Ülkemizde dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için mutfağa yaptığı harcama Ocak ile Kasım arasındaki on aylık sürede yüzde 26,30 oranında artarak, 2 bin 184 TL 23 kuruştan, 2 bin 758 TL 69 kuruşa çıktı. Yapılan hesaplamalara göre, 2011 yılında dört kişilik bir ailenin mutfağa yaptığı harcama bin 598 TL 13 kuruş iken aradan geçen süre içinde bu rakam bin 160 TL 56 kuruş arttı. Mutfak harcamaları iki yılda yüzde 72,61 oranında zamlandı.

Türk Lirası’nın dövizler karşısındaki astronomik değer kaybı ile tüp gaz, akaryakıt ve son olarak da elektrik ücretlerine yapılan yüzde 30’lara varan zamların, zincirleme reaksiyonla başta temel gıda maddeleri olmak üzere tüm mal ve hizmetlere yansıyacağına dikkat çeken vatandaşlar, “nasıl geçineceğiz” sorusuna cevap arıyor.

Vatandaşlar bir yandan sürekli artan fiyatların, bir yandan da marketten, markete değişen etiketler yanında denetimsizlik ve fırsatçılığın aile bütçesini erittiğini dikkat çekerek, çok acil ihtiyaçları dışında alışveriş yapamadıklarını ve bütün paranın mutfak harcamaları için ayrıldığını vurguladılar.

2 bin 750 TL’yi aşan aylık mutfak masrafını değerlendiren ekonomi çevreleri, bu miktarın sadece sağlıklı yaşamak için yapılması gereken harcama olduğuna işaret ederek, diğer mecburi harcamaların hesaplanmadığını kaydettiler.

Ödenmesi gereken taksitler, vergiler, elektrik ve su paralarının da hesaba katılmasıyla mecburi masrafların daha da artacağını vurgulayan ekonomi çevreleri, “Dört kişilik bir ailede iki kişinin asgari ücretle çalıştığı göz önüne alınırsa, bir aile nasıl geçinecek. Buna giyim ve eğitim harcamalarının yanında diğer ihtiyaçlar için gerekli paranın da eklenmesiyle fatura daha da artacak” dediler.

10 ayın zam şampiyonu yumurta

Mutfak enflasyonunda en yüksek artış ise yüzde 145 ile yumurtada saptandı. Ocak ayı başında düzinesi 2,15 TL’den satılan yumurtanın Kasım ayı başında düzinesinin ortalama 5,30 TL’den satıldığı otaya çıktı. Söz konusu dönemde dört kişilik mutfağına giren zeytine yüzde 72, kuru fasulyeye de yüzde 70 daha çok para ödenirken, patateste yüzde 57, sebze ve meyvede yüzde 38, temizlik malzemelerinde yüzde 37, tüp gaz harcamalarında da yüzde 26 oranında artış olduğu hesaplandı.

Geçen aydan bu aya yüzde 3,69 artış

KKTC’de dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için mutfağa yaptığı harcama ise bir aylık dönemde 101,87 TL’lik artışla yüzde 3,69 oranında saptandı. 

Yapılan hesaplamalara göre, ekim ayında 2 bin 658 TL olan dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için mutfağa yaptığı harcama bu ay 2 bin 758 TL’ye yükseldi.

Geçtiğimiz ekim ayına göre en fazla artış yüzde 14.5 ile patates de gerçekleşti. Patatesin kilosu 2.25’ten 2.75’e yükseldi. Patatesin ardından börülcenin fiyatı ise 4.90 TL’ye yükselirken yüzde 9.1’lik artış gördü.  Börülcenin ardından ise hellim geliyor. Bir kilo hellimin fiyatı 19.95 oldu.

Ocak – Kasım döneminde, dört kişilik bir ailenin mutfak harcaması

Cins  Miktar  Ocak Fiyatı  Toplam  Kasım Fiyatı  Toplam  Fark  Değişim (%)
Ekmek  60 adet  2,8  168  2,8  168  ---  ---
Un  4 pk,  2,95  11,8  3,95  15,8  4  33,8
Süt  20 lt,  2,5  50  2,5  50  ---  ---
Yoğurt  15 pk,  4,7  70  4,7  70  ---  ---
Hellim  3 kg,  19,5  58,5  19,95  59,85  1,35  2,3
Yumurta  2 dz,  2,15  4,3  5,3  10,6  6,3  146,5
Pirinç  4 kg,  4,2  16,8  6,9  27,6  10,8  64,2
Bulgur  2 kg,  5,39  10,78  5,39  10,78  ---  ---
Fasulye  3 kg,  4,45  13,35  7,6  22,8  9,45  70,7
Mercimek  2 kg,  4,45  8,9  5,74  11,48  2,58  28,9
Börülce  1kg,  4,45  4,45  4,9  4,9  0,45  8,98
Margarin  6 pk,  8,2  49,2  8,2  49,2  ---  ---
Zeytin  2 pk,  11,35  22,7  19,5  39  16,3  71,8
Salça  2 kutu  6,35  12,7  6,93  13,86  1,16  9,1
Ayçiçek yağı  5 kg,  27,9  27,9  28,5  28,5  0,6  2,1
Makarna  5 pk,  1,4  7  1,45  7,25  0,25  3,5
Çay  3 pk,  8,9  26,7  13,15  39,45  12,75  47,7
Şeker  4 kg,  3,8  15,2  3,8  15,2  ---  ---
Temizlik Malz,  Çeşitli  ---  550  ---  750  200  36,3
Tuz  2 pk,  2,25  4,5  2,25  4,5  ---  ---
Kahve  7 pk,  3,55  24,87  3,55  24,87  ---  ---
Kıyma  4 kg,  32  128  32  128  ---  ---
Piliç  4 kg,  9,02  36,08  9,9  39,6  3,52  9,7
Patates  8 kg,  1,75  14  2,75  22  8  57,1
Soğan  3 kg,  3,5  10,5  1,4  4,2  -6,3  -9,5
Sebze  Ortalama  ---  400  ---  550  150  37,5
Meyve  Ortalama  ---  400  ---  550  150  37,5
Tüp gaz  1 adet  ---  38  ---  41,25  3,25  8,5
TOPLAM  ---  ---  2184,23  ---  2758,69  574,46  26,30

Kıbrıs