Ülkenin önde gelen kasap zincirlerinden Kırmızıgil Et Pazarı’nın sahiplerinden Hüseyin Kırmızıgil, ülkede kuzu eti kalmadığı için bayramdan sonra sofraya kuzu etinin giremeyeceğini söyledi, Kırımızıgil çözümün ithal ette olduğunu da söyledi

Bertuğ TOPAL

Ülkenin önde gelen kasaplarından ve et tedarikçilerinden Kırmızıgil Kasap sahiplerinden Hüseyin Kırmızıgil, ülkede ciddi şekilde et krizi yaşanacağını ifade etti.

Bayramın ardından Temmuz başında ülkede kuzu eti kalmayacağına dikkat çeken Kırmızıgil, hem devleti hem de hayvancıyı uyardı.

“Vatandaş Temmuz başından itibaren sofrasına ya et koyamayacak ya koysa bile fiyatlar ciddi şekilde yüksek olacak” ifadelerini kullanarak hükümetin ithal ete izin vermesinin kaçınılmaz olduğunu belirtti.

Hayvan rakamları çok düştü

Kırmızıgil, ülkede 2009 yılında 400 bin adet koyun, 250 bin adet de keçi olduğunu ifade ederek günümüz rakamlarına bakıldığında bu rakamların ciddi şekilde düştüğünün görüleceğini belirtti. Ciddi hayvan hastalıkları nedeniyle 650 bin olan küçükbaş hayvan rakamlarının 250 binlere kadar düştüğünü belirten Kırmızıgil, şu anda ülkede 170 bin civarında koyun, 50 bin adet de keçi kaldığını belirtti. Hayvan sayısında yüzde 70 azalma olduğunu dile getiren Kırmızıgil, hükümetin bugün oldu bu soruna çare bulamadığını belirtti.

“İspanya’da hayvan getirtilmeli”

Kırmızıgil, hayvan konusunda Güneyi örnek olmak gerektiğini belirterek İspanya’da kaliteli, hastalıksız hayvanların bulunduğunu ve bu hayvanların ülkeye getirilmesini talep ettiklerini söyledi. Hem et hem de süt verimliliği bakımında zengin olan bu hayvanların uzun vadede ülkenin et sorununu da ortadan kaldıracağını belirten Kırmızıgil, “Bizim Kıbrıs’taki hayvanların zaten süt verimliliği yoktur” dedi.

“Güneyle yerleri değiştik”

Kırmızıgil, eskiden KKTC’den Güneye kaçak kuzu gittiğini ifade ederken zamanla azalan hayvan miktarları ile rollerin değiştiğini belirtti. Bu durumun son yıllarda yaşanan hayvan politikaları nedeniyle oluştuğunu kaydeden Kırmızıgil, hükümetin bir an önce bu duruma el atması gerektiğini belirtti.

“Et bulamayacağız”

Kurban Bayramı’ndan sonra 1 Temmuz’da kuzu eti bulunamayacağını ifade eden Kırmızıgil, kasapların da yüksek et fiyatları nedeniyle kuzu eti almayacaklarını söyledi. Hayvancıların, az hayvan miktarı nedeniyle fiyat yükselteceğini kaydeden Kırmızıgil, bu fiyat artışının da doğal olduğunu söyledi. Kasapların da bu fiyatlarla satış yapmasının normal olduğunu ifade eden Kırmızıgil, “Hayvan sayısı azalınca, ki kasapların da fazla bir kar marjı yoktur. 32-33 TL’ye kuzu eti kasabın eline geçiyor. Bunun üstünde kuyruğu, ciğeri, döşü var. Geriye kalan kısmını ne yapacak bu adam” dedi.

“Oteller ciddi alıcı”

Hiçbir otelin ithal et getirtmek için izni olmadığını kaydeden Kırmızıgil, “Otellerde büyük bir potansiyel vardır. Otellerin çektiği et ile piyasaya dağıtılan et kıyas bile edilemez” diye konuştu. Güneydeki et piyasasını da anlatan Kırmızıgil şöyle konuştu: “Rum tarafında İspanya’dan getirilen hayvanlar çoğunluktadır. Büyük bir doğum oranları vardır. Adamlarda 800 bin adet kuzu var. Öyle bir tüketimleri yoktur. Domuz da var orada. İthal da serbesttir.”

“İthal et öcü değil”

Kırmızıgil, kasapların ithal eti öcü zannettiğini belirterek “İthal öcü değildir, ithal dengedir. Eğer ithal izni verilmiş olsa 30 TL civarlarında et satılacaktı. Dana eti daha da düşecekti. Buradaki üreticiyi bu fiyatlarla koruyamazsın. Tosunun fiyatı 12 TL, kuzunun ise 20 TL’dir” ifadelerini kullandı.

“Zarar ediyorum”

“Ben şu anda zarar ediyorum. Otellerden dolayı zarardayız. Karı bir tarafa ittik. Çünkü et bulamıyoruz tedarik edelim ve otellerle anlaşmayı sağlayalım.

Naimoğluları mecburdur hayvancıyı savunsun. Bugün acilen 200 bin tane kaliteli koyun gelmesi lazımdır. İspanya’dan getirtebiliriz. Güneyde yüzde yüz başarı gösterdi. Biz dışarıdan getirip üretimi çoğaltacağız. Bazı büyükbaş hayvancılar ellerindeki hayvanları tutuyorlar. Fiyatın yükselmesi için et tedarikçilerine isteyerek et vermezler. Hayvancı istediği gibi fiyatı belirler.

Aracıların da ciddi rantları vardır bu işlerde. Biz 1-2 TL’ye bakmayız. Çünkü almazsam otellere ne vereceğim.”

“En acil önlem ithal izni”

Hüseyin Kırmızıgil, Temmuz ayından itibaren ülkenin etsiz kalacağını, alınabilecek en acil önlemin ise ithal izni olduğunu belirtti. Kırmızıgil, ikinci önlemin ise küçükbaş hayvanların yurtdışından getirtilmesi olabileceğini belirtti.

“Otellerin ihtiyaçlarını karşılamak zorundayız”

Hüseyin Kırmızıgil, yaptıkları anlaşmaları neticesinde etlerin tedariki yapmak mecburiyetinde olduklarını söyleyerek “Bizde hayvanlar Eylül, Ekim, Kasım’da doğum yaparlar. 5-6 ay kriz yaşanacak ülkede. Bizim KKTC vatandaşları haklı olarak gidip Güneyden alıyor etlerini. Güneydeki etler de çok kaliteli ve temizdir. Kaçak et işi ise şöyledir: Et olmadığı için insanlar kaçak ete zorlanıyor. Biraz daha ucuzdur, ama o aradaki farkı da zaten kaçakçılar yer. O etlerin kalitesi bizim etlerden daha kalitelidir. İthal ete izin verilmezse bu kaçak işi devam edecek. Otellerin kaliteli ete ihtiyacı vardı. Her hayvandan sadece 12 kilo çıkan bir et türleri vardır. Bu siparişlerden oteller her verdiğinde 500 kilo verirler. Biz hükümetten izin istedik bunları getirtelim diye. Buna da izin vermediler. Bir otel benim 10 adet satış noktamda sattığım malın iki katını sipariş eder. Hayvan kalmadığı için ben mecburen fiyatları yükseltirim. Mecburum çünkü otele et vermem gerek” dedi.

Havadis