YASAYI TAKAN YOK: Çevre Yasası dere ve dere yataklarına çöp ve moloz dökülüp inşaat yapılmasını açıkça yasaklarken yasayı takan yok. Çevre örgütleri özellikle başkent Lefkoşa’da ağır bir kış gelmesi halinde bu yıl da sel felaketinin kaçınılmaz olacağını öne sürdü

KAMIŞLAR ENGEL DEĞİL: Biyologlar Derneği üyesi Niyazi Türkseven, özellikle Lefkoşa’da dere yataklarında boy gösteren kamışların, yoğun yağış halinde su akışını engelleyeceği endişesinin yersiz olduğunu savundu. Türkseven: Su kamışları eğerek yoluna devam eder. Esas sorun çöp ve molozlardır

DOĞA TAHRİP EDİLMEMELİ:  Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Nilden Bektaş, dere yataklarına yapılan inşaatların ciddi bir doğa tahribatı olduğunu vurguladı. Bektaş: Çevre Yasası bunu yasaklıyor. Yetkililer denetlemeli ve gereğini yapmalı

Dere ve dere yatakları içerisine dökülen moloz ve çöplerle birlikte yapılan inşaatlarda sel felaketlerine zemin hazırlıyor. Dere ve dere yataklarının tıkanmasına neden olan çöp, moloz ve inşaatlar derelerde biriken yağmur suların taşarak evlerin içine kadar ulaşmasına neden oluyor.

Çevre Yasası her ne kadar dere ve dere yatakları içerisinde inşaat yapmayı, çöp ya da moloz dökmeyi yasaklasa da dere ve dere yatakları içine yıllardır çöp ve moloz dökülüp inşaatlar yapılmaya devam ediliyor. 

Kamışların zararı yok…

Özellikle Lefkoşa’da her kış yaşanan sel felaketlerinin önüne geçilmesi için vatandaşlar dere ve dere yatakları içerisinde oluşan kamışların temizlenmesini beklerken, çevre mühendisleri ve biyologlar tam tersini açıklıyor. Kamışların kanalizasyon sisteminin yetersiz kaldığı lağım suyu akan bölgelerde oluştuğuna dikkati çeken çevreciler ve biyologlar, dere ve dere yataklarından su akarken de kamışların balık pulu gibi eğilerek suyun akışını engellemediğini anlatıyor.

Dozerlerle kamışları sıyırmak tehlikeli…

Dereler ve dere yatakları içerisinde bulunan kamışların dozerlerle temizlenmesi buralarda yaşayan kaplumbağa ve kurbağa neslinin de yok olmasına neden oluyor.
Dere ve dere yataklarında yaşayan kaplumbağa ve kurbağalar kamışların dozerlerle temizlenmesi esnasında ölüyor.

Bektaş: Felaketin sebebi kaçışlar değil

Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Nilden Bektaş, özellikle Lefkoşa’da hemen hemen her kış yaşanan sel felaketinin dere ve dere yataklarında oluşan kamışlar olmadığını açıkladı. Bektaş sel felaketlerinin nedeninin dere yataklarına atılan çöpler ve molozların yanı sıra, dere ve dere yatağı içine yapılan inşaatlar ve dere yataklarının yönünün değiştirilmesi olarak sıraladı. Dere ve dere yataklarında oluşan kamışların nedeninin dere ya da dere yataklarına sızan ya da bilerek akıtılan lağım suyu olduğunu kaydeden Bektaş, “Eğer dere ve dere yataklarında kamışlar yetişmese lağım kokusu dayanılmaz bir hal alır” dedi. 

“Dereler temizlenmeli”

Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Nilden Bektaş, sel felaketi yaşanmaması için kış ayları gelmeden derelerin temizlenmesi gerektiğini söyledi. Bektaş, ancak bu temizliğin kamışların kesilmesi şeklinde olmayıp eğer kamışlar kesilecekse de uzmanlar kişiler eşliğinde kesilmesi şeklinde yapılması gerektiğini ifade etti. Ayrıca dere ve dere yataklarında kamışlar oluşmasının nedeninin derelere ve dere yataklarına akan lağım suları olduğunu açıklayan Bektaş, “Bu nedenle kamışları yok etmek yerine dere ve dere yataklarına lağım suyu akıtılmasının önüne geçilmelidir” dedi.

“Derelerde çöp ve moloz birikintileri var”

Dere ve dere yataklarında çöp ve moloz birikintileri bulunduğuna işaret eden Bektaş, kış aylarında yağacak yağmurla birlikte derelerin taşıp sel felaketleri yaşanabileceğini kaydetti. Bektaş şu şekilde konuştu:
“Şu anda derelerde çöp ve moloz birikintileri var. Bunların temizlenerek doğal yaşamın devamını sağlamak önemli. Ancak elbette ki bu temizlik yapılırken uzman biyologlar eşliğinde yapılması büyük önem taşıyor. Alıcı ortamlara yani deniz, dere, kara gibi yerlere çöp ve moloz dökülmesi İngiliz döneminde yasaklanmıştır. Ayrıca yasaya göre buralara inşaat yapılması da yasaklandı.”

***
Türkseven: Derelere müdahale etmek suçtur

Biyologlar Birliği üyesi Niyazi Türkseven derelere müdahale etmenin suç olduğunu açıkladı. Derelerin 1930 yılından beridir koruma altında olduğunu kaydeden Türkseven, derelere müdahale etmenin para ve hapislik cezalar öngördüğünü anlattı. Türkseven dereler içinde oluşan kamışlarında kesilmesinin derelere müdahale olduğunu söyleyerek zaten dereler içerisinde kamış yetişmesinin sebebinin derelere akan lağım suları olduğunu kaydetti.

“Kamışlar doğal arıtma sistemidir”

Kamışların kanalizasyon sisteminin yeterli olmadığı bölgelerde çıktığını söyleyen Türkseven, doğanın kendini yenilemesi ve tedarik etmesi için dere ve dere yataklarında kamışlar yetiştiğini anlattı. Türkseven şu şekilde konuştu:

“Kamışlar azotlu atıkları emerek suyun arıtılmasını sağlar. Eğer kamışlar yetişmese dayanılmaz bir koku olacak. Bu nedenle eğer kamışların görüntüsünden rahatsız oluyorsak çözüm onları sıyırıp tahrip etmek değil. Geçmişte zaten bu amaçla çok büyük paralar harcanmış ve bir iki ay sonra bu kamışların yeniden çıktığı görülmüştür. Boş yere milli serveti harcamaya gerek yok. “

“Biyolojik çeşitliliğe zarar veriliyor”

Kamışları sıyırırken ülkedeki biyolojik çeşitliliği de zarar verildiğini kaydeden Türkseven, dere ve dere yatakları içerisinde kaplumbağa ve kurbağaların yaşadığına dikkati çekti. Kamışların dozerlerle sıyrılması durumunda burada yaşayan kaplumbağa ve kurbağalarında dozerlerin altında yok olduğunu anlatan Türkseven ayrıca dere içinde bulunan kamışların üzerinden su geçerken balık pulu gibi yatarak bu akışı sağladığını anlattı.

Havadis