kaydeden Kocaismail, “Lefkoşa, Gazimağusa ve Güzelyurt’ta kanser vakaları Girne’ye göre biraz daha fazla” dedi.
Kocaismail, Girne bölgesinden Lapta ve Alsancak’tan vakaların geldiğini; hatta Çatalköy’de patlama diyecek şekilde bir mahalle içerisinde kanser vakalarının saptandığına işaret etti.
Kocaismail, tüm bölgelerin istatistiki verilerinin alınarak; geldiği bölgenin yaş, cinsiyet ve riskleri belirlenerek orada nasıl tedbirler alınması gerekiyorsa o tedbirlerin alınması gerektiğini söyledi.
Nisan ayı boyunca ülkemizdeki hastanelerde erken tanı çalışması yapılacağını anlatan Kocaismail, tam bir taramanın kadınlara bin 300 TL yerine indirimle 400 TL’ye, erkeklerin ise 400 TL yerine 300 TL’ye yapılacağını belirtti.
Sağlık Bakanlığı ile dernek tarafından gerçekleştirilecek taramaların ise 8 nisanda başlayacağını ve 3 mayısa kadar tüm sağlık ocaklarında ücretsiz yapılacağını kaydeden Kocaismail, herkesin dört taramadan geçirileceğini söyledi.

“İnsanlarımız depresyonda”
Kanser artış oranında en büyük etkenin yiyip içilen maddeler olduğuna dikkat çeken Kocaismail, birçok insanın sağlıksız beslendiğini ve etobur olduğunu kaydetti.
Kıbrıslı insanın mangal keyfi yaşadığını ve beslenme kültürünün aynı olduğunu ifade eden Kocaismail, şöyle devam etti:
“Uzun süreli depresyondaysanız insan uyuyamaz. İyi beslenemezse bu da bağışıklık sistemini düşürüyor. İşte sistem düştüğü anda kanser harekete geçiyor. Her sağlıklı insanın vücudunda kanser hücreleri vardır. Ancak bağışıklık sisteminin düşmesini bekleyip harekete geçiyor. Bu da uzun bir depresyon geçirenlerde oluyor. Ancak, şu an insanlarımız maddi ve manevi yönden depresyondadır. Her nereye bakarsanız iş sıkıntısı vardır. Geleceğini, önünü görememe kaygıları da bir etkendir.”  

“Tarım Bakanlığı’na büyük iş düşüyor”
Kansere sebebiyet verebilen yiyeceklerin bulunması için Tarım Bakanlığı’nın ciddi bir araştırma yaptığını ifade eden Kocaismail, geçtiğimiz yıl tüm üzümlerin hormonlu bulunarak isimleriyle birlikte teşhir edilip imha edilmesinin sevindirici olduğunu söyledi.
Bu çalışmaların devamı halinde vatandaşın yetkililere güveninin artacağını ve insan sağlığı ile oynayanları deşifre yöntemiyle halka duyurulmasının doğru bir uygulama olduğunu kaydeden Kocaismail, bakanlığı bu konuda kutladığını belirtti.
Tarım Bakanlığı ve iki üniversite ile iyi tarım adı altında vatandaşlara bilinçli ilaç kullanmanın nasıl olacağının ve hasadın ne zaman yapılabileceği konusunda bir projelerinin yapıldığını anlatan Kocaismail, “Hangi ilacın ne zaman atılacağı önemlidir. Üreticinin başka bir ilaç kullandığı tespit edilirse üreticiye tarım karnesi verilmeyecek. Bunlar çok güzel çalışmalardır. İnsanlar parasını verirken zehirlenmeyecek ürünler alması gerekir” dedi.
     
“Derneğin iki aylık bütçesi kaldı”
Kanser haftasında vatandaşların etkinliklere katılıp yardım yapmaları konusunda çağrıda bulunan Kocaismail, İngiltere’de hiçbir masraf almayan 66 kişilik bir grubun konser vereceğini söyledi.
Derneğin Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devler Hastanesi’ndeki personel ile Türkiye’den gelen uzmanların ücretlerini karşıladığını ifade eden Kocaismail, “Her gün devlette olmayan ilaçları temin etmek için ellerinde pembe reçetelerle derneğe gelen hastalar vardır. O insanların da bir kuruş almadan ilaçları temin edilir. O insanlar da kendi ailesinden derneğe nasıl yardım yapılır diye yönlendirmeler yapar. İşte o zaman kocaman bir aile olduk. Siz bizim için, biz sizin için misali birbirimize destek oluyoruz” dedi.
Kanser hastalarının Türkiye yerine Yakın Doğu Üniversitesi (YDÜ) Hastanesi’nde tedavi görmeyi tercih ettiklerini kaydeden Kocaismail, YDÜ’de sadece radyoterapi tedavilerinin yapıldığını ancak bu hastanede ilaç tedavisinin de daha güzel olduğunu ve hastaların rahat bir ortamda bu tedaviyi almak istediğine dikkat çekti. Kocaismail bu kapının kendilerine açılması gerektiğini söyledi.
Devlet hastanelerinde ilaç ve cihaz eksikliklerinin hâlâ var olduğunu anlatan Kocaismail, ancak devletin hiçbir hastayı ilaçsız bırakmadığını ekledi.

“Yılda 2 milyon TL harcanıyor”
Derneğin kanser hastalarına yönelik ayda 200 bin, yılda ise en az 2 milyon TL harcama yaptığını ifade eden Kocaismail, “En kolay, en ucuz yapılacak şey taramaların gününde yapılmasıdır” dedi. 
Kocaismail, “Her ay 50 bin TL’lik açığımız vardır. Bunu kapatmak için uğraş veriyoruz. Çevrede sigorta emeklisi olanlar var ise bize başvursunlar ve aylık 5 TL’ye yardım yapsınlar. Bakanlık bu uygulamayı açmıştır” dedi.

Kaynak: Ali Cansu/Kıbrıs Gazetesi