Yeni Bakış Gazetesinden Melin Dobran’ın haberine göre; Dövizin yükselmesi, her şeyi etkilediği gibi bisiklet satışı yapan esnafı da vurdu. Bisikleti yurt dışından döviz üzerinden alan esnaf, bunun ister istemez satışlara da yansıdığını söyledi. Dövizin bu denli yüksek olmasından dolayı halkın, Türk malı bisikletlere yöneldiği ifade edildi. Çocuklara bisiklet alımının durduğundan söz eden esnaf, günümüzde elektrikli bisikletlerin yetişkinler tarafından tercih edildiğini söyledi.

Esnaf, bazı bölgelerde yapılan ve henüz tamamlanmayan bisiklet yollarına da değindi. Bisiklet sürücülerinin bisiklet yolunda kendini emniyette hissetmesi gerektiğini dile getiren esnaf, bu durumda vatandaşın markete bile bisikletle gidebileceğini belirtti. Bisiklet KDV’sinin % 16 olduğunu ifade eden esnaf, bu rakamın düşürülmesi gerektiğini söyledi. Benzine sürekli olarak yapılan zamdan dolayı, ekonomi yapma amaçlı vatandaşın elektrikli bisiklete yöneldiği belirtildi.

Hüseyin Akcan (Akcan Bisiklet Ltd.) “Dövizin yükselmesi tüm sektörü etkiledi”

“Dövizin yükselmesi bütün sektörü etkiledi. İleride mazota yapılan zamdan dolayı ve sağlık amaçlı bisiklet kullanmak daha çok tercih edilebilir. 1960-1970 yıllarında bisiklet, toplum içinde olan ve ulaşım amaçlı kullanılan bir taşıttı. Zamanla halk arabaya alışınca, bisiklet kullanmayı bıraktı. 1990 yılından sonra çok az olarak spor amaçlı kullanıldı ve daha çok çocuklara oyuncak oldu. Bisiklet son 5 yıldan beridir de çocuk oyuncağı olmaktan çıktı. Sektör bu şekilde çalıştı.”

 “Gündelik kullanımı az”

“Bisiklete 2000 yılından sonra ilgi artmaya başladı. 2015 yılından sonra bisiklet, direkt büyüklerin spor aleti oldu. İşe ve markete gitme gibi gündelik bisiklet kullanımı çok azdır. Günümüzde daha çok spor amaçlı kullanılıyor. Ayrıca bisiklet yollarının tam olmaması da diğer alanlarda kullanımı etkiliyor. Trafikteki karmaşa ve trafikte bisikletliye yol hakkı verilmediğinden dolayı, halk bisiklete pek de sıcak bakmıyor.”

 “Dövizden dolayı halk Türk malına yöneliyor”

“Dövizin yükselmesinden dolayı özellikle Avrupa’dan gelen ürünler pek tercih edilmemeye başlandı. Halk, daha çok Türk malına yöneliyor. Dövizin yükselmesinin ölü zamana denk gelmesine rağmen, herkes gibi biz de etkilendik. Şu an daha çok yetişkinler ve 18-20 yaş gurubu spor amaçlı bisikleti tercih ediyor. Bunun yanı sıra çocuklara da alınmaya devam ediliyor.”

“Bisiklet yolları tamamlanmış değil”

“Lefkoşa ve İskele’de bisiklet yolunun bir kısmı yapıldı. Bisiklet sürücüsü, bisiklet yolunda kendini emniyette hissederse, bir markete bile bisikletle gidebilir. Avrupa’da hemen hemen herkes, ulaşım aracı olarak bisikleti tercih ediyor. Avrupa ülkelerine giden vatandaşlardan bunu görüp, bundan dolayı da bizim halkımız bisiklet sürmeye teşvik edilmiş olabilir. Halk bisiklete binmeye hazırdır. Bazı belediye başkanları bisiklet yolu yaptırarak, bisikletliye hak verdi ama ne yazık ki yollar tamamlanmış değil.”

 “Bisiklet kiralama sistemine ilgi az”

“Lefkoşa’da bisiklet kiralama sistemi de güzel bir sistem oldu ama gördüğüm kadarıyla ilgi çok azdır. Bu uygulamada saatlik ve yıllık kiralama vardır. Kiralayıp da süreni çok az gördüm. Biz de günlüğü 35 liraya kiralıyoruz ama tek sıkıntı 24 saat açık değiliz. Kiralama sistemindeki bisikletlerin 6 saati 49 liradır. Avrupa’da bunu belediye üstleniyor. Para kazanmak amaçlı değil de hizmet amaçlı böyle bir uygulama yaptılar. Günlük kirası ise 3 Euro’dur.”

