Market sahipleri, kar marjlarını düşürerek alıcılara krizi hissettirmemeye çalıştıklarını, ancak stoklar tükenince fiyatların yükselebileceğini söyledi.

Dövizin yakıcı etkisinin alışverişe yansımasını Haberal Kıbrıslı Gazetesi’ne değerlendiren market sahipleri, kar marjlarını düşürerek alıcılara krizi hissettirmemeye çalıştıklarını, ancak stoklar tükenince fiyatların yükselebileceğini söyledi.

Türkiye’de koalisyon görüşmeleri, erken seçim olasılığının artması ve terör eylemleriyle birlikte dövizde başlayan yükseliş devam ediyor. Haberal Kıbrıslı gazetesine değerlendirmede bulunan süpermarket yöneticileri, döviz fiyatlarının henüz raflara yansımadığını, ancak fiyatların artışını hissettirmemek için vatandaşlara kampanyalar sağlayacaklarını vurguladı. 

Önkal: “Seri tedbirler almıştık”

Lemar Yönetim Kurulu Üyesi Rüstem Önkal, bundan 6-7 ay önce gerçekleşen döviz artışı döneminde fiyatların düşük kalması adına seri tedbirler aldıklarını anımsatarak, “İnsanların en fazla para harcadığı kategorilerde sebze, meyve, kasap ve şarküteri gibi günlük ihtiyaç olan reyonlarda, haftanın her gününe bir indirim uygulamıştık. Uygulama halen daha devam etmektedir. Aslında bakıldığında bizim gibi işletmeler yüzde 20 kar marjıyla çalışır. Biz de her gün ayrı bir indirime koyduk. Örneğin pazartesi günü tüm sebze bölümünde yüzde 15 fiyatlar geriye çekiliyor.  Bu aslında o gün için, o kategorinin kar etmemesi anlamına geliyor. Geçmiş kriz döneminde bu tür tedbirler almıştık” ifadesini kullandı. 

“Çoğu vatandaş, fiyatları süpermarketlerin belirlediğini düşünüyor”

Vatandaşların fiyat belirlemede en önemli faktörün market bölümüne düştüğü yanılgısında olduklarını belirten Önkal şöyle konuştu: 

“Vatandaşlarımızın bizim sektörümüzle ilgili belli yanılgıları bulunuyor. Çoğu vatandaş fiyatları süpermarketlerin belirlediğini düşünüyor, fakat öyle bir durum yoktur. Burada müşteri, süpermarketler ve tedarikçiler vardır. Akış şöyledir: onlar bize ürünlerini getiriyorlar, bize satıyorlar, biz de müşteriye satıyoruz. Aslında bizim yaptığımız fuarcılık gibi bir şeydir. O nedenle bize gelen zamlar, tedarikçiden gelen zamlardır. Tedarikçi dövizin artığını ve yüzde 10’luk bir zam yaptıklarını açıklar. Biz de o zammı alıp fiyatlara yansıtıyoruz. Lemar veya başka bir süpermarket ‘fiyatlara zam yapalım’ demez. Çünkü tedarikçinin belirlediği fiyatları uyguluyoruz. Marketler ise kendi kar marjlarını koyuyor. Örneğin bazı marketler yüzde 20’lik bir oynama yapabiliyor” şeklinde konuştu.

“En çok tercih edilen ürünlerin kar marjını düşürdük”

En çok tercih edilen 1000 üründe yüzde 10’luk marj düşüşleri yaptıklarını belirten Önkal, “Yani tedarikçi yüzde 10 zam yapsa bile, tedarikçiden bağımsız biz o zammı kendi kârımızdan kaybederek fiyatları yükseltmedik. Çünkü tedarikçiler hemen şu anda bile başlamış vaziyettedir. Genelde temel gıda ürünleriyle başlar. Yağ, şeker ve bakliyat gibi ürünlere hemen zamlar gelir. Bu gibi dönemlerde insanların harcama gücünü dikkate aldığımızda o zammı yapmayız. Ancak döviz dalgalanmalarında o kadar hızlı fiyat geçişleri olmaya başlar ki, Lemar olarak 7-8 personelimiz sadece fiyat geçişleri, zamlar ve kampanyalarla ilgili yetişmeye çalışıyor. Biz bile artık yetişemiyoruz. Çünkü Lemar günde 30 bin üzerinde adede yakın satış görüyor. Tüm bunların zamlandığı düşünülürse, bizim 30 bin fiyat geçişi yapmamız lazım ki bunu da idare edebilmek kolay değildir” dedi.

