Cumhuriyet meclisinde kabul edilen Anayasa değişikliğiyle ilgili 21 madde, Pazar günü yapılacak yerel seçimlerle birlikte halkın onayına sunulacak.

Anayasa değişiklikleri arasında, milletvekillerine ikinci iş yasağı getirilmesi bulunmuyor.

Referandum öncesinde vatandaşların büyük bir kısmı, yapılacak değişiklikler konusunda pek bilgili olmadıklarını söyledi. Konu hakkında bilgili olan ve olmayanların hemen tümü, değişiklikler arasında milletvekillerine ikinci iş yasağının bulunmamasına da tepki gösterdi. 

Vatandaşlara göre; Anayasa değişiklikleri aylar öncesinden halka anlatılmalı ve kamuoyunda tartışılmalıydı. Bunun yapılmamasına tepki gösterenler “hayır” diyeceğini, değişikliklerden memnun olanlar ise “evet” oyu kullanacağını söyledi. 

Neler dediler?

Ali Tüzüner

“Ben referandum da hayır demeyi düşünüyorum. Bilmediğim bir anayasa ya evet diyemem. Değişen maddelerle ilgili bilgiler yetersizdir. Dolayısı ile ben hayır diyeceğim.

Kesinlikle halk anayasa konusunda yeterince bilgilendirilmedi. Mevcut olan anayasamız asla yeterli değildir, ben 1985 yılında şimdiki anayasaya da ‘hayır’ demiştim. O zaman askerdim ve bölükte tek hayır oyu çıkmıştı o da bana aitti. İşçinin ve memurun hakkını koruyan maddeleri ben anayasa da görmek istiyorum,  milletvekillerinin ikinci iş yapmasını yasaklayan maddeyi de görmek isterim. Bunu nedenyapmadılar? Çünkü ülkemizde mammayı ben yeyim başkalarını da eşşek kovalasın mantığı vardır.”

Yusuf Makal

“Referendumda evet oyu kullanacağım çünkü yeni çıkacak olan yasaların ülkemizi daha da demokratikleştireceğine inanıyorum. Yapılan değişiklikler hakkında bir bilgim yok. Çünkü bu konuda en ufak bir bilgilendirme yapılmadı. Halka yeterince bilgi verilmeliydi. Şu anki anayasamız bana göre yetersizdir, en basit olarak benim yıllardır alacaklarım var ancak  yasa boşlukları nedeni ile alacaklarımı tahsil edemiyorum.  Milletvekillerinin ikinci iş yapmaları yasaklanmalıydı, bence ilgili maddeyi değişiklik yapılacak olan maddelerden çıkarmaları çok kötü oldu.”

Mustafa Çoban

“Ben evet demeyi düşünüyorum, eski anayasadan kurtulmamız gerekmektedir. Değişikliğe sunulan maddeleri bilmiyorum çünkü konu ile ilgili en ufak bir bilgilendirilme yapılmadı, şu anki anayasa askerin anayasasıdır ve sıkı yönetim kanunları gibidir, anayasanın daha da demokratikleştirilmesi lazım.

Ancak milletvekillerinin ikinci iş yapması yasaklanmalıydı, memura yasakken milletvekillerine neden yasak olmasın?”

Mehmet Özandaç

“Ben anayasaya evet demeyi düşünüyorum, artık anayasada bir değişiklik şart, 1985 yılından bu güne hiçbir değişiklik yapılmadı, değişecek maddeleri bilmiyorum çünkü bu konuda en ufak bir bilgilendirme yapılmadı, bence mevcut anayasamızda yeterlidir ancak yenilik için değişiklik şarttır, milletvekillerine ikinci iş yasağı getiren maddenin kaldırılması bence iyi oldu, ikinci iş yapmalarının kime ne zararı olabilirki?  ülkeye faydalı olacak sa neden ikinci iş yapmasınlar?”.

Hüseyin Erçağ

“Benim hiç kimseye güvenim olmadığı için ne seçimlerde ne de referandumda oy kullanmamayı düşünüyorum,. Dediğim gibi hiç birisine güvenim yoktur. Anayasada değişikliği düşünülenlerin neler olduğunu bilmiyorum. Yeterli bilgilendirme yapılmadı. Şimdi biri gelir ‘evet’ dememizi ister, diğeri gelir ‘hayır’ önerir. Anlayacağınız herkes işine geldiği gibi konuşur, ama kesin olan bir şey varki o da yeterli bilgileri vermediler.”

Şerifali Oy

“Referandumda evet oyu kullanacağım, yeni değişecek olan maddeler kafa yapıma uygundur. Bu maddelerin çoktan değişmesi lazımdı. Değişecek olan maddeleri biliyorum çünkü gözden geçirdim. Genel olarak baktığımızda referandum hakkında yeterli şekilde bilgilendirme yapılmadı. Çoğu vatandaşımız Pazar günü referandum yapılacağını bile bilmiyor, bence mevcut anayasamız yeterli değildir, bir çok yenilik gerekmektedir.

Bence milletvekillerine ikinci bir işi yasaklayan madde milletvekillerinin işine gelmediği için çıkardılar, milletvekili iken kendi işini daha da rahat yapabilir, ihaleleri daha kolay alırlar, çoğu konuyu daha kolay hallederler.”

