Ekonomist Derviş Kemal Deniz, dövizin Türk Lirası karşısındaki yükselişinin bir süre daha devam edeceğini belirtti

Eniz ORAKCIOĞLU

Ekonomist Derviş Kemal Deniz, dövizin Türk Lirası karşısındaki yükselişinin bir süre daha devam edeceğini belirtti. Deniz, enflasyonu artıran 2 sebepten birinin iç piyasada dövizin yükselişinden dolayı oluşan artışlar, diğerinin ise Türkiye’deki enflasyonun ithal edilmesinden kaynaklandığını belirtti.

“Hep aynı senaryo tekrarlanıyor”

Ekonomist Derviş Kemal Deniz, dövizdeki yükselişin bir müddet daha devam etmesinin bu şartlar altında mümkün olduğunu belirterek “2011 yıl ve sonrasına bakıldığında Türkiye’de yaşanan olaylar, Rusya ile kriz ve daha sonrada ABD ile gerginlikler yaşanması dövizin her seferinde yükselmesine neden oldu. Fakat şimdiye kadar Türkiye’nin dövize müdahale hareketleri şimdiye kadar başarılı olmuştur. Türkiye her döviz yükselişinde aynı akımı takip etmekte, önce piyasayı kendi haline bırakarak durumu gözlemlemekte, eğer piyasa kendi dengesini bulamazsa da merkez bankası müdahale etmektedir. Son olarak ABD ile yaşanan krizin etkisiyle yükselen dövize ise henüz Merkez bankası müdahale etmemiştir ve piyasa koşullarına bırakılmıştır, bu yüzdende bir müddet daha piyasa koşullarında dövizin yükselişi beklenmektedir. Merkez Bankası yükselişe müdahale ettiği zaman döviz düşüşe geçmeye başlayacaktır diye düşünüyorum. Kısacası bu noktada hep aynı senaryo tekrarlanmaktadır” şeklinde konuştu.

“Enflasyon Türkiye’den ithal ediliyor”

Enflasyon ve döviz arasındaki ilişkinin her zaman olduğunu belirten Deniz, “Bilindiği üzere bizim ithalatımızın büyük bir oranı Türkiye’den yapıldığı için Türkiye’deki enflasyon oranlarının bize yansımasına dikkat etmek lazımdır. Kısacası dövizin artışının enflasyonu körüklemesinden çok Türkiye’deki enflasyonun, yani Türkiye’nin iç pahalılığın getirdiği enflasyonun bize ne kadar ithal edildiğin bakmak lazım. Türkiye’de enflasyonun yüzde 10 civarlarında olduğu söylenmekte, buda bizde daha yüksek bir enflasyon olduğu anlamına gelmektedir. Ülkemizi ekonomik anamda etkileyen Türkiye’den ithal ettiğimiz enflasyon dışında, bir de dövizin artması sebebi ile kendi içimizde oluşan pahalılıktan dolayı oluşan enflasyon vardır” dedi.

“Enflasyon, kendi içimizde dövizin artmasıyla da oluşur”

Dövizin artmasıyla tüp gaza yapılan zamdan yola çıkarak, dövizin artmasının akaryakıt fiyatlarını da otomatik etkilediğini vurgulayan Deniz, “Bilindiği üzere petrol fiyatları dolara endeksli olduğu için dolardaki bir yükseliş akaryakıtı etkiler, dolaylı olarak elektriğe ve petrol birçok şeyin girdisi olduğu için de birçok kaleme daha zam gelir.  Kısacası ülkemizde enflasyonu artıracak 2 sebepten biri Türkiye’den ithal ettiğimiz enflasyon, diğeri de kendi içimizde dövizin artmasıyla oluşan enflasyondur. Biz KKTC olarak Türkiye’ye göre çifte taraftan kendimizi kıskaç içerisinde buluruz” diye konuştu.

“Devlet dolaylı vergileri düşürmeli”

Derviş Kemal Deniz, hükümetin dövizin yükselmesine karşı fazla yapacağı bir şey olmadığının altını çizerek, “Çünkü emisyon ve müdahale Türkiye Cumhuriyetinin elinedir. Güney Kıbrıs’a baktığınızda oda Euro’ya müdahale edememektedir ki sadece Güney Kıbrıs değil İtalya ve Yunanistan’da müdahalede bulunamamaktadır. Bu sebeple de KKTC için Türk Lirası kullandığımızdan dolayı çok kötü durumdayız demek de yanlış olur. Çünkü bu durum ortak para birimi kullanan herkesin başına gelen bir durumdur. Bundan dolayı da hükümetin paranın değeriyle ilgili yapabileceği pek bir şey yoktur. Yapabileceği tek şey ise dolaylı vergilerde biraz indirim sağlamaktır. Kıbrıs’ta en büyük anomali de devlet bütçesi düzeltilirken, bunun vatandaş bütçesine de yansımasının dengesinin hala  kurulmamasıdır” dedi.

“Çalışan ve iş yapan nüfusta para darlığı devam ediyor”

Hükümetin ekonominin iyiye gittiğine yönelik açıklamalarına rağmen yapılan bir ankette ekonominin yüzde 82 kötüye gittiğinin ortaya konmasına da açıklama getiren Deniz, şunları söyledi; “Hükümetin söylemlerinde bütçenin arttığını düşünürsek orada başarılı olduğunu söyleyebiliriz. Yine başbakanın açıklamasını göre devlet piyasaya tüm borçları kapatmış, fakat eğer devlet piyasaya olan borçlarını kapatmışsa, memlekette para bolarması, piyasa canlanması ve borçların günü gününe ödenebiliyor olması lazımdır. Ama göstergeler bu verilen mesajın aksini gösteriyor, herkes yine borçlu, kredi ödemeleri yine gecikiyor. Buda çalışan ve iş yapan nüfusta para darlığının devam ettiğini gösteriyor.”

Yeni Bakış