ABD Başkanı Barack Obama, siyahi genç Trayvon Martin'in beyaz-Hispanik George Zimmerman tarafından öldürülmesinden sonra, ülke olarak biraz "vicdan muhasebesi" yapmak gerektiğini söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney'nin günlük basın brifingi öncesinde sürpriz biçimde brifing odasına gelerek, kameraların karşısına çıkan Obama, Zimmerman'ı suçsuz bulan Florida mahkemesinin kararı sonrasında konuyla ilgili ilk kez konuştu.

Zimmerman davası kararı ve sonrasındaki gelişmelerle özellikle de siyahi Amerikalıların hisleriyle ilgili bir açıklama yapan Obama, öncelikle kendisi ve eşi Michelle Obama'nın, Trayvon Martin'in ailesine başsağlığı dileklerini iletti ve Martin'in ailesinin, içinde bulundukları duruma rağmen mahkeme kararından sonra fevkalade bir olgunluk göstermesini övdü.

35 YIL ÖNCE OLSAYDI

Konuyla ilgili hukuki tartışmaları, yargı uzmanları ve ilgili yetkililere bırakmak istediğini ifade eden Obama, mahkemenin profesyonel bir şekilde yürütüldüğünü ve jürinin kararını verdiğini, sistemin bu şekilde işlediğini söyledi.

Obama, bugün daha ziyade genel durum hakkında, insanların bu karara nasıl karşılık verdiği ve neler hissettiğine dair konuşmak istediğini belirterek, "Biliyorsunuz Trayvon Martin ilk vurulduğunda, 'o benim oğlum da olabilirdi' demiştim. Bu, 35 yıl önce olsaydı Trayvon Martin ben olabilirdi demenin başka bir şekli" ifadesini kullandı.

BÜYÜK ACI...

Afrikalı-Amerikan toplumunun, yaşananlara dair büyük bir acı hissettiğini vurgulayan Obama, siyahilerin bu konuya, bir dizi deneyimler ve ortadan gitmeyen bir tarih üzerinden baktığını söyledi.

Obama,  "Bu ülkede, bir mağazada alışveriş yaparken takip edilme deneyimini yaşamayan çok az siyahi vardır. Buna ben de dahilim. Yoldan karşıya geçerken, arabaların kapılarının kilitlenmesi sesini duyma deneyimini yaşamayan çok az siyahi vardır. En azından senatör olmadan önce bu benim de başıma geldi. Bir asansöre bindikten sonra içerideki bir kadının çantasını endişeyle sıkıca kavradığı ve asansörden çıkana kadar da nefesini tuttuğuna şahit olmayan çok az siyahi vardır. Bunlar sıkça oluyor" dedi.

Başkan Obama, "Abartmak istemiyorum ama bu tip deneyimler, siyahilerin Florida'da bir gece neler olduğunu nasıl yorumladığına dair bilgi veriyor. Ve bu kaçınılmaz biçimde, insanların katlanmak zorunda kaldıkları bu deneyimleri akıllarına getiriyor"  dedi.

Siyahilerin, ülkedeki ceza kanunlarının uygulanmasında ırksal ayrımcılıkların yaşandığı bir geçmişin de bilincinde olduğuna değinen Obama, "Bu, insanların davayı nasıl yorumladığı üzerinde bir etki yapıyor" ifadesini kullandı.

Obama, siyahi toplumun, Afrikalı Amerikan gençlerin suçlarla ilgili konularda adalet sisteminde orantısız şekilde yer aldıkları, şiddetin hem mağduru hem de faili oldukları gerçeği hakkında saf olmadığını dile getirerek, "Ülkedeki yoksul siyah mahallelerde meydana gelen şiddetin bazılarının, bu ülkedeki şiddet dolu bir geçmişten doğduğunu ve bu topluluklardaki yoksulluk ve işlev bozukluğunun izlerinin çok zorlu bir tarihe uzanabildiğini anlıyoruz" diye konuştu.

Siyahi gençlerin daha fazla şiddete başvurduğu yönündeki istatistiklere bakarak, onlar hakkında ön yargılar oluşturmanın ve onlara farklı muamele uygulamanın acıya yol açtığını ifade eden Obama, "Bence tüm bunlar, benzer türden bir senaryoda (Martin'in yerine) beyaz bir genç olsaydı, hem netice hem de sonrasının farklı olabileceği algısına katkı yapıyor" dedi.

