"Demokratik" ülkelerin "olmazsa olmaz"ı referandumdur derler… Riskli konularda devletlerin topu topluma atıp rahatladıkları bir "oyun" gibidir referandum… Kimi zaman haberlerde rastlar ve şaşırarak okuruz, İskandinav ülkelerinden birinde referandum yapıldı ve halka soruldu: "Şuraya cami yapılsın mı yapılmasın mı, minarelerde ezan okunsun mu, okunmasın mı?" Çoğunluk "cami yapılsın" derse cami yapılır, "yapılmasın" derse, yapılmaz… Çoğunluk "ezan hoparlörlerden okunmasın" derse okunmaz… Bazen duyarız, falanca İskandinav ülkesinde referandum yapıldı ve halka "milletvekilleri maaşlarına zam yapılsın mı, yapılmasın mı", ya da "çalışanların maaşlarına zam yapılsın mı, yapılmasın mı?" diye soruldu. Yakın geçmişte o "demokratik" ülkelerden birinde eşcinsel evlilikle ilgili yasa da referanduma sunulmuş ve onaylanmıştı…

Kıbrıs’ta referandum denilen demokratik kepazeliğin hiçbir karşılığı yoktur… Referandum Kıbrıs söz konusu olduğunda sadece "yabancı" bir kavram değil, ayni zamanda "yalancı" bir kavramdır da… ABD'nin, AB'nin, Türkiye, Yunanistan, İngiltere ve BM'nin başrollerde oldukları Kıbrıs Sorunu denilen oyunun en aciz oyuncuları Kıbrıslılardır… Güya bir müzakere masası vardır… Güya o masada Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler oluşturdukları heyetlerle harıl harıl çalışmaktadırlar… Sanatın bütün alanları dahil, hemen her konuda kurulmuş bir komite vardır… Cinsiyet eşitliğinden, kadın haklarına, eşcinsel haklarına ve hayvan haklarına kadar her şey bu komitelerin faaliyet kapsamındadır… Komiteler etkinlik üstüne etkinlik yapmakta, iki lideri bir araya getirmekte, el ele tutuşturup, tokalaştırmakta, şakalaştırmakta ve kucaklaştırmaktadır… Böylelikle iki toplum da barışçıl duygularla dolup taşmakta ve psikolojik olarak olası bir çözüme "evet" demeye hazırlanmaktadır… Güya o müzakere masasında Kıbrıslı Türklerin ve Kıbrıslı Rumların seçtikleri iki lider oturmakta ve ikisi de canla başla çözüm için çalışmaktadır… Senelerdir süren müzakerelerde hazırlanan yüzlerce belge, o belgelerde altı kırmızıyla çizilmiş binlerce cümle, üstü yeşille çizilmiş onlarca paragraf, parantez içine alınmış onlarca Özne, onlarca Yüklem vardır… Yani görünürde müzakerelere yüzlerce insan "emek" harcamakta ve yaptıkları bu "ulvi görev" için de dolgun maaşlar almaktadır… Bu kadar insan çalışıyor, bu kadar ülke çözüm olsun diye uğraşıyor ama iş gelip çözümün hayata geçirilmesine gelince illa ki "referandum" gündeme geliyor…

Madem çözüm istemeyen yok, neden referandum yapılıyor? Mesela Türkiye, Kıbrıs'ın kuzeyini kumarhanelerle doldurduğunda Kıbrıslı Türklere sormuyor, adım başı cami yaptığında Kıbrıslı Türklere sormuyor, hiçbir konuda Kıbrıslı Türkleri iplemiyor da, çözüm yapacağında ipleyesi mi geliyor? Yoksa referandum çözüm olmasın diye mi yapılıyor?

Afrika Gazetesi-Afrika'dan Mektup Köşesi