Aytaç Çağın

“Ben henüz kararımı vermedim, ancak şunu söyleyebilirim ki değişecek olan bu yasalar belki daha iyi bir anayasaya yol açabilir. Yani ileriki dönemlerde yapılabilecek daha modern bir anayasanın önü bu değişecek olan yasalar ile açılabilir. Tufan Erhürman’ın anlattığı kadar değişecek olan yasalar hakkında bilgi sahibiyim, zaten sadece Tufan Erhürman değişecek maddeler hakkında bilgi veriyor, başka da bilgi veren kimse yok, ben değişen maddelerde bir içerik eksikliği görmekteyim, yani değişikliklerin içi tam olarak doldurulamamıştır. Durum gerektirdikçe ortaya çıkan zorluklardan anayasanın yetersizliğini anlıyoruz. İnsan hakları baz alınarak anayasanın ona göre düzenlenmesi gerektiği inancındayım.

Vekillere ikinci iş yasağını getirilmemesi konusuna gelince... Zaten meclis haftada 2-3 defa toplanıyor, hiç olmazsa geriye kalan günlerde kendi işlerini yaparak çalışsınlar. Belki o zaman bazı derneklere yardım ederler.”

Yunus Konaç

“Haftasonu anayasa ile ilgili yapılacak olan referanduma ‘evet’ diyeceğim. Ben bir defa seçtiğimiz adamlara güveniyorum ve mevcut anayasada değişiklikler yapılmasının gerekliliğine de inananlardanım. Ama istediğiniz değişiklikleri bir defada değitirmek de mümkün değildir. Ben ayrıca bu çalışmayı yürüten sayın Tufan Erhürman’a da çok güveniyorum. Şu anda anayasada yapılacak değişikliklerle ilgili tüm maddeleri okumadım ama internette tamamı var ve okuyacağım. Aslında ben geçici 10. Maddenin de değişmesini çok isterdim. Referanduma sunulacak değişikliklerle ilgili tanıtımın gerektiğince yapıldığını zannetmiyorum, fakat ilgisi olan insanlar öğrenebilir. Şu anda yürülükte olan anayasanın yeterli olduğuna kesinlikle inanmıyorum ve başta geçici 10. Madde olmak üzere birçok değişikliğin yapılması gerekir.

Milletvekillerinin 2. İş yapmasını engelleyen maddenin de referanduma sunulması gerekirdi.”

Erdoğan Balcılar

“Anayasada değiştirilmesi için referanduma sunulacak olan konularla ilgili herhengi bir bilgim yok. Dolayısıyla ‘evet’ mi ‘hayır’ mı diyeceğime şu anda karar vermedim. Yapılacak olan değişikliklerle ilgili olarak meclis bilgileri dağıttı ve bence yeterlidir. Mevcut anayasanın yeterli olduğuna inanmıyorum. Mesela verilen cezalar yeterli değildir ve artırılarak daha caydırıcı hale getirilmesi gerekmektedir. Bana göre milletvekilleri ile ilgili 2. İş yapmamaları konusundaki değişiklik de konmalıydı. Böylece milletvekilleri daha yararlı işlerle uğraşabilirlerdi.”

Aydın Lisani

“Ben hayır diyeceğim, çünkü hangi maddelerin değişeceğini bilmiyorum ve hiç kimse bu konuda beni bilgilendirmedi. Halk bu konuda aydınlatılmadı dolayısı ile ben kesinlikle hayır diyeceğim.

Şu anki anayasa kesinlikle yeterli değildir. Birçok maddesinin mutlaka değişmesi gereklidir. Çağa uygun modern bir anayasa yapılmalıdır. Ancak halka da yapılacak olan değişiklikler şeffaf bir şekilde anlatılmalıdır.

Milletvekillerinin de ikinci iş yapmaları yasaklanmalıydı. Zaten yüksek maaş alıyorlar, bir de ikinci iş yapma hakları var.”

Ali Acar

“Ben evet demeyi düşünüyorum, çünkü bazı değişiklikleri beğendim, değişiklik yapılacak olan maddeleri biliyorum, hepsini okudum. Ancak bu konuda halk yeteri kadar bilgilendirilmedi. Dağıttıkları bir broşür haricinde hiçbir bilgi yok. Gazetelerde de bilgilendirici her hangi bir yayın yok.

Bence şu anki anayasamız yetersizdir, insan haklarını da göz önünde bulundurarak çağa uygun bir anayasanın  uygulanması gerekmektedir. Şimdiki değişikliklerin halkın yararına olacağı inancındayım, ama bazı kesimler kabul etmeyebilirler.

Bence milletvekillerinin ikinci iş yapması yasaklanmalıdır. Gençlerimiz işsizken milletvekillerinin ikinci bir iş yapması son derece yanlıştır.”

Serkan Bulut

“Ben anayasa değişikliklerine evet demeyi düşünüyorum, yenilik her zaman iyidir. Yapılacak değişiklikler hakkında bilgi sahibi  değilim çünkü bu konuda bilgilendirilmedik. Yani halkımız evet diyecek ama sadece yenilik olacağı için evet diyecek. Mevcut anayasanın yetersiz olduğunu hemen hemen herkes kabul ediyor, anayasanın artık çağa uygun bir duruma getirilmesi gerekmektedir.

Milletvekillerinin ikinci iş yapmasına karşıyım ancak yasalar onların ellerinde olduğu için her istediklerini yapabiliyorlar.”

Diyalog