Özlem ÇİMENDAL

Soğuk havaların kendini iyiden hissettirmeye başladığı bu günlerde don uyarısının da gelmesi ile gözler ülke üreticisine ve seralara çevrildi. Seracılık işi ile uğraşan üretici, soğuk hava şartlarından korunmanın yolunu elektriğin pahalı olması nedeniyle kömür yakmakta bulurken, ürünlerini dondan koruyamama tehlikesi nedeniyle ise tedirgin. 

Mahmut Doğan: “Elektrik ucuz olsa, saatlerce kömür yakmaya uğraşmazdık”

Seracıların çoğunun don ve kötü hava koşullarına karşı tedbirini aldığını dile getiren KKTC Seracılar Birliği Başkanı Mahmut Doğan, birlik olarak aldıkları karar doğrultusunda ithal linyit kömürü ülkeye getirttiklerini kaydetti. 

“Seracıları zor günler bekliyor”

Doğan, ithal linyit kömürü ile sorunun çözümü noktasında önlem aldıklarını ancak kış için zor şartların seracıları beklediğini söyledi. Doğan, çetin kış hava koşullarının kendini hissettirmeye başladığı bu günlerde çözümü kömürde bulan seracıları zor günlerin beklediğini kaydetti.  

“Kömür ile seraları ısıtmaya çalışıyoruz”

Seracıların en büyük problemi olan kışın seraları ısıtma sorununun ülkede odun olmadığı için kömür ile çözülmeye çalışıldığına dikkat çeken Doğan, “Kömüre ağırlık veriyoruz. Şu anda en alternatif çözüm kömür ile seraları ısıtmak” diye konuştu. 

“Girdilerimiz sürekli artıyor”

Kömür ile seraları ısıtmanın daha ucuz olmasına karşın, oldukça da meşakkatli olduğunu anlatan Doğan, elektriğin daha kullanışlı olmasına rağmen fiyatların yüksekliği nedeniyle seracıların bu yönteme başvurmaya cesaret edemediğini dile getirdi. Doğan, “Elektrik imkanı yok bizi kurtarmaz, o nedenle kömüre başvurmak zorundayız. Elektrik kullanmak daha kolay olmasına karşın,  pahalı olmasından dolayı soğuklarda saatlerce soba yakmak için uğraşıyoruz. Kazancımız ortada belli, girdilerimiz sürekli artış göstermekte bir de üzerine elektrik giderini karşılamayız” dedi. 

Odun da yok

Geçmiş dönemlerde Orman Dairesi’nden odun aldıklarını ancak şu anda odun da bulamadıklarını ifade eden Doğan, “Elektrik bizim için sübvansiyonlu ucuz olmuş olsa biz neden gidip kömür, odunla uğraşalım, gecenin bir vaktinde. Ama elektrikte nedir bas düğmeye yansın, seralar ısınsın” ifadelerini kullandı. 

“Bizim merkezi ısıtma şansımız yok”

Dünyadaki sera ısıtma sisteminin merkezi ısıtma yöntemi ile yapıldığının altını çizen Doğan, “Bizim bu imkanımız olmadığı için biz bu yönteme maalesef geçemiyoruz” diye konuştu. 

Mithat Kargı: “Domateste hem ithalde hem yerli de fiyatlar tavan yapabilir”

Tatlısu Seracılar Birliği Mithat Kargı da, hava şartlarının zorlaştığı bu günlerde seracıların önlemlerini aldığını ancak beklenenin üzerinde olumsuzluk yaşanması halinde birçok seranın zarar görebilme ihtimalinin de olduğunu söyledi. 

“Kışın ürün yetiştirmek zor ve riskli”

Kışın ürünlerin ilkbahar, sonbahardaki gibi yetiştirilemediğini ifade eden Kargı, kışın şartların daha zor ve riskli olduğuna dikkat çekti. 

Kargı, “Çünkü devamlı sorunlarla karşı karşıya kalıyorsunuz. Fazla kaparsanız hava almadığı için, az kaparsanız da hava aldığı için hastalıklar görülebiliyor. Ne yaparsanız yapın mutlaka bir problem çıkabiliyor” dedi. 

“Küçük domatesler don tehlikesi ile karşı karşıya”

Bu kış seracıları bekleyen en büyük tehlikenin soğuk hava koşulları nedeni ile domateslerin zarar görme tehlikesi olduğuna dikkat çeken Kargı, büyük domateslerin değil ama küçük diz boyu denilen domateslerin risk altında olduğunu söyledi.  Kargı, “Üçüncü, dördüncü göbek dediğimiz bu domateslerin zarar görme ihtimali oldukça yüksek. Bunlarda don olayı olursa büyük bir tehlike herkesi bekliyor demektir” ifadelerini kullandı. 

“Mart - Nisanda domates fiyatları tavan yapabilir”

Küçük domateslerin dondan zarar görmesi halinde mart-nisan ayında domates fiyatlarının tavan yapacağına dikkat çeken Kargı, “Çünkü o domatesler ilkbaharda mahsulünü verecek. 

Bu da ilkbaharda domates fiyatının artacağı anlamına gelmektedir. Herkes dona vurdurursa fiyatlar çok yükselecek” şeklinde konuştu. 

İthal domatesin de fiyatları fırladı 

Türkiye’de 2 bin 500 dönüm seranın kötü hava şartlarından etkilendiği için domates fiyatlarının yükseldiğine dikkat çeken Kargı, domatesteki yüksek fiyatın ithal domatesler için de geçerli olduğunu ifade etti. 

“Dua edelim de 6 TL olmasın”

Gerek ithal domateslerin gerek ülkedeki küçük domateslerin bahar ayında oldukça yüksek fiyat ile tezgahlarda yer alma tehlikesi olduğunun altını çizen Kargı, “Dua edelim 6 TL olmasın da 4 TL’de kalsın domatesin kilosu” dedi. 

“Hal Yasası bir an evvel geçmeli”

Hal Yasası eksikliğine de dikkat çeken Kargı, yasa olmadığı için üreticiden 3 TL’ye çıkan bir ürünün 6-7 TL’ye kadar çıkan aralıklarla üreticiye satılabildiğine dikkat çekti. 

Kargı, Hal Yasasının bir an evvel hayat bulması gerektiğini belirterek, üretici ile tüketici arasında olan aracıların fahiş fiyat belirlemelerinin engellenmesi gerektiğini vurguladı. 

Yeni Bakış