Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın AB liderleri ile bir araya geldiği Varna toplantısında ne Türk tarafı, ne de AB, anlaşmazlık konularındaki tutumlarında en ufak değişiklik göstermedi. Zirveye Kıbrıs ile Türkiye'de devam eden OHAL damga vurdu.

AB liderleri, Kıbrıslı Rumlar'ın Akdeniz'de doğalgaz ve petrol arama hakkına vurgu yaparken, Türkiye'nin AB üyelik sürecine hemen hiç değinilmemesi dikkat çekti. Gerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gerek Avrupalı liderler, Türkiye ile AB arasındaki “uzun süreli stratejik ortaklıktan” bahsettiler. Ancak Türkiye'nin üyelik sürecini ileriye götürecek hiçbir somut adım gündeme gelmedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da “stratejik ortaklık” ifadesini kullanması dikkat çekti.

Sadece AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, “Türkiye ile üyelik müzakerelerinin garantörü benim” dedi. Ancak Juncker'in de “Türkiye'nin üyeliğinin” değil, sadece “üyelik sürecinin devamının” garantörü olduğunu söylemesi dikkat çekti. Varna zirvesi sonrasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan, AB Komisyonu Başkanı Juncker, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ve zirve toplantısına ev sahipliği yapan Bulgaristan'ın Başkanı Borisov'un düzenlediği ortak basın toplantısında, tarafların karşılıklı olarak gündeme getirdiği konuların ipuçlarını verdi.

Tarafların karşılıklı tutumları şöyle:

TÜRK TARAFI AFRİN VE MÜLTECİLER KONUSUNDA SUNUM YAPTI

Türk tarafı, zirve toplantısı sırasında Afrin'e düzenlenen Zeytin Dalı Operasyonu ve Suriyeli mülteciler konusunda Türkiye'nin yaptıklarını sunumlarla anlattı.

AB liderleri, Türkiye'nin mülteciler konusunda yaptıkları ve daha önce AB ile yapılan mülteci anlaşmasına bağlılığından övgüyle bahsettiler.

KIBRIS KONUSUNDA UZLAŞMA YOK

Türk tarafı, Akdeniz'de Kıbrıslı Rumlar'ın tek taraflı olarak attıkları petrol ve doğalgaz arama adımlarının kabul edilmez olduğu mesajı verdi.

AB liderleri ise, Rumlar'ın Kıbrıs'ta petrol arama hakkının kısıtlanmaması gerektiğine vurgu yaparak, Rum yanlısı tutumu sürdürdü.

Avrupa tarafı, konuyu bir adım daha ileri götürerek, “Türkiye, AB üyesi ülkelerin tümüyle iyi ilişkiler kurmalıdır” mesajı verdi, Kıbrıslı Rumlar'ın tanınmasını diplomatik bir dille talep etti.

TUTUKLU YUNAN ASKERLERİNİN DURUMU

AB tarafı, Türkiye sınırını izinsiz geçip, Türk makamları tarafından tutuklanan Yunan askerlerinin durumunu gündeme getirdi. Erdoğan ise “Türk yargısı bağımsızdır” diyerek, bu konudaki kararı mahkemelerin vereceğini söyledi.

TÜRKLERE VİZE SERBESTİSİ VE TERÖRLE MÜCADELE YASASI

AB, Türk vatandaşlarına vize serbestisi konusunu, Türk yasalarındaki terörle mücadele hükümlerinin Avrupa standartlarına getirilmesine bağlamıştı. Bu konuda AB liderlerinin verdiği mesaj değişmedi. Juncker, Türkiye'nin terörle mücadelesini anladıklarını ve buna destek verdiklerini vurgularken, terörle mücadele hükümlerinin ise “uluslararası hukuk standartlarına taşınması gerektiğini” açıkca söyledi.

OLAĞANÜSTÜ HAL ANLAŞMAZLIĞI

Zirve toplantısında 15 Temmuz sonrasında ilan edilen OHAL de gündeme geldi. Avrupalı  Liderler OHAL'in kaldırılması gerektiğini belirtirken, Erdoğan OHAL'in ancak tehdit kalkıp, terörle mücadele bittiğinde kalkacağını söyledi. Ancak Juncker basın toplantısında “Türkiye'de kurumlar yeteri kadar istikrarlı” diyerek, OHAL'e gerek olmadığını diplomatik bir dille tekrarladı.

TUTUKLU GAZETECİLER

Zirve toplantısında Türkiye'de ifade özgürlüğü konusu da gündeme geldi. Avrupa tarafı tutuklu gazeteciler konusunu gündeme getirdi. Ancak bu konuda da her iki taraf da, tutumlarını aynen korudu.