Lefkoşa’nın suya ihtiyacı olduğuna vurgu yapan LTB Başkanı Mehmet Harmancı, “Ben bu suya talibim. Şirkete verilen fiyattan bize verilsin. Bugüne kadar yaptığım gibi ben dağıtmak istiyorum. TC’ye de suyun bedelini ödeyelim” dedi.

Kartal Harman’ın Kanal T’de sunup yönettiği “Ayaküstü 1 Saat” programının dün akşamki konuğu Lefkoşa Türk Belediyesi (LTB) Başkanı Mehmet Harmancı oldu.

Kendisine yöneltilen eleştirileri yanıtlayan Harmancı, sigaraya yüzde 3 belediye vergisi konulacağı açıklamasıyla ilgili olarak şunları söyledi:

“Bakanlar Kurulu’ndan 2007 yılında bir tüzük geçirildi. Bu tüzük Savcılık tarafından da onaylandı. Tüzüğe göre toptancılardan çıkmış bütün mallardan sen yüzde 1.5 alabilirsin. Bununla beraber sigara ve alkolden de yüzde 3 alabilirsin. 2007’den bu yana bu tüzük uygulanmadı. 2014’te göreve geldiğimde sigara ve alkol getiren toptancılara bir mektup attım. ‘Biz artık bunu uygulamak istiyoruz’ dedim. İtiraz geldi. Bir dönem biz de uygulamadık. 2015’te Kasım ayına geldiğimizde yasa çıktı ve bütçeyi dengeli hale getirmemiz gerekiyordu. Ben de yasaların bana hangi hakkı verebildiğine bakıyorum, neyim var, neyim yok. Düşündüm ve en azından insanların zarar gördüğü madde var ve zarar gördüğü maddeyle ilgili bir idari kadar üretebiliriz. Bu idari olarak yürüttüğümüz karar yasaldır.”

“Mahkemeye verildiğinde tüm bunları mahkemede konuştuk”

Çifte vergilendirme konusuna değinen Harmancı, “Mallara büyük oranda vergi vardır. Toptancı veriyor. Mahkemeye verildiğinde tüm bunları mahkemede konuştuk. Bunların hepsi zaten ara emrinde iddia olarak geldi. Dava devam edecek ve bu ara emrinin kararıdır. İlk nazardaki bulgularını iletiyor. Diyor ki: Örneğin tüzük yasaya aykırıdır. Yoktur böyle bir şey. ‘Bu bir kıymet ücretidir’ diyor. Belediyelerin bu yönde hakkı var. Bizim iddiamız bu yöndedir. Bu tamamen şirketin elindedir. Yani şirket ‘ben bunu kârımdan düşüyorum’ diyebilir” şeklinde konuştu.

“Bütün tiryakileri başarıları için tebrik ediyorum”

Kimsenin kârına bakmadığını vurgulayan Harmancı, “Kimsenin kârına bakmadım. Belki de mümkünatı yoktur ve mutlaka zam yapmak zorundadır. Bunları bilemem. Biz bunu uygulamasak bile, bu yaşanan tartışmalar çok iyi oldu. Ben eminim ki bir sonraki sigara ithalatçılarının .50 (nokta elli) zammında tahmin ediyorum ki bu arkadaşların dükkânlarının önü falan basılacak. Eminim bu noktaya geldik. O yüzden sigara bu ülkede bir daha pahalı olur. Bütün tiryakileri başarıları için tebrik ediyorum. Bir kez daha gördük ki sistemin elemanları aslında birçok farklı şeyde kurgulanmıştır. Tüm bunları geniş çerçeveden bakarak değerlendirmemiz gereken hususlardır” dedi.

“Borcumuz 2018’de bitecek”

Önceden bütçe açıklarının kamuya borç olarak biriktiğini ifade eden Harmancı, sözlerine şöyle devam etti:

“Bu sene bu para elle tutulur hale geldi. Bunun finansal anlamda 2-3 modeli vardır. Bunlar da mevcut borç yapınızı ki bizim banka borcumuz 2018’de bitecektir. Borcu 29’dan aldık 19’a indirdik. ‘2018’de değil de 2028’de bitsin’ diyebilirsiniz. Diyebilirsiniz ki, çalışanlarımızla uzlaşıyoruz, onlar da fedakârlık ediyor. 3.7 milyon sadece maaş, 1.7 milyon sigorta, ihtiyat sandığı ve faiz.. Bunlarda belki 400-500 binlik bir uzlaşı sağlanabilir mi?

