Kara mizah değil gerçek bir bilimsel trajedi var karşımızda! Troy, New York'taki Rensselaer Polytechnic Institute (RPI) laboratuvarında çalışan bir temizlik işçisi, kendi anlattığına göre “sürekli ötüp duran bip sesinden rahatsız olunca bir düğmeyi çevirerek sesi kesti” ancak aynı zamanda bir derin dondurucuyu da kapatmış oldu. Bu sebeple 25 yıldır devam eden bir bilimsel araştırmayı da yok etti.

Temizlik görevlisinin dikkatsizliği laboratuvarda en az 1 milyon dolarlık zarara neden olurken enstitü taşeron temizlik şirketine tazminat davası açtı. Avukatlar şirketin çalışanlarını yeterince eğitmediğini öne sürüyor.

RPI'ın avukatı Michael Ginsberg, Albany merkezli yerel haber kaynağı Times Union'a yaptığı açıklamada “Bütün bunlara insanların davranışları ve ihmalleri neden oldu" ifadelerini kullanırken “Maalesef 25 yıllık araştırmayı silip süpürdüler”şeklinde konuşuyor.

Times Union'da yer alan habere göre temizlik görevlisinin kapattığı süper soğuk dondurucunun -80 santigrat derecede saklanan hücre kültürlerini, numuneleri ve diğer öğeleri tutmaktaydı. Ancak Daigle Temizlik Hizmetleri bünyesindeki çalışan, bip sesini susturmak için devreyi kapattığında sıcaklık -32 santigrat dereceye yükseldi ve bu da malzemeye zarar vererek araştırmayı yok etti.

Peki 'bip' sesi neden geliyordu?

Pandemi döneminde derin dondurucuyu sabit bir sıcaklıkta tutan mekanizma devre dışı kalıp 3 derece ısınma yaşanınca dondurucunun bip sesi tetiklendi. Söz konusu dondurucunun kullanıldığı fotosentez araştırmasını yöneten Prof. K.V. Lakshmi, yaşanan 3 derecelik değişikliğin araştırmayı etkilemeyeceğini keşfetti.Pandemi sınırlamaları nedeniyle tamirat bir hafta ertelendi ve olay da tam bu bir haftalık süreçte yaşandı.

Dondurucunun üzerindeki yönergeler cihaz tamirat gerektirdiği için gelen bip sesinin nasıl kesileceğini de göstermekteydi. Yönergede “Bu alanda temizlik gerekmez. Sesi kapatmak isterseniz 'alarm/test mute' butonuna 5-10 saniye basılı tutabilirsiniz” ifadeleri yer almaktaydı.

RPI kamu güvenliği personeli olayın ardından tuttuğu raporda temizlikçinin cihazı şalterinden tamamen kapattığını ifade ederken dava dosyasında şu sözler yer aldı:

Örneklerin çoğu tehlikeye girdi, yok oldu ve 20 yılı aşkın araştırma yıkılarak kurtarılamaz hale getirildi.

Times Union, Albany merkezli Daigle Temizlik Hizmetleri Başkanı Derek Foster'a yorum için ulaşmaya çalışsa da çabalarına bir dönüş alamadı.

Avukat Ginsberg ise fotosenteze odaklı ve güneş paneli sistemlerinin gelişimini ilerletmiş çalışmanın aynısı yapmanın tahminen 1 milyon dolara mal olacağını aktardı. Temizlik şirketinin olayın yaşandığı 2020 sonbaharında RPI tesislerini temizlemek için 1.4 milyon dolarlık bir sözleşmesi bulunuyordu.

Kaynak: New York Post, Times Union / Metin Aktaşoğlu tarafından yerelleştirildi