İşçi sendikaları, 155 TL’lik artışla brüt 2 bin 175 TL’ye yükselen asgari ücretin, 4 kişilik bir ailenin geçimine yetmeyeceğini belirterek, hükümete mesaj gönderdi

Ceren ÖZBİL

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun, 1 Temmuz'dan itibaren geçerli olacak brüt asgari ücreti 2 bin 175 TL (net bin 892 TL) olarak belirlemesinin ardından tepkiler de gecikmedi.

Yapılan 155 TL'lik artış, asgari ücretlinin yüzün güldürmedi. Asgari ücretli gibi işçi sendikaları da yapılan bu artışı yetersiz buldu.

Sendikalar, "Asgari ücret belirlenirken, Asgari Ücret Yasası'na uyulmadı" diyerek, bu karara sert tepki gösterdi.

Asgari ücretin sadece hayat pahalılığına göre belirlenmesine karşı çıkan sendika başkanları, yasa gereği asgari ücretin, 4 kişilik bir ailenin yeterli beslenme, sağlıklı konut, giyim, ısınma, ulaşım, sağlık, eğitim, kültür, dinlenme ve benzeri temel gereksinmelerini geçerli fiyatlar üzerinden karşılamaya yetecek düzeyde olması gerektiğini hatırlattı.

Kirada oturanın işi zor...

Yapılan artışla birlikte bir aylık asgari ücret 536 dolar, 459 euro ve 411 de sterline denk geliyor.  Ülkedeki ev kiralarının 200 sterlinden başladığı göz önünde bulundurulduğunda, kirada kalan ve asgari ücret alan bir kişinin maaşının en az yarısının kiraya gittiği ortaya çıkıyor.

Buna ek olarak elektrik, su, telefon, yiyecek, içecek ve giyim gibi ihtiyaçlar da hesaplandığında kapkara bir tablo oluşuyor.

Güneyde en düşük asgari ücret 450 Euro

Adanın güneyinde asgari ücret sektör, kıdem ve yapılan işe göre değişiyor. En düşük maaşı ise ev içi hizmet sektöründe çalışan işçiler alıyor.

Onların aldığı en düşük asgari ücret de bizim ülkemizdeki asgari ücretin euro karşılığıyla hemen hemen aynıya denk geliyor. Güneyde çalışan ev içi hizmet işçileri en düşük 450 euro maaş alırken, KKTC'deki asgari ücretin karşılığı da 459 euro’ya denk geliyor.

Kanatlı: Bu asgari ücret, açlık sınırının altında

Yeni Kıbrıs Partisi (YKP) Genel Sekreteri Murat Kanatlı, net 1892 TL 25 Kuruş olarak belirlenen yeni asgari ücretin de açlık sınırının altında olduğunu ileri sürdü.

Kanatlı yaptığı yazılı açıklamada, asgari ücretin temel gereksinmeleri, geçerli fiyatlar üzerinden karşılamaya yetecek miktarda olmak üzere saptanan ücreti anlattığını kaydederek, belirlenen rakamın 30 güne bölündüğünde, asgari ücret ile çalışanların günlük 63 TL ile 4 kişilik ailenin yeterli beslenme, eğitim, sağlık, konut ve diğer tüm giderlerini karşılayabileceğinin iddia edildiğini kaydetti.

Kanatlı, asgari ücretin belirlenme kriterlerinin yeniden, acilen düzenlenmesi ve DPÖ’nün 1992'den beri açıklamadığı geçim endeksinin hemen kamuoyu ile paylaşılması gerektiğini belirtti.

Kanatlı, en kısa sürede, asgari ücretin insanca, adil bir rakam olarak belirlenmesi için Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yeniden toplantıya çağrılıp, sendikaların itirazları göz önüne alınarak asgari ücretin yeniden belirlenmesi gerektiğini ifade etti.

Bıçaklı: “Yeni asgari ücretle işçiler yine açlığa mahkum edildi”

Kıbrıs Türk İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Genel Başkanı Arslan Bıçaklı, sefalet ücreti olarak nitelediği yeni asgari ücreti reddettiklerini belirtti.

