Göç, Kimlik ve Hak Çalışması Merkezi’nin (The Center for Migration Identity and Rights Studies CMIRS), “Mutluluk Anketi-2013” başlığıyla yaptığı anketin ikinci bölümünde ülke insanının mutluluk tanımları ele alındı.

Üç basit sorudan oluşan ankete, katılanların mutluluk tanımı olarak seçtikleri başlıklar arasında en fazla rağbeti “aile, arkadaşlar, sağlık ve yemek” başlıkları gördü.

KKTC vatandaşları arasından 500 kişilik bir örneklem ile yüz yüze mülakat şeklinde gerçekleştirilen çalışmada ikinci derece kabul gören başlıklar ise “eğitim, gelir ve mali güvenlik, toplumsal hayata katılım ve gönüllülük, kültürel faaliyetler” oldu.

19 farklı başlığın yer aldığı mutluluk anketinde, en düşük puanları hükümet ve politika aldı. Kısacası, insanları mutlu etmeyen kavramların ikisi hükümet ve politika oldu.

CMIRS Direktörü Mine Yücel, Kıbrıslı Türklerin sosyal ilişkilerden ve aileden kaynaklanan bir mutluluğa sahip oldukları buna karşılık dünya geneliyle kıyaslandığında mali ve fiziksel mutluluk seviyelerinin daha düşük olduğunun anketle ortaya çıktığını söyledi.

Yücel, en önemli bulgu olarak da toplumsal mutluluklarının en alt seviyede ve kendileri için en az öneme sahip olacak şekilde sıralandığını açıkladı.

“Daha mutlu olunabilecek bir sistem”

Yücel, katılımcılara 19 farklı başlık sunularak kendi mutluluk tanımları içerisinde bu başlıklardan hangilerine yer verdiklerini belirtmelerinin istendiğini, daha sonra ise işaret ettikleri başlıkların kendi mutluluk tanımları içerisinde önem derecesini anlamak için seçtikleri başlıklara 10 üzerinden önem puanı verdiğini söyledi.

Son olarak yine seçtikleri başlıkları kullanarak her bir başlık üzerinde kendi mutluluk derecelerinin belirlendiği çalışmada, hesaplar yapılarak sonuca varıldığını anlatan Yücel, ülke genelinde ‘iyi yönetim’ ve insan odaklı bir kalkınma modeli benimsenmesi gerektiğini daha önceki anket çalışmalarında ortaya çıktığını belirtti.

Yücel, bu modelin çevre, insan hakları ve özgürlükleri, manevi değerler ve sağlık da dahil bir çok farklı başlığı kapsayacak ve tüm bireylerin hiçbir ayrım gözetmeksizin sahip olacağı haklar çerçevesinde gerçekleşmesi gerektiğini ifade etti.

İnsanların içinde yaşamaktan gurur duyacakları ve en basit ifade ile ‘mutlu’ olacakları bir dünya için bu tarz çalışmaların ileriki günlerde de daha yoğun şekilde gerçekleştirilmesi gerektiğine inanan Yücel, Kuzey Kıbrıs’ta yaşayan bireylerin kendilerini toplum hayatı içerisine daha ‘etkin’ hissedebileceği ve daha ‘mutlu’ olacakları bir sistem oluşturulmasının önemine değindi.

Bhutan’da dünyanın en mutlu insanları yaşıyor

Mine Yücel, özellikle son 10 yıl içerisinde dünyada yaşanmakta olan mali krizler, ayaklanmalar ve çatışmaların, var olan uluslararası sistemin ve Batı endeksli kalkınma modellerinin sorgulanmasına sebep olduğunu söyledi.

Uluslararası araştırmalarla dikkat çeken Gallup Şirketi’nin ‘Dünya Anketi’ adı ile yürüttüğü çalışmalarda sosyolojik anlamda dünya genelinde artan bir ‘bireysellik’ eğiliminden bahsedildiğini belirten Yücel, tüm bu gelişmeler yanında Arap coğrafyasında yaşanan ayaklanmaların, yıllardır ‘görünmez’ olan kitleleri ‘görünür’ kıldığını ve kalkınma denilen şeyin ‘ekonomik büyüme’ ile sınırlı kalamayacağını, bunun insan hakları, çevre, güvenlik, kendini ifade özgürlüğü, kültürel haklar ve özgürlükler, bireysel haklar, çoğulculuk vs gibi şu ana kadar birçok ülkede tam anlamıyla uygulanmayan hak ve özgürlükler olmadan yaşanamayacağını ortaya koyduğunu ifade etti.  

Yücel, tüm bu gelişmelerin yeni teorik çalışmaları da beraberinde getirirken 1971 yılından beri kendi ülkesinin kalkınma modeli olarak ‘Gross National Product’ yani ekonomik büyüme endeksli gelişme yerine ‘Gross National Happiness’ yani vatandaşının mutluluğunu ön plana alan Bhutan ülkesinin dikkat çekmeye başladığını anlattı. 

1971 yılından itibaren kalkınma modeli olarak ülkede yaşayan insanların mutlu ve huzurlu olmasına odaklı maddi ve manevi kalkınma modelini hayata geçirmiş ve başarılı olmuş bu krallığın, bugün “dünyanın en mutlu insanlarının” yaşadığı yer olarak dikkat çektiğini ifade eden Yücel, şöyle devam etti:

“Bu sebeple gerek kendi ülkemizde yaşanan umutsuzluklar ve genel mutsuzluğun sebeplerini irdelemek gerekse sosyolojik anlamda mutluluk deyince bu coğrafyada yaşayan insanların nelere önem verdiğini ve nelerin kendilerini mutlu ettiğini anlamak adına bir ilke imza atıp bu çalışmayı yürüttük”.  
 
