İşsizlik en çok Güzelyurt’ta

Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın 2015-2016 Rekabet Edebilirlik Raporu ve KKTC Devlet Planlama Örgütü’nün 2016-2018 orta vadeli programının verileri ülkenin çalışma hayatı, kayıt dışılık ve istihdam alanlarında çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı.

Özlem Çimendal

Raporda istihdam oranı en yüksek yer Lefkoşa (49,5%) olurken, en düşük oran da 38,5%’le Güzelyurt oldu. En yüksek işsizlik oranı Güzelyurt’ta bulunurken, düşük işsizlik oranı ise İskele...

Yayınlanan makroekonomik göstergelere göre KKTC’deki toplam işsiz sayısı 9,320 kişi olarak dikkat çekerken bu oran nüfusun 8,3%’ünü oluşturdu. Ayrıca raporda yine 15-24 yaş aralığındaki genç nüfusun işsizlik oranı ise 20,3% olarak tespit edildi.

Raporda yer alan bir diğer husus ise son 5 yıllık süreçte kamuya yapılan istihdamlar oldu. Son beş yıldaki kamudaki istihdam oranlarının düzenli seyretmediğinin açıklandığı raporda, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren geçerli olan Kamu Çalışanlarının Maaş Ücret ve Ek Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasasının yürürlüğe girmesinden sonra kamudaki istihdamın son beş yılın en düşük verilerine ulaştığı görüldüğü açıklandı.

Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın Rekabet Edebilirlik Raporu ve KKTC Devlet Planlama Örgütü’nün 2016-2018 orta vadeli programının verileri ülkenin çalışma hayatı, kayıt dışılık ve istihdam alanlarında çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı.

“İstihdam 44.6 işsizlik ise 7.8 olarak açıklandı”   

KKTC Devlet Planlama Örgütü tarafından hazırlanan 2016-2018 orta vadeli programın verilerine göre 2014 yılında Kuzey Kıbrıs’ta 44,6% olan istihdam oranı 2015 yılında çok az bir düşüşle 44,5% olarak ön görülmüş. 2014 yılındaki işsizlik oranının 8,3% olarak ölçüldüğü raporda 2015 yılında 7,8%’e gerilemesi beklendiği açıklandı. Bu oran gelişmiş ülkelere bakıldığında ve 2015 yılı işsizlik oranı olan 6,9% ile kıyaslandığında çok yüksek bir yüzdelik olmadığı açıklandı.

İşsizlik oranı, eğitim sistemi ile alakalı

Bir ülkenin işsizlik oranının genellikle o ülkenin eğitim sistemi ve işgücü piyasasının yapısı ile ilgili olduğunun dile getirildiği raporda, işgücü piyasasındaki çalışanların eğitilerek ve gerektiği yerde ödüllendirilerek istenilen kalifiyeye ve performansa ulaşmalarının sağlanmasının gerekliliği vurgulandı. Ayrıca raporda yüksek eğitimin işgücüne olan katkısı verimlilik ve yenilik olsa da, mesleki eğitimin de istihdama ve dolayısıyla ülke ekonomisine getireceği katkının da tartışmasız olacağı açıklandı.

En yüksek istihdam Lefkoşa’dayken en düşük Güzelyurt’ta

 İstihdam oranı en yüksek yer Lefkoşa (49,5%) olurken, en düşük oran da 38,5%’le Güzelyurt oldu. En yüksek işsizlik oranı Güzelyurt’ta bulunurken, düşük işsizlik oranı ise İskele... Yayınlanan makroekonomik göstergelere göre KKTC’deki toplam işsiz sayısı 9,320 kişi olarak dikkat çekerken bu oran nüfusun 8,3%’ünü oluşturdu. Ayrıca raporda yine 15-24 yaş aralığındaki genç nüfusun işsizlik oranı ise 20,3% olarak tespit edildi.

En yüksek istihdam hizmet sektöründe oldu

Kuzey Kıbrıs genelinde en yüksek istihdam oranı 78,6%’la hizmet sektörü olurken, bu oranı 9,7% ile sanayi sektörü takip etti. İnşaat sektöründe istihdam oranı ise 7,8% olarak açıklanırken, tarım sektörünün istihdamdaki payı ise sadece 3,9% oldu. Yine tarım sektörüne daha yakından bakıldığında tarım sektöründe istihdam edilmiş olan çalışanların 20,5%’inin ücretsiz aile işçisi olduğu görüldü.

En çok lise mezunları işe alındı

KKTC genelinde istihdam edilen çalışanların 32,5% lise ve dengi okul mezunuyken, bunu 27,4% ile fakülte veya yüksekokul, 21% ile ilkokul, 10,4% ile orta veya dengi okul mezunları izledi. Yüksek lisans ve doktora mezunlarının istihdam oranı ise sadece 3.2% olarak tespit edildi.

KKTC’de istihdam edilen kişi sayısı 103,149

KKTC’de İstihdam ve İşgücünün Sektörel Dağılımı Devlet Planlama Örgütü (DPÖ) Aralık 2015 raporundaki verilere göre Kuzey Kıbrıs’ta istihdam edilen kişi sayısı 103,149 kişi (44,6%). En yüksek istihdam oranı 18.2% ile toptan ve perakende ticaret sektöründe olurken, en az istihdam oranı ise 0.1% ile madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe oldu.

