CMIRS’ın anket sonucuna göre, toplumun ezici çoğunluğu ülkemizde tükettiğimiz gıdaların güvenli olduğuna inanmıyor, gıda denetimleri ve analizlerini yeterli bulmuyor

Ergül ERNUR

Göç, Kimlik ve Hak Çalışmaları Merkezi’nin (CMIRS) Nisan 2017 anket çalışmasında ilk kez gıda güvenliği konusu detaylı olarak incelendi.

Anket sonucuna göre, toplumda ezici bir çoğunluk ülkemizde tükettiğimiz gıdaların güvenli olduğuna inanmıyor. Katılımcıların yüzde 76.86’sı ülkemizde satılmakta olan gıda ürünlerini güvenilir bulmadığını belirtirken yüzde 52.85 oranında bir kesim de, Güney Kıbrıs’ta satılmakta olan gıda ürünlerini güvenilir bulmadığını ifade etti.

Katılımcıların yüzde 89.44’ü ülkemizde gerçekleştirilen gıda güvenliği “denetimlerini”, yüzde 91.53’lük kesim gıda güvenliği “analizlerini” yeterli bulmuyor.

Katılımcıların yüzde 79.96’sı ülkemizde gıda güvenliği denetimlerini gerçekleştiren kurumlara da güven duymadığını ifade etti.

Buna karşılık katılımcılar aktif vatandaşlık ve/veya vatandaş sorumlulukları konusunda kendilerini de eleştirmekten geri durmadı. Katılımcılar, geçmiş gıdalar veya trafikte yanlış davranan veya çevreyi kirleten bireyleri uyarmakta geri kaldıklarını ortaya koydu.

Toplumun ülkemizde üretilen ve/veya ithal edilen gıda ürünleri, denetimleri ve analizlerine yönelik bakış açısını ölçmeye yönelik olarak tasarlanan çalışmada “üzücü” olduğu kadar “düşündürücü” ve “ders alınması” gereken sonuçlar ortaya çıktı.

En büyük sorun “denetimi yapılmayan kimyasallar”

Anket katılımcılarına, ülkemizde gıda güvenliğiyle ilgili bazı sorunların ne derece önemli olup olmadığı soruldu. Bu soruyla hedeflenen gıda güvenliği sorunlarının önemliden daha az önemliye doğru sıralanmasıydı.

Puanlama “0” hiç sorun değil, “5” çok büyük sorun olarak yapıldı.

Katılımcılar,  gıda güvenliğindeki en büyük sorunun “gıda üretiminde kullanılan ve denetimi yapılmayan kimyasallar” olduğunu belirtti. Bu soruna beş üzerinde 4,49 puan verildi.

Gıda güvenliğindeki ikinci en önemli sorun ise 5 üzerinden 4.43 puan alan “Kaçak et ve diğer gıda ürünleri”; üçüncü en büyük sorun beş üzerinden 4.38 puanla “sebze ve meyvelerde ilaç kalıntıları” oldu.

Halkın gözünden gıda denetimlerindeki sorunlar şöyle:

“Hijyenik olmayan ortamlarda üretilen ürünler” beş üzerinden 4,35 puan.

“Genetiği değiştirilmiş ürünler” beş üzerinden 4,31 puan; “hijyenik olmayan şekillerde taşınan gıda ürünleri” beş üzerinden 4,31 puan; “günü geçmiş ürünler” beş üzerinden 4,25 puan; “ucuz iş gücü diye getirilip denetimsiz çalıştırılan işçiler” beş üzerinden 4,07 puan.

Yücel: Tüketici de bilinçsiz

CMIRS Direktörü Mine Yücel, özelde gıda güvenliği, genelde tüketici ve vatandaşlık bilincini ölçmek amacıyla da katılımcılara sorular yönelttiklerini belirtti.

Bu sorulara verilen yanıtlarda tüketicinin ürünler ve standartlar konusunda bilinçsiz olduğu gerçeğinin ortaya çıktığını ifade eden Yücel, “Bilinçsiz olduğu kadar umursamaz, vatandaşlık sorumluluğu olan takip ve uyarı konusunda ise yetersiz bir tüketici profiliyle karşı karşıyayız” dedi.

Yücel, aktif vatandaşlık ve/veya vatandaş sorumlulukları konusunda toplumun kendi kendini eleştirmekten geri kalmadığının altını çizerek gereken uyarıları yapmadıkça, haklarımıza ve hak ettiğimiz kalite ile standartlarda ürün ve uygulamalara ulaşmadıkça, her bireyin kendi üstüne düşen sorumlulukları yerine getirmesi gerektiğini söyledi.

Yücel, bu sorumlulukların da en önemlisinin yanlış uygulamaların ne olduğu konusunda bilinçlenmek ve bunları yapanları uyarmak olduğunu ifade etti.

Kıbrıs