Elektriğe, tüp gaza yapılan zincirleme zamlar sonrası vatandaşlar soğuk kış günlerinde ısınmak için çareyi soba kurmakta buldu; ancak bu kez de hava kirliliği şikayetleri başladı.

Lefkoşa’da evlere kurulan onlarca odun sobası, başkentin üzerine özellikle akşamları kara duman ve hava kirliliği çökmesine neden oluyor.

Başkentte kurulan onlarca sobadan çıkan dumanla oluşan hava kirliliği, vatandaşların şikayetine neden oldu. KIBRIS’a konuşan vatandaşlar, soba kuran ve odun dışında çeşitli maddeler yakan kişilere ceza yazılması gerektiğini kaydetti.

Hükümetin, elektriğe geçtiğimiz yıl Kasım ayında bir anda yaptığı yüzde 18 ile 30 arasındaki zam, Aralık ayı sonunda vatandaşın eline ulaşan elektrik faturalarına yüksek rakamlarla yansıdı.

Öte yandan 2009 yılının başlarında 19 TL olan tüp gaz, geçtiğimiz yıl ekim ayında 41.25 TL’ye, Aralık ayında 45.5 TL’ye ulaştı.

Geçtiğimiz gün evlerde kullanılan 10 kilogramlık tüp gaza 25 kuruşluk daha zam geldi ve fiyatı 45.75 TL’ye çıktı.

Tasarruf uygulamak zorunda kalan ve ne tüp gazlı sobaları ne de klimaları açmaya yeltenemeyen vatandaşlar, çareyi soba kurmakta buldu.

Zincirleme zamların ardı ardına gelmesiyle geçim derdine düşen vatandaşlar, bu soğuk kış günlerinde ısınabilmek için odun sobası kurdu.

Kurulan sobalarda odun yanında, plastik veya kumaş türü eşyaların yakılması başkentte özellikle akşam saatlerinde ciddi bir rahatsızlığa neden oluyor. Başkenti saran kara duman, nefes alımını zorlaştırıyor.

KIBRIS’ı arayan bazı vatandaşlar, “Oturduğumuz bölgede onlarca evde soba kuruldu. Sorunumuz soba kurmaları değil. Sobalarda yakılan plastik veya kumaşın etrafa yaydığı kokudur. Akşam saatlerinde Lefkoşa’da nefes almakta güçlük çekiyoruz. Sokağa çıkamaz hale geldik. Bahçemize çamaşır asamaz olduk. Defalarca yetkilileri aradık ancak sonuç alamıyoruz” şikayetinde bulundu.

 

Sobalarda ne yakıldığı araştırılmalı

Küçük Kaymaklı’da sakin Altan Karakuş, yaşadığı mahallede sadece 4 eve kurulan soba nedeniyle, çok ciddi bir mağduriyet yaşadığını anlattı.

Karakuş, “Ne bahçemize çamaşır asabiliyoruz, ne de çıkıp nefes alabiliyoruz. Dumandan kaçacak delik arıyoruz. Durum vahim. Mahallede nefes alamıyoruz. Belediyeye sobalarda, ne yakıldığının araştırılması için defalarca telefon ettik. Soba kurulan evlerde ne yakıldığına ilişkin bir denetleme yapılmasını istiyoruz. Kapımızı penceremizi açamıyoruz. Varsa bir hükümet, bir belediye ilgilensin” dedi.

Altan Karakuş, konuyla ilgili Çevre ve Koruma Dairesini de aradıklarını ancak, konuyla ilgili bir cevap alamadıklarını belirtti.

Karakuş, “Tek istediğimiz, gelip ilgilensinler ve bu duruma bir çare bulunsun. Çevre ve Koruma Dairesi’ni de aradık. Hesapta Çevre Dairesi ama hikaye. Hiç kimse yaşanan sorunla ilgilenmiyor” dedi.

Kusetoğulları: Lastik kağıt, kumaş, eski giysi, yakılmamalı

Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Çevre Koruma Dairesi Müdürü Hasibe Kusetoğulları, evlerde kurulan soba ve şöminelerde lastik, kağıt, kumaş ve eski giysi yakılmaması gerektiğine işaret etti.

Son günlerde odun sobaları ile ilgili birçok şikayet aldıklarını belirten Kusetoğulları, vatandaşların odun sobası ve şöminelerde kaliteli odun yakması gerektiğini kaydetti.

Hasibe Kusetoğulları, “Vatandaşlara çağrımız, ısınmak için odun sobaları kullanacaklar ise, plastik ve kumaş gibi maddeleri yakmamalarıdır. Bu maddeleri yakmalarının hem kendilerine hem de çevreye  zararı var” dedi.

Kusetoğulları, ayrıca, odun sobalarının baca yüksekliğinin önemine işaret ederek, baca yüksekliğinin standartlara göre takılması gerektiğini kaydetti.

Kusetoğulları, “Hava kirliliği minimize edilebilir ve zehirlenmeler önlenmiş olur. Vatandaşlar bu konulara dikkat etmelidir. Bu konularda bilinçli hareket edilirse, odun sobası kullanılabilir. Sonuçta şömineden hiçbir farkı yok. Plastik yakılmazsa, odun sobasının diğer hava kirleticilerle etkisi aynidir. Bacaların yüksekliği ile ilgili belediye bizimle işbirliği içinde çalışmalı. Bu konuda aslında belediyenin de duyarlı olması gerek” dedi.

Vatandaşlardan gelen şikayet üzerine denetim yapıldığını belirten Kusetoğulları, hazırlanan el broşürlerinin  vatandaşların bilinçlenmesi için dağıtılacağını kaydetti.

Kusetoğulları, “Vatandaşın odun sobasında neleri yakabileceğinin kriterlerini belirledik. Isınmak için, kaliteli odun yakılmalı. El broşürlerini dağıtacağız” dedi.

“AB’yle uyumlu tüzükler hazırlanıyor”

Çevre Koruma Dairesi Müdürü Hasibe Kusetoğulları, 18- 2012 sayılı Çevre Yasası’na göre hava kirliliğinin kontrolü ile ilgili tüzüklerin yapılması gerektiğini belirtti.

Kusetoğulları, ısınmadan kaynaklı, oluşabilecek hava kirliliğini önlemek için AB’yle uyumlu tüzüklerin hazırlandığını kaydetti.

Kusetoğulları, “Tüzükler hazırlanıyor. Cezai müeyyideleri olacak. Onları uygulayacağız. Vatandaşa ceza yazmak istemeyiz. Ancak hava kirletici malzemeleri yakmadan, ısınmalarını sağlamak istiyoruz.  Bu sadece odun sobaları için değil, şömine de ayni kıstastadır. Bunların denetiminin polisle yapılması gerekiyor. Denetim konusunda da bir madde düzenlenecek. Eve girebilme imkanı veya satıcıların da kontrol edilmesi gerekiyor” dedi.

Kıbrıs