'YAPABİLECEĞİMİZ SOMUT ŞEYLER VAR MI?' 

Obama, şimdi burada sorulması gereken sorunun, bu olaydan nasıl dersler çıkarılması ve pozitif bir yöne ilerlenmesi olduğunu belirtti. 

Gösteri ve protestoların yapılmasının anlayışla karşılanabilecek birşey olduğunu, bunların şiddet içermedikleri müddetçe devam da etmesi gerektiğini söyleyen Obama, ancak şiddete başvurmanın, Martin ve ailesinin başına gelenlere onursuzluk etmek olacağı uyarısında bulundu. Obama, sözlerine şöyle devam etti:

"Ancak protestoların ötesinde buradaki soru, yapabileceğimiz bazı somut şeyler var mı? Adalet Bakanı Eric Holder'ın, yaşananlara dair bir gözden geçirme çalışması yaptığını biliyorum, ama insanların burada bazı net beklentileri olması önemli, geleneksel anlamda, bunlar eyalet ve yerel hükümetleri ilgilendiren konular. Ancak bu, bir ülke olarak, yapıcı olacağını düşündüğüm bazı şeyleri yapamayacağımız anlamına gelmez.

Birincisi, Adalet Bakanlığının, valilerin, belediye başkanlarının, sistemdeki halen bazen mevcut olan güvensizlikleri azaltmak için eyalet ve yerel düzeylerde eğitim konusunda güvenlik yetkilileriyle birlikte çalışmasının yapıcı olabileceğini düşünüyorum. Aynı doğrultuda, bazı eyalet ve yerel kanunları, olası atışmaları dağıtmak yerine, Florida'da gördüğümüz türden atışma, ihtilaf ve trajedilere davetiye çıkarabilecek türde dizayn edilip edilmediklerini görmek için incelemenin yararlı olacağı kanısındayım. Florida'daki 'yerini koru' kanununun davada savunma makamınca kullanılmamasıyla ilgili yorumları biliyorum. Ama diğer taraftan, toplum olarak, potansiyel anlamda silahlı bir kişinin, bir durumdan çıkmak için bir yol olsa dahi, bu silahları kullanma hakkı olduğu şeklinde bir mesaj veriyorsak, bu, görmek istediğimiz türden barış, güvenlik ve düzene gerçekten katkı sağlayacak mı?"

'ÖLEN ZİMMERMAN OLSAYDI...' 

Obama, 'yerini koru' kanunlarını savunanlara seslenerek, "Eğer Trayvon Martin yetişkin ve silahlı olsaydı, o kaldırımda kendi yerini koruyabilir miydi? Kendisini tehdit altında hissettiği gerekçesiyle onu arabasıyla takip eden Zimmerman'ı vurmada haklı olabileceğini gerçekten düşünür müydük? Eğer cevap en azından belirsiz ise bu bana şunu gösterir ki, biz bu kanunları gözden geçirmeliyiz" diye konuştu.

Siyahi gençlerin nasıl teşvik edilip güçlendirilebileceği üzerinde zaman harcanması gerektiğini kaydeden Obama, bunun yanında ülke genelinde herkesin biraz "vicdan muhasebesine" girmesinin önemli olduğunu belirtti. 

Obama, siyasetçilerin ırk üzerine tartışma organize etmesinin yapıcı olmayacağını, ortamı daha fazla ayrıştıracağını, bunun daha çok halkın kendi içerisinde bir tartışma olması gerektiğini ifade etti.

Her yeni nesilde, ırksal meselelerde daha pozitif değişimlerin olduğuna dikkati çeken Obama, henüz bir ırk-sonrası toplumda yaşamadıklarını ve ırkçılığın ortadan kalkmadığını belirterek, "Ama kızım Malia ve Sasha ile konuştuğumda, onların arkadaşlarını dinlediğimde ve aralarındaki etkileşimi gördüğümde, onların bizim dönemimizden daha iyi olduğunu görüyorum" dedi. 

Obama, otoriteler olarak, daha iyi şeyleri teşvik etmek ve bu tip meselelerin ayrılıkları artırmasını önlemek için ellerinden gelen herşeyi yapmaları gerektiğini ifade etti.

AA