593 kişi Güney’de çalışıyor

İstihdam edilen 103,149 kişiden 593’ünün yani 0,6%’sının ise Güney Kıbrıs’ta çalıştığı görüldü. İstihdam edilenlerin 80,5%’i Sosyal Sigortalar Dairesi’nde, 12,6%’sı Emekli Fonu’nda, 0,3%’ü de diğer Sosyal Güvenlik kurumlarına kayıtlı olarak çalışıyor.  

Hizmet ve tarım sektöründe ağırlıklı kayıt dışı çalıştırılıyor

İstihdam edilenlerin kayıt durumlarına sektörler bazında bakıldığında ise en yüksek miktarda kayıtsız istihdamın sırasıyla hizmetler ve tarım sektöründe, en az kayıtsız istihdamın ise sanayi ve inşaat sektöründe olduğu görüldü. Ayrıca kayıtsız istihdamın merkez ve bucaklardaki dağılımının yakın miktarlarda olduğu fakat hizmetler sektöründeki en fazla kayıtsız istihdamın merkezlerde toplandığı da göze çarptı. Kamu sektöründeki istihdam oranı da toptan ve perakende ticaret sektöründe çalışanların oranının ardından 14.6% olarak yer aldı.

Eğitim sektörü istihdamda çığır açtı

Eğitim adası konumunda olan Kuzey Kıbrıs’ın eğitim hizmetleri sektöründeki istihdam oranı ise 9.2% ile üçüncü sırada yer aldı. Eğitim sektöründen sonra ülke ekonomisine katkıda bulunan bir diğer önemli sektör olan turizmle bağlantılı olarak lokanta ve otellerdeki istihdam oranı da 8.6 % ile dördüncü sırada yer aldı.

Son yıllarda atılım yapan inşaat sektörü de lokomotif oldu

Ülke ekonomisinin gelişebilmesi ve ihracat yapabilecek duruma gelebilmesi için oldukça önemli bir yeri olan imalat sektöründe ise istihdam oranı 7.8% olarak görüldü. Yayınlanan makroekonomik göstergelere göre son yıllarda gelişme gösteren inşaat sektörü de Kuzey Kıbrıs’ta aynı oranda istihdam sağlayan bir diğer sektör (7.8%) olarak dikkat çekti.

5 ilçede hizmet, Mağusa’da tarım sektörü ilk sırada

Hizmet sektörüne bölgeler bazında bakıldığında ise, beş ilçede de hizmet sektörünün büyük oranda istihdam sağladığı görüldü. Yayınlanan makroekonomik göstergelerde bulunan diğer veriler incelendiğinde, tarım sektörünün diğerlerine kıyasla daha fazla istihdam sağladığı ilçenin Gazimağusa olduğu görüldü. Sanayi sektörünün ise en fazla istihdam sağladığı ilçenin Lefkoşa olduğu ortaya çıktı. Yine aynı şekilde, Lefkoşa’da hizmetler ve sanayi sektöründen sonra, diğer dört ilçeye kıyasla en yüksek istihdam oranının inşaat sektöründe olduğu da dikkat çekti.

Yasa yürürlüğe girdi, kamuya son 5 yılın en düşük istihdamı yapıldı

Raporda yer alan bir diğer husus ise son 5 yıllık süreçte kamuya yapılan istihdamlar oldu. Son beş yıldaki kamudaki istihdam oranlarının düzenli seyretmediğinin açıklandığı raporda, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren geçerli olan Kamu Çalışanlarının Maaş Ücret ve Ek Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasasının yürürlüğe girmesinden sonra 2014 yılının verilerine baktığımızda kamudaki istihdamın son beş yılın en düşük verilerine ulaştığı görüldü.

Artışta KKTC’ye yapılan yatırımlar etkili oldu

Bunun yanı sıra toptan ve perakende ticaret sektörüne ise, 2012 yılında düşüşe geçen istihdam oranı 2014 yılında yeniden yükselişe geçti. Raporda yükselişin nedeni son yıllarda Kuzey Kıbrıs’a yapılan büyük ölçekli ticari yatırımlar olarak açıklandı.

Öğretmenler sektör değiştirdi

Eğitim hizmetleri sektörüne bakıldığında ise son beş yıl içerisindeki istihdam oranlarının çok düzensiz olmadığı, 10-12% oranlarında seyrettiği fakat 2014 yılında düşüşe geçtiği görüldü. Raporda bu durum, Kamu Çalışanlarının Maaş Ücret ve Ek Ödeneklerinin Düzenlenmesi Yasası düzenlemesinin kamu sektöründeki öğretmenleri etkilemesinden dolayı öğretmenlerin sektör değiştiği şeklinde yorumlandı. Raporda bir diğer ilgi çekici durum ise son beş yılda gayrimenkul ve kiralamadaki istihdam oranlarının artması oldu. Özellikle 2013 ve 2014 yıllarına bakıldığı zaman dikkat çekici bir artış gözlemlendi.

Devletin sektörlere yatırım yapmadığı vurgulandı

Raporda yine madencilik ve elektrik, gaz vs. hizmetleri sektöründe son beş yıldır neredeyse hiçbir değişiklik olmadığı görülürken, sektörün istihdam yapamamasının nedeni de devletin sektörlere yatırım yapmaması ve dış kaynakları yatırım isteklerinin daha fazla hizmet sektörüne olması olarak değerlendirildi.

Yeni Bakış