Seçim tartışmalarının alevlendiği şu günlerde, ülke genelindeki güncel veriler ışığında, kayıtlı seçmen sayısı ortaya çıktı

Emine DAVUT YİTMEN

Ülkede, siyasi partilerin seçim tartışmalarını başlattığı şu günlerde, ülkedeki kayıtlı seçmen sayısının 180 bin 949 olduğu öğrenildi. Yüksek Seçim Kurulu’nda (YSK), kaymakamlıktan gelen bilgilerin her gün kaydedildiği ve verilerin güncel olduğu bildirildi.

Adres değişikliği ve ölüm durumlarında YSK’nın bir mekanizması olmadığı, kaymakamlıktan gelen bilgiler doğrultusunda hareket edildiği kaydedildi.

Siyasilerin, yurtdışında yaşayan KKTC vatandaşlarının oy kullanması konusu, seçim dönemlerinde siyasi malzeme olarak gündemi meşgul etse de, bu konuda yasal değişiklik gerekiyor. Ancak bugüne kadar hiçbir siyasi parti, gereken değişiklik konusunda adım atmadı.

Şefik: Bilgiler güncelleniyor

YSK Başkanı Narin Ferdi Şefik, kaymakamlıktan gelen bilgilerin her gün işlenerek güncellendiğini söyledi.

Kütüklerin güncel olmadığı ile ilgili yapılan şikayetler konusunda ise Şefik, YSK’nın bir mekanizması olmadığını belirterek, “Keşke YSK’nın o mekanizması olsa. Ancak burada görev, bildirmektir. Ölüm bilgisi, kaymakamlığıma gider, kaymakamlık bize bildirir” dedi.

Şefik, YSK’da sadece çocukların kayıtlı olduğunu anlatarak, çocukların18 yaşına geldiğinde seçmen kütüğüne aktarıldığı bilgisini verdi.

Adres değişikliğini de vatandaşın bildirmesi gerektiğinden söz eden Şefik, “Vatandaş, adres değişikliğini bildirir. Sistem onun üzerine kurulmuştur. Biz, adres değişikliğini tespit etmeyiz” diye konuştu.

Yurtdışında oy kullanılması için yasa değişikliği gerekir

Şefik,  yurtdışında KKTC vatandaşlarının oy kullanımı konusunda ise yasal deşikliğin gerekli olduğunu anımsattı.

Yurtdışında oy kullanma sisteminin bulunmadığını hatırlatan Şefik, “Kütüğe kayıtlı iseler gelip oy kullanabilirler. Kütüğe kayıtlı olmak için de ikamet adresi göstermek gerekir. O prosedür tamamlandığı takdirde kayıt olur ve oy kullanır” dedi.

Çarşaf liste uygulanacak

“Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası”nda geçtiğimiz yıl yapılan deşikliklere göre, tek seçim bölgesi olacak ve milletvekili adayları için de çarşaf liste uygulaması başlayacak. Seçmenler, sadece ikamet ettikleri ilçedeki milletvekillerini seçmeyecek, Meclis’teki 50 milletvekilinin tümünü belirlemede etkili olacak.

İki yıl ikamet şartı 

Milletvekilliği seçiminde bir ilçeden aday olabilmek için aday olacak kişinin daimi ikametgahının, seçim tarihinden önce en az iki yıldan beri aday olacağı ilçede bulunması gerekiyor. Ancak bir kişinin daimi ikameti son iki yıl içerisinde değişmiş ve herhangi bir ilçede iki yıl süreyle ikamet etmemişse, seçim tarihinden önceki son iki yıl içerisinde en uzun süre ikamet ettiği ilçeden aday olabilecek. Yasadaki geçici maddeye göre, yasa yürürlüğe girdiğinde milletvekili olanlar, bu değişiklikten sonra yapılacak ilk seçimde, bu kurala tabi tutulmayacak. 

Oy verme kuralları yeniden düzenlendi

Seçimlerde oy verme şekline ilişkin kurallar da yeniden düzenlendi. Buna göre, mührün hangi partiye basıldığının belirgin olması ve aday listelerinin olduğu bölüme veya başka bir partinin alanına geçmemesi koşuluyla kare kenar çizgilerinden taşması veya parti özel işaretinin üzerine basılması halinde mühür geçerli sayılacak. 

Seçmen, oyunu karma olarak kullanmak isterse, bu hakkını en az 24 en fazla 50 aday için kullanacak ve her ilçeden aday sayısının en az yarısı kadar adaya oy verme zorunluluğunda olacak. Karma olarak kullanılacak oylar, en az iki siyasal parti adayları arasında ve/veya en az bir siyasal partinin adayları ile bağımsız adaylar arasında kullanılabilecek.

Kıbrıs