Aile yüzde 98.6  

Mine Yücel, KKTC vatandaşları arasından 500 kişilik bir örneklem ile yüz yüze mülakat şeklinde gerçekleştirilen çalışma sonrasında ankete katılanların mutluluk tanımı olarak seçtikleri başlıkların “Aile, Arkadaşlar, Sağlık ve Yemek” olduğunu söyledi.
Anket sonuçlarına göre ilgili değerlerin aldığı yüzdelik puanı şöyle:

“Aile yüzde 98.6; arkadaşlar yüzde 97.8; sağlık yüzde 97.2 ve yemek yüzde 92.1”

Hükümet ve politika en düşük puanda

Diğer başlıkların azalan derecelerle bireylerin mutluluk tanımları içerisinde yer aldığı görülüyor. Liste ve puanlama şöyle:

“Toplumsal hayata katılım ve gönüllülük yüzde 88.3; Kültürel faaliyetler yüzde 88.1; Eğitim yüzde 89.9;  Gelir ve mali güvenlik yüzde 88.6; spor ve hobiler yüzde 83.8;  aşk hayatı yüzde 85.6; din yüzde 80.3; seks yüzde 78.3; teknoloji yüzde 82.5; iş yüzde 83.2; ekonomi yüzde 86; çevre yüzde 85.8; hükümet yüzde 48.4; politika yüzde 46.8; barış ve güvenlik yüzde 82.8”.

Önceliklerimiz değişmiyor

Mutluluk tanımı içerisinde hangi başlıkların yer aldığını belirledikten sonra her bir başlığın bireyler için ne derece önemli olduğu bu çalışmayla ölçüldü.

Bunun için bireylerin kendi verdikleri önem puanları kullanıldı.  Bu puanlara göre de,  “Aile yüzde 9.11;  Arkadaşlar yüzde 8.88; Sağlık yüzde 8.86 ve Yemek yüzde 8.64” alarak en önemli başlıklar olarak ön plana çıktı.

Mutluluk tanımında önem puanı 10 üzerinden, 10 en yüksek, 1 en düşük olacak şekilde verildi.

Puanlama şöyle:

“Toplumsal hayata katılım ve gönüllülük yüzde 7.11; Kültürel faaliyetler yüzde 7.21; Eğitim yüzde 7.70;  Gelir ve mali güvenlik yüzde 7.79; spor ve hobiler yüzde 7.80;  aşk hayatı yüzde 8.10; din yüzde 7.17; seks yüzde 7.46; teknoloji yüzde 7.71; iş yüzde 7.69; ekonomi yüzde 7.63; çevre yüzde7.62; hükümet yüzde 5.40; politika yüzde 5.20; barış ve güvenlik yüzde 7.57”.

“Kıbrıs’ın kuzeyinde geçerli değil”

Mine Yücel, Gallup Şirketi’nin kendi çalışmalarında mutluluk tanımını 5 başlık halinde incelediğini belirterek bunların “Mali, Kariyer, Sosyal, Fiziksel ve Toplumsal” olduğunu söyledi.

CMIRS anketindeki sonuçları farklı bir şekilde yorumlamak amacıyla Gallup tarafından beş başlık altında incelenen mutluluk seviyeleri örnek alınarak 19 başlığı beş başlığa denk gelecek şekilde yeniden kodlandırdıklarını ifade eden Yücel,  Kıbrıslı Türklerin mutluluk tanımlarının önem sırasını belirlediklerini söyledi.

Buna göre ilk sırada “sosyal ilişkilerin” geldiğini anlatan Yücel, fiziksel, mali, kariyer ve toplumsal başlıklarının önem sırasına göre sıralandığını belirtti.

Yücel, dünya geneliyle kıyaslandığında ilginç bulgunun göze çarptığını vurguladı.
Dünya anketlerinde ortaya çıkan fiziksel ve mali mutluluğun en önem verilen başlıklar olması durumunun Kıbrıs’ın kuzeyinde geçerli olmadığını ifade eden Yücel, “Mutluluk seviyeleri incelendiğinde sırasıyla, sosyal, fiziksel, kariyer, mali, toplumsal mutluluğun geldiği görülmektedir” dedi. 

Başlıkların listesi ve mutluluk tanımı içerisinde hangi başlıkların seçilmiş oldukları aşağıda görülmektedir

• Toplumsal hayata katılım ve gönüllülük  88.3%
• Kültürel faaliyetler  88.1%
• Eğitim  89.9%
• Aile  98.6%
• Arkadaşlar  97.8%
• Sağlık  97.2%
• Gelir ve mali güvenlik  88.6%
• Spor ve hobiler  83.8%
• Aşk hayatı  85.6%
• Din  80.3%
• Seks  78.3%
• Teknoloji  82.5%
• İş  83.2%
• Ekonomi  86%
• Çevre  85.8%
• Hükümet  48.4%
• Politika  46.8%
• Barış ve güvenlik  82.8%
• Yemek  92.1%

Kıbrıs