“Günlük ihtiyaçları daha ucuza alabilmelerini sağlamaya çalışıyoruz”

Önkal, sözlerine şöyle devam etti: 

“Vatandaşların en fazla rağbet ettiği 2 bin-3 bin üründe fiyatlara daha fazla dikkat etmeye çalışıyoruz ki, günlük aldıkları ihtiyaçları daha ucuza alabilmelerini sağlamaya çalışıyoruz. Döviz dalgalanmaları en yüksek seviyesini yaşıyor. Bununla ilgili de elbette kampanyalarımız olacaktır. Şu anda ağırlıklı olarak hediye ürünler ve 30-50 TL alışveriş yapıldığında bir ürün 10 TL’ye değil 5 TL gibi avantaj sağlamaya çalışacağız. 50 TL alışveriş yapıldığında yüzde 10 indirim almış gibi olmalarını sağlamak amacıyla bu tarz kampanyalarımız geliyor ve Ağustos’un sonunda başlayacaktır.”

***

Şah: “Fiyat listeleri elimize ulaştığında stoklara göre ayarlama yapıyoruz”

Şah Market Place Yönetim Kurulu Başkanı Ali Şah da, döviz dalgalanmasının henüz belirginliğini göstermediğini ifade etti. Şah, “Şu an için dövizin yükselmesi fiyatlara çok yansımadı. Çünkü firmalar devamlı fiyat artışlarını ve fiyat listelerini sürekli olarak bildiriyorlar. Fiyat listeleri bize geliyor, hatta bazıları pazartesiden, cumadan veya önümüzdeki haftadan sonra sürekli olarak yeni fiyat listelerini gönderiyorlar. Fiyat listeleri elimize ulaştığında stoklara göre ayarlama yapıyoruz. Yükselme hemen veya yakın zamanda olabilir, ama en kısa zamanda artırmamız lazım, aksi takdirde yerine koyamayız” şeklinde konuştu.

“Yansıtmamaya çalışıyoruz, ama elimizde olan pek bir şeyde yoktur”

Fiyat belirmedeki faktörün tedarikçiler olduğuna dikkat çeken Şah sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Bizim alacağımız bir önlem yoktur. Biz sadece alınan malı, kârımızı koyup satıyoruz. Onun dışında dövizle ilgili alacağımız bir önlem olamaz. Tedarikçiden alınan ve belirlenen fiyatı vatandaşımıza satıyoruz. Fiyatların yükselmesiyle beraber kampanyalar yapabilirsek yapacağız. Stoklarımıza ve firmalarımızdan alacağımız promosyonlara göre kampanyaları yapmaya devam edeceğiz. Fakat kampanyalar da yeni fiyatlara göre ayarlanacaktır. Şu anda raflarımızda kampanyalar vardır, ama fiyatlar değiştiği zaman, firmalar bir takım kampanyalar yaparsa onlara tabi ki katılacağız. Mümkün olduğu kadar dövizi yansıtmamaya çalışıyoruz, ama elimizde olan pek bir şey de yok.” 

Kurt: “Döviz sorunu yaşamamak ve yaşatmamak için stoklama yaptık”

Reis Süpermarket Satış Müdürü Gökmen Kurt, yaşanan döviz sorunu nedeniyle önceden stoklama yaptıklarını ifade etti. Kurt, “dövizin etkisini yaşamamak ve yaşatmamak için stoklama yaptık. Dövizin yükselmesi daha marketlerde etkisini göstermedi. Kampanyalarımız uygulanıyor. Depomuzda stoklama yaptığımız için fiyatların yükselmesi durumunda satışı yüksek tutarak düşük fiyattan satmış oluyoruz” şeklinde konuştu.

Kaya: “Lüks tüketim gün geçtikçe azalmaya başlıyor”

Win Express Market Mağaza Sorumlusu Şule Kaya ise döviz dalgalanması nedeniyle vatandaşların artık markete rağbet göstermediğini vurguladı. Müşterilerde azalma olduğunu belirten Kaya, “Vatandaşlar temkinli… Dövizin ve fiyatların yükselmesiyle artık alışverişlerinde daha dikkatli davranıyorlar. Döviz artışı yeni bir durum olduğu için daha fiyatlarda kendini göstermedi. Artık vatandaşlarımız maddi durumlarına göre alışveriş edecek. Lüks tüketim gün geçtikçe azalmaya başlıyor” dedi.

Haberal Kıbrıslı