 “Daha çok Türk menşeli ürün sattık”

“Avrupa’dan gelen ürünler Euro üzerinden olduğu için fiyatları otomatik olarak yükseldi. Türk malı olanlara da cüzi bir miktarda artış yaptık. Türkiye’den ve Avrupa’dan gelenlere ise % 20 indirim yapmaya çalışıyoruz. Bisikletlere olan ilgi ve satış neredeyse geçen sene ile aynıdır. Dövizin yükselmesinden dolayı yaşanan artışı geçen seneden yavaş yavaş hissetmeye başladık. 2017-2018 yılları arasında ise buna göre tedbir alıp, fazla sipariş vermedik. Bu yıl daha çok Türk menşeli ürün sattık.”

 “Bisikletin KDV’si düşürülmeli”

“Bisiklet bir lüks tüketim gibi değildir. Bu yüzden bisiklet KDV’sinin düşürülmesi lazım. Bu oran şu an % 16’dır. Yani en yüksek rakamdadır. Maliye Bakanlığı, bunu düşürebilir. Bu isteğimizi dernek olarak bakanlığa ilettik. Olumsuz bir cevap almadık zaten olmayacak bir şey değil. KKTC Bisiklet Severler Derneği olarak, bugüne kadar halka yönelik güzel etkinlikler yaptık. Tüm dünyada kutlanan bisikletsiz gün etkinliği yapacağız. Bu yıl Turizm Bakanlığı ile iş birliği içinde etkinlikler de yaptık. Her hafta turumuz var. Bisiklet sürüşümüzü keyifle yapıyoruz.”

Ayşe Köse (Köse Elektronik) “Döviz nedeniyle siparişleri durdurduk”

“Biz ürünlerimizi hep Çin’den dolar bazında alıyoruz. Dövizin yükselmesinden dolayı yaşanan fiyat artışını bu sene hissettik. Bununla beraber her şey değişti. Doların kuru sürekli değişiyor bu yüzden de şu an için siparişleri durdurduk.

Bir de gümrük ücretini TL olarak, ürün taşımacılığını ise dolar üzerinden ödüyoruz. Ürün sayısı arttıkça bir o kadar daha fiyat artıyor. Gümrüğe ödediğimiz miktarda yaklaşık % 20 oranında bir artış oldu.”

 “Elektrikli bisiklet satışında artış oldu”

“Günümüzde daha çok elektrikli bisikleti yetişkinler alıyor. Çocuklara alım durdu. Eskiden hem çocuklar için hem de yetişkinler için alınırdı. Şu an ise dövizin yükselmesinden dolayı sadece elektrikli bisiklete yönelen oldu. Benzine yapılan zamlardan dolayı halk, ekonomi yapmak için bisikleti tercih ediyor. Elektrikli bisikletler 2 haftada şarj oluyor. 35 kilometre menzilleri vardır. Bu sene elektrikli bisiklete ilgi olduğundan dolayı, satışında da artış oldu.”

 “Bisikletliye yol hakkı tanıyan yok”

“Elektrikli bisikletler bisiklet yolunda da sürülebilir. Maalesef bisiklet yolları tamamlanmadığı için normal bisikletli vatandaşlar bile bu yolları pek kullanamıyor. Bazı bölgelerde bisiklet yolu kaldırım ile asfaltın arasına yapıldığı için, sürücüler de tedirgin oluyor.

 Zaten ülke trafiğinde kimsenin kimseye saygısı kalmadı. Ne motorluya ne de bisikletliye yol hakkı tanıyan yok. Trafikte birbirimize karşı daha saygılı olmamız gerekir diye düşünüyorum.”

 “Gümrüğe ödediğimiz miktar da yükseldi”

“Dövizin ciddi derecede artmasından dolayı, fiyatlarda az da olsa artışa gittik. Aslında artış yapmamak için biraz direndik, bir süre yapmayalım dedik ama olmadı. Nisan ayında doların kuru 4 civarıyken, ürün siparişi verdim. Haziran başı da ürünler geldi.

Araçlar gemiyle getirildiği için yaklaşık 30-35 günde elimizde oluyor. Bu dönem döviz alt üst oldu ve kuru 7’ye kadar çıktı. Gümrüğe ödediğimiz fiyat da yükseldi. Gümrüğe ödememiz gereken miktar o anki kur ile çarpılıyor.

Ayrıca hükümetin ürün KDV’sini düşürmesi gerekiyor. Şu an ödediğimiz KDV % 16’dır.”