Büyük Han ile özdeşleşmiş Ahmet Kanan yaşamını yitirdi. Ustanın Kahvesi isimli mekanı işleten Ahmet Kanan, Büyük Han denilince ilk akla gelen isimlerdendi.

Büyük Han ile özdeşleşmiş Ahmet Kanan dün yaşamını yitirdi. Ustanın Kahvesi isimli mekanı işleten Ahmet Kanan, Büyük Han denilince ilk akla gelen isimlerdendi. Ahmet Kanan geçen yıl Kıbrıs Postası’na verdiği röportajda kahve kültürünü anlatarak, “Eskiden kahvehanelerde oturma şeklinden tut, her şey farklıydı” demişti.

Ahmet Kanan ile geçen yıl Ocak ayında yaptığımız röportajda, kahvehanelerin kültürel yerler olduğuna dikkat çekerek şunları söylemişti: “Kıbrıs Türk kültüründe erkeklerin toplandığı kahvehaneler vardır. Kahvehane; çeşitli sıcak ve soğuk meşrubatların, (alkol hariç) kahvelerin ve tütün ürünlerinin (nargile gibi) tüketildiği, masa oyunlarının oynandığı, sohbet edilen ve farklı aktivitelerin yapıldığı mekândır. İslam ülkelerinde kahvehaneler oldukça yaygındır ve bayanların girmesi uygun değildir. Kahvehaneler erkeklerin bilgi alış verişi yaptıkları kültürel yerlerdir. Kıbrıs Türk kültüründe bütün ilçelerde, köylerde ve hatta her mahallede kahvehaneler mevcuttur.

Kıbrıs Türk Kültüründe bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır. Bunun anlamı bir fincan kahvenin uzun ömürlü dostluklara vesile olmasıdır. Birine Türk kahvesi ikram ettiğinizde ona dostluğunuzu da teklif etmiş olursunuz. Kahve misafirperverliğimizin önemli bir boyutudur. Kıbrıs Türk kültüründe her ziyaretin ilk sorusu “ kahveniz nasıl olsun?”dur. Kahvenin yapımı, sunumu ve içimi dostlukla kol kola girmiştir. Kıbrıs’ta birini övmek istediğinizde “onun kahvesi içilir” dersiniz. Ya da birini onurlandırmak istediğinizde bir kahveni içeyim dersiniz. Kahveyi sunan için bu, bir onurdur. Kahveyi kabul eden için de bu bir imtiyazdır.

1952 yılından başlayarak 49 sene ayakkabıcılık üretimi ve satışı ile uğraştık, işler iyiydi, yanımda birçok işçi çalışırdı… Zamanla ayakkabıların yurt dışından getirilmesi ve ayakkabı mağazalarının çoğalması ile işler kötüye gitti ve dükkânı kapamak zorunda kaldım. 1992 büfe ve kahvehane açtım ve bu mesleğe yöneldim. Bizim insanımız kahvesiz yaşayamaz. Kahvenin bizim için apayrı yeri vardır. Adamızın her yerinde ve her köyünde mutlaka en az bir kahvehane görmek mümkündür. Zamanla değişen kahvecilik kültürü geçmişle günümüz arasında büyük farklar oluşuyor. Tabi ki bu durum bana göre çok üzücü olsa da yine de kahvehanelerin varlığının hala tükenmeyişi sevindirmektedir.

O zamanlar oturma şeklinden tut, her şey farklıydı. Kahvehanelerde elle çevrilen tunçtan yapılmış kahve öğütücüleri vardı ve taze taze o an kahve öğütülerek yapılırdı. Zamanla bundan eserde kalmadı tabi. Bunun yanında kahve ocaklarının bulunduğu kahvelerin pişirildiği tipik köşeler vardı… Cezveler ocak üzerinde devamlı sıcak olarak bulunan kumun üzerine konarak pişirilirdi. Bunun gibi daha birçok ayrıntı sayabiliriz… Ama zaman içerisinde bunların hepsi değişime uğradı ve eski kahvehane tadı kalmadı. Eskiye bakıldığında kahvecilikte daha çok iş vardı. Şimdi hemen hemen her iş yerinde elektrikli kahve makineleri bulunuyor. Gençlerimizin de kahvehane kültürü olmadığından zamanla hem bizim işlerimiz düştü hem de kahvehane kültürü yok olmaya yüz tutu. Ailelerin çocuklarına kahvehane kültürünü aşılamaları lazım ve hep beraber kültürümüze sahip çıkmamız lazım diye düşünüyorum. Bugün baktığımızda batma noktasındayız diyebilirim. Artık kahvehaneler eskisi gibi çalışmıyor ve ilgi çok az. Bu gidişle kapatmak istemesek de kapatmak zorunda kalacağız…

Bu ülkede bunca yıllık çalışma hayatımda her zaman bir kötüye gidiş yaşadım. Sermayemi tükettim, kısacası battım diyebilirim.”