Türkiye'nin en büyük göğüs hastalıkları uzmanlık derneği olan Türk Toraks Derneği (TTD), 17'nci Yıllık Kongresi'ni Antalya'da sürdürüyor. Türk TORAKS Derneği Genel Sekreteri Doç. Dr. Hikmet Fırat, sağlıksız kilo almanın uyku apnesine neden olduğunu söyledi.

Türkiye'de 1,5 milyon uyku apneli hasta olduğunu belirten Türk TORAKS Derneği Genel Sekreteri Doç. Dr. Hikmet Fırat, 'Uyku apnesi dediğimiz şey uykuda solunum bozukluğu demektir. Yani kişilerde gecede defalarca 10'larca, 100'lerce kez en az 10 saniye ve daha fazla olmak üzere uykuda solunum durması demektir. Bu hastalık etrafımıza baktığımız zaman çok fazla olan hastalıktır. Astım ve şeker hastalığından daha aşağıda değildir. Türkiye nüfusuna bakacak olursak 70 milyon insanda yüzde 2 gibi bir oran bile deseniz en az 1,5 milyon hastamız var ve bunlara ulaşmamız çok zor. Uyku laboratuarlarında ancak bunun tanısı konulabiliyor. Ülkemizde her ne kadar Avrupa'dan fazla uyku laboratuarımız olsa bile ama buradaki yatak sayısı ile bunlara ulaşmamız mümkün değil. Belki 80 yılda bu hastalara ulaşabilip tedavilerini verebiliyorsunuz. Dolayısıyla tarama testleri ön planda olmak zorunda. Yani herkese uyku testi yapılmasın. Özellikle riskli olan hasta grubuna uyku testi yapılsın' dedi.

D VE E SINIFI ŞOFÖRLERE POLİSOMNOGRAFİK TESTİ UYGULANMALI

D ve E sınıfı ehliyete sahip olan uzun yol şoförlerinde uyku testi dediğimiz polisomnografik testinin mutlaka yapılması gerektiğini ifade eden Genel Sekreter Doç. Dr. Hikmet Fırat, 'Trafik kazaları buradan yola çıkılarak bir kanun yapılmış. 2006 yılında trafik kanununda 26301 sayılı kanun gereğince D ve E sınıfı ehliyete sahip olan ve olacak uzun yol şoförlerinde uyku testi dediğimiz polisomnografik testinin mutlaka yapılması gerekiyor. Bu kişiler yüksek riske sahiplerse, mesleklerini icra edemezler. Özellikle pilotlarda sayılarının az olmasından dolayı zaten uygulanıyor. Hiçbir hava yolu pilotuna uyku testi uygulamadan işe almıyor. Bunun uzun yol şoförlerinde de olması için güzel bir kanunumuz var. 45 yaş üstü ve beden kitle endeksi 25'in üzerinde olan aday ve mevcut olan kişiler uyku testiyle hasta olup olmadıklarının belirlenmesi gerekiyor. Hastaysa bunun tedavisi var. Eğer kişi tedavisini alıyorsa mesleğini icra etmesinde hiçbir engel yok. Bunun altını özellikle çizmek istiyorum. Tedavisini almıyorsa ve buna rağmen mesleğini icra ediyorsa toplumsal bir risk sahibi demektir. Dünyada da bu çok güzel tespit edilmiş. Challenger kazaları gibi kazalar uyku bozukluğundan kaynaklanan kazalardır. Dolayısıyla uzun yol şoförlerinde görüyoruz işte sabaha karşı özellikle uyku ataklarının ortaya çıkması ve kişi bir kişi ama 45 kişinin hayatını taşıyor' diye konuştu.

"YAPILAN TESTTE 85 ŞOFÖRDEN 46'SI UYKU APNESİ HASTASI"

85 kişi üzerinde yapılan uyku testinde 46 kişinin hastalığa sahip olduğunu dile getiren Türk TORAKS Derneği Genel Sekreteri Doç. Dr. Hikmet Fırat, uyku apnesinin kilolu kişilerde görülme olasılığının daha fazla olduğunu dile getirdi. Dr. Fırat, 'Bu konuda 2 yıl önce kendi hastanemde yapılan bir çalışmam vardı uzun yol şoförlerinde. Aktif iki tane firmanın şoförleriydi bunlar. 85 şoföre uyku testi yaptık. 85 şoförün 46 tanesinde biz hastalığı hafif, orta, ağır diye 3'e ayırırız. Orta ve ağır dediğimiz yani ileri grup uyku apne sendromunun olduğunu tespit ettik. 85 kişide 46, yüzde 54'e tekabül ediyor. Bu tamamen spot aldığımız ve Türkiye'nin en iyi 5 tane turizm firmasının şoförleriydi. Bunlar daha seçme şoförler. Dolayısıyla gerisini siz düşünün. Bir anlamda da dünyada bu sıklık yüzde 2-4 arasındadır. Tabi bu kişilerin yaş ve cinsiyet grupları da çok etkili. 40 yaş üzerindeki erkeklerde bu sıklık çok daha fazla. Genel anlamda kilolu kişiler bunlar. Şoförlerin de çoğu inmobil dediğimiz yani hareketsiz olmaları sebebiyle fazla kiloya sahipler. Dolayısıyla uyku apnesi bu kişilerde biraz daha fazla durumda' şeklinde konuştu.

SAĞLIKSIZ KİLO ALMA UYKU APNESİNE NEDEN OLUYOR

Basit 5-6 soruyla hastalığın olup olmayacağını tespit edilebileceğini söyleyen Fırat, konuşmasını şöyle tamamladı.

'Hastalık aynı göz bozukluğu gibi bir şey. Gözünüz bozuksa siz onun önlemini alamazsınız. Dolayısıyla biz şuan hastalığın olup olmadığını aslında bir çeşit halk hastalığı işlemi yapıyoruz. Bunu bir takım anketlerle de belirleyebilirsiniz. Basit 5-6 soruyla bu hastalığın var olduğunu tespit edebilirsiniz. Ne olabilir? Buradaki en önemli önleyicilik sağlıksız kilo alma. Özellikle göbek çevresinin genişlemesi, boyun çevresinin kalınlaşması bu hastalığın sıklığını arttırmakta. Yani kilo ile birebir bağlantısı var. Kilo aldıkça hastalığınız ağırlaşıyor. Hastalığınız ağırlaştıkça da kilo alıyorsunuz. Kişi istese de kilolarını kolay kolay veremiyor. Hastalığın altında yatan bir tek sebep yok belki 30-40 nedeni alt alta sıralayabiliriz. Ama bunlar hep hastalığa katkı sağlayan durumlar. Direkt önleyicilik erken tanıyla konulabilir.'