Bıçaklı, itiraz edip etmeme konusunu değerlendireceklerini, çünkü itiraz etmeleri halinde uygulamanın 1 Temmuz’dan 1 Ağustos’a sarkabileceğinden, bunun sorumluluğunu almak istemediklerini kaydetti.

Arslan Bıçaklı, 155 TL artışla yeni belirlenen asgari ücretle işçilerin yine açlığa mahkum edildiğini vurguladı. Bıçaklı, “Yüzde 7.68 olan Hayat Pahalılığı’nı yüzde 8 bile yapmayan bir düşünce, emek sınıfına vermiş olduğu değeri bir kez daha ortaya koydu” değerlendirmesinde bulundu.

Bu artışın, devlet ve Hür-İş temsilcilerinin evet oylarıyla kabul edilmesini de eleştiren Bıçaklı, şöyle devam etti:

“Asgari ücret belirlerken verilecek olan artışın yüzde oranı hiç önemli değildir. Önemi olan belirlenen asgari ücretin 4 kişilik bir ailenin yaşamını insanca sürdürebilecek bir ücret olmasıdır. Dört kişilik bir ailenin, gıda, giyim, öğrenim ve diğer giderlerini bu asgari ücretle karşılaması mümkün değildir”.

Arslan Bıçaklı, “Türk-Sen, belirlenen bu sefalet ücretini reddediyor ve itiraz edip etmeme konusunu değerlendirecek, çünkü itiraz etmemiz halinde uygulama 1 Temmuz’dan 1 Ağustos’a sarkabilir ve bunun sorumluluğunu da almak istemiyoruz” dedi.

Felek: Özel sektör çalışanlarıyla alay edildi

Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev-İş), yeni asgari ücretin, yeniden özel sektör çalışanlarını açlık ve sefalet içinde yaşamaya mahkum ettiğini savunarak, ülkenin, belirlenen asgari ücretle gelir dağılımı en bozuk, en adaletsiz ülkeler arasında baş sıraya oturduğunu öne sürdü.

Dev-İş Başkanı Hasan Felek yaptığı yazılı açıklamada, “her yıl tekrarlanan senaryolardan kurtulmak” için çıkış yolu olarak özel sektörde sendikalaşmanın önünün açılması, sektörlere göre toplu iş sözleşmesi düzenine geçilmesini ısrarla savunduklarını vurguladı.

Felek, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda, özel sektör çalışanlarını, asgari ücretliyi temsil edecek bir yapının oluşmasını talep ettiklerini kaydetti.

Felek, kamuda Barem 19 A’nın 7.68’lik HP artışının 1,037.12 TL olarak belirlendiğini belirterek, “Asgari ücretliden ise 155 TL artışla dört kişilik bir ailenin gıda, eğitim, konut, giyim, aydınlatma, ısıtma, ulaşım, çağdaş düzeyde sağlık servisi, dinlenme, eğlence ve benzer gereksinimlerini karşılaması bekleniyor. Bu anlayış özel sektör çalışanlarıyla alay etmek anlamına gelmektedir” ifadelerini kullandı.

Felek, asgari ücret belirlenirken yasada belirtilen Sağlık Bakanlığı’nın gıda endeksi, Ticaret Dairesi’nin fiyat endeksi ve DPÖ’nün hane halkı anket verilerinin hiçbir şekilde dikkate alınmadığını, komisyonda yıllardır süren at pazarlığı şeklinde bir orta oyunu oynandığını iddia etti.

“Komisyon, asgari ücretle çalışanları temsil etmiyor”

Asgari Ücret Komisyonu’nda işçi tarafının da hükümet ile birlikte öngörülen artışa “evet” demesinin çalışanlar açısından utanç verici olduğunu savunan Felek, komisyonun bu haliyle asgari ücretle çalışanları temsil etmediğini öne sürdü.

Kıbrıs