“Yüzde 50’nin üzerinde iyileşme”

2014’te toplu iş sözleşmesine çıktığımızda arkadaşlarımıza epey bir madde önerdik. Bunu da önerirken şunu dedik: ‘Arkadaşlar bu gemi her ikisini, yani hem sigorta ve hem maaşı çekmez. Bu balansa gelebilmemiz için bu önerilerimiz vardır.’ Arkadaşlar ‘hayır biz maaş ve sosyal haklarımızı tamamen isteriz’ dediler. Buradan geri adım atmadılar. Eylül’de imzaladık Kasım ayına geldik ve bir gecede bir yasa geçti. 1.7 milyon ek bir yük bindi. Bize de bu yasadan 600 bin TL geldi. Bu 20 milyon demektir. Bütçe açığını 40’tan aldık. 35’e indirdik ve bu yılki öngörümüz 15-17’dir. Bu durum yüzde 50’nin üzerinde iyileşmedir. Bunları yaparken yeni yasanın bunu getirmesi dayanışmamızı gerektiriyor.

“Tüm çalışanlar kadrolandı”

450 işçi ve 150 memur ile siz bu gemiyi çok rahat götürürsünüz, ama buna ulaşabilecek bir durum yoktur. Çünkü Belediye Personel Yasası gereğince herkes kadrolanmış durumdadır. Herkes Toplu İş Sözleşmesi’ne kavuşmuştur. O yüzden bu insanlar haklarıyla vardır. Kimseyi nedensiz yere meslekten durduramazsınız. O yüzden biz bu şartlarda 46 kişi ile yollarımızı ayırabilmekle gereklisiniz. Bir miktarı, emekli paralarını alamayacaklarını düşündükleri için emekli çıkmıyordu. Benden önce çıkanlara 2,5 milyon TL ödeme yaptım. Kendi dönemimde çıkanlara ise 5 milyon TL ödeme yaptım. Bununla beraber 5 milyon TL’ye yakın da bir ödemem vardır. Bunları yaparken de ne hükümetten ne de merkezi idareden ek bir para göremedik.”

 “Diğer belediyelerde olan LTB’de olmayan bir şey yoktur ama bu algı çok önemlidir”

Belediyenin gelir rakamlarını değerlendiren Harmancı, çok iyi bir noktaya geldiklerini vurguladı. Harmancı, “Aylık ortalamada 3.2’lere girdik. Aldığımda 2.9’lardaydı ve 300 bin de artmış durumdayız. Bunun tabi ki bizim ekonomik programımızla ilgisi vardır. Belediyenin ağırlığının şehirde hissedilmesi, denetimlerin artırılması ve abone yapısının güncellenmesi gibidir. Bu düzenekte de ciddi sıkıntılarımız vardı, ama son zamanlarda gerçekten iyiyiz. Son grevlere kadar iyiydik. Ben hep şunu söylerdim: diğer belediyelerde olan ve LTB’de olmayan bir şey yoktur” ifadesini kullandı.

“TC bu suyun belediyeler tarafından yönetilmesine taraftar değildir”

Lefkoşa’nın her damla suya ihtiyacı olduğuna dikkat çeken Harmancı şöyle konuştu:

“Bu susuzluk içerisinde siz insanlara çıkıp ‘x suyu istemem, y suyu verin’ diyemezsiniz. Bence en büyük ayıp herkes bilmezmiş duymazmış gibi konuşuyor. Kimin ne istediği bellidir. Bana göre TC bu suyun belediyeler tarafından yönetilmesine taraftar değildir. Bence kimse burada parmağının arkasına saklanmasın. Bizde diyoruz ki, ‘tamam sen bu suyu özelleştirmeyi istiyorsun, ama bizim de bundan kaynaklı dünya kadar başka gelirimiz var. Bu sudan dolayı dünya kadar işleyen emekçimiz var.’ Suyun özelleştirilmesine karşıyım. Çünkü özelleştirmeyle birlikte dünyanın birçok yerinde fakirlik arttı. Kanalizasyon ücreti konuşuldu mu? Hayır” dedi.

“Neden bunu bedelsiz devretmemi istiyorsunuz?”

Suya talip olduğunu ifade eden Harmancı, “Bu suya hiçbirimiz karşı değiliz. Ben ‘başka bölgeden veya Güzelyurt’tan bize su verin’ diyorum. Fakat bu mal varlığının yerin altında 40 yıldır Lefkoşalının veya çeşitli belediye başkanlarının girişimleriyle veya hibeleriyle burada mal varlığı yatıyor. Neden bunu bedelsiz devretmemi istiyorsunuz? Bunu neden yapalım? ‘Ben bu suya talibim. Şirkete verilen fiyattan bize verilsin. Bugüne kadar yaptığım gibi ben dağıtmak istiyorum. TC’ye de suyun bedelini ödeyelim’ diyorum. Çıkış noktamız oydu. Yani bedelsiz hiçbir şey almayalım” şeklinde konuştu.

Haberal